ZEKÎ, Refîk Efendi-zâde Mehmed Zekî Dede

(d. 1237/1821 - ö. 1300/1882-83)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1237/1821 yılında Bursa’da doğdu. Refîk Efendi’nin oğludur. Öğrenimini Bursa’da tamamlayan Mehmed Zekî Efendi, mahkeme kâtipliği ve Bâb-ı Zemîn Câmii imamlığı görevlerinde bulundu. Bursa Mevlevîhânesi Şeyhi Mehmed Dede Efendi’den feyz alarak derviş oldu. İstanbul’a geldiğinde geçimini hattatlık yaparak sağladı. Sadrazam Yûsuf Kâmil Paşa Konağı’nda Mesnevî okuttu. Ayrıca Fetvâhâne’ye ta’lik yazısı hocası olarak atandı. Bir ara Üsküdar Mevlevîhânesi Şeyhi de olan Mehmed Zekî Dede, 1300/1882 -83 yılında vefat etti.

Bayburt’lu Zihnî’nin Hikâye-i Garîbe adlı eserini ince ta’lik yazı ile yazan ve kitâbe yazıları ile meşhur olan Mehmed Zekî Dede, şairliğiyle de tanınmıştır.

Kaynakça

Özemre, Ahmed Yüksel (hzl.) (2003). Sâlim Bostancıoğlu, Üsküdar Dergâhları. İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yay.

Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 26.06.2014
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hâne-i dil geh cevr-i yâr ile ber-bâd olur

Lîk zerre iltifât görse yine âbâd olur

Zülf-i şu’besin gül-i ruhsâra kıldıkda nikâb

Rûz u şeb bülbül gibi kârım benim feryâd olur

Gamze-i tîgin çeküp uşşâkdan dâd almaga

Çeşm-i hûn-rîzi o şûhun özge bir cellâd olur

Tâ ezelden böyledir kılmam şikâyet yârdan

Dilbere cevr âşıka sabr eylemek mu’tâd olur

Sâye-i monlâda me’yûsî kalırsan hiç Zekî

Lutf-ı sultân kim gedâlar üzre bî-ta’dâd olur

(Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 166.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FİKRÎ, Derviş Fikrîd. ? - ö. 1584Doğum YeriGörüntüle
2FEYZÎd. ? - ö. 1682/83Doğum YeriGörüntüle
3FEHMÎ, Ali Fehmî Efendid. ? - ö. 1617Doğum YeriGörüntüle
4HALÎL, Damad Halîl Efendid. 1821 - ö. 1886Doğum YılıGörüntüle
5ÂKİFd. 1821 - ö. 1879Doğum YılıGörüntüle
6SÜLEYMÂN EFENDİ, Şeyh Süleymân, Buharalıd. 1821 - ö. 1890Doğum YılıGörüntüle
7HALÎL, Damad Halîl Efendid. 1821 - ö. 1886Ölüm YılıGörüntüle
8ÂKİFd. 1821 - ö. 1879Ölüm YılıGörüntüle
9SÜLEYMÂN EFENDİ, Şeyh Süleymân, Buharalıd. 1821 - ö. 1890Ölüm YılıGörüntüle
10HALÎL, Damad Halîl Efendid. 1821 - ö. 1886MeslekGörüntüle
11ÂKİFd. 1821 - ö. 1879MeslekGörüntüle
12SÜLEYMÂN EFENDİ, Şeyh Süleymân, Buharalıd. 1821 - ö. 1890MeslekGörüntüle
13HALÎL, Damad Halîl Efendid. 1821 - ö. 1886Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÂKİFd. 1821 - ö. 1879Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÜLEYMÂN EFENDİ, Şeyh Süleymân, Buharalıd. 1821 - ö. 1890Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HALÎL, Damad Halîl Efendid. 1821 - ö. 1886Madde AdıGörüntüle
17ÂKİFd. 1821 - ö. 1879Madde AdıGörüntüle
18SÜLEYMÂN EFENDİ, Şeyh Süleymân, Buharalıd. 1821 - ö. 1890Madde AdıGörüntüle