Madde Detay
Tansu Bele
Filiz Tansu Belentepe
(d. 18 Ekim 1944 / ö. -)
Yazar, Felsefeci, Editör
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Filiz Tansu Belentepe’dir. İstanbul’da doğmuştur. Hikmet Hanım ile Halil Tansu Bey’in kızıdır. Dönemin tanınmış gazeteci-yazarlarından Sami Karayel’in torunudur. Sarıyer İlkokulu ve Ata Kolejinde okuyan Bele, İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da 1964'de tamamlamış; 1972’de İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitirmiştir (Ağaoğlu, 2013: 94). 1995-1997 arasında Yüksek Lisans eğitimini “Cumhuriyet Dönemi Erkek Yazınında Kadın Kimlikleri” başlıklı tez ile İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde tamamlamıştır. 1998'de “Erkek Yazınında Kadın” adıyla kitaplaştırdığı tezi, Kültür Bakanlığı 75. Yıl Eser Yarışmaları İnceleme Dalı Başarı Ödülünü kazanmıştır.
Tansu Bele, Yazarlar Dünyası ve Bilim ve Ütopya dergilerinde yayın yönetmenliği yapmıştır. Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN Yazarlar Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Çocuk Yayınları Derneği, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Kadın Araştırmaları Derneği üyesidir.
“Bireyi olduğu toplum ve onun sorunlarından kendini soyutlamamış, çağının tanığı aydın yazar kimliğine (Aykın 1998: 6) sahip Bele'nin eserleri insan odaklıdır. “İnsanın her türlüsüyle tanışıp kaynaşmayı severim ben, çünkü gördüğüm “yüz” ne olursa olsun ardında bir insan vardır benim için, önemli olan da zaten o ‘insan’a ulaşmaktır” (Polikar 1998:3) diyen Bele, hem kurmaca hem de kurmaca olmayan metinlerini bu amaç doğrultusunda kaleme almıştır.
Tansu Bele’nin "Gece" adlı ilk şiiri 1962’de Kırşehir Gazetesi’nin edebiyat eki Filiz’de yayımlanmıştır. Yazarın ilk denemesi “Has Bahçenin Gül Ağacı” ve ilk öyküsü “Ah Benim Bir Başıma İstanbul Kadınlığım” 1984’te Sanat Olayı’nda basılmıştır. Öykü, şiir ve yazılarını Varlık, Kıyı, Karşı, İnvivo, Kadın Araştırmaları Dergisi, Eşik, Detay, Kıyı, İnsancıl, Türk Dili, Gerçek Sanat, Bakış, Biçem, Gösteri, Milliyet Sanat, Cumhuriyet başta olmak üzere farklı gazete ve dergilerde yayımlamıştır (Işık 2007: 644).
1990'da yayımlanan Ah Benim Bir Başıma İstanbul Kadınlığım adlı öykü kitabında “yaşanmışlıklara, gözlem ayrıntılarına, şiirselliklere” dayalı metinler yer almaktadır. Öykülerde “yaratı yeteneği ile işini yazma eylemine dönüştürerek kendi varoluşunun yolunu açmış” (Karadayı 1998: 5) kadın karakterler ön plandadır. Yazar, kadın araştırmalarına dair bilgisini hem kurmaca hem de kurmaca olmayan eserlerine yansıtır. "Saray'dan Taşraya İstanbul Kadınlığım" romanında farklı kadın kuşaklarını anlatan yazar, kadın kimliğinin inşasına eğilmiştir.
Tansu Bele, eserlerinde köy ve kent hayatının bireylerin yaşamına etkisine sıkça dikkat çekmektedir. Yazar bireyin kimlik kazanma serüvenini anlatırken mekân-insan ilişkisine odaklanır. Kızı Sedef Belentepe’ye adanmış Bir Yaz Boyunca Akçay’da adlı kitabında olduğu gibi insan-mekân ilişkisinin derinliğini vurgular.
Bele’nin yazdığı çocuk oyunları da bulunmaktadır. Ülkemin Bütün Çocuklarına adlı kitap (2004) Günümüzde Şair Evlenmesi, Haklarımı Biliyorum, Ülkemin Bütün Çocuklarına, Beyin Fırtınası adlı oyunlarını kapsamaktadır. Yazar, üyesi olduğu ÇYDD Çocuk Kulübünün çalışmaları kapsamında ilköğretimden üniversiteye kadar birçok okulda “Felsefeyi Güncelleştirmek” konulu söyleşiler, okuma günleri düzenlemektedir. (Işık 2007: 644).
Kaynakça
Aykın, Bedrettin (1988). “Bir Yaz Boyu Akçay’da”. Cumhuriyet Kitap. 412: 6.
Bele, Tansu (1995). “Altın Defter ya da Yirminci Yüzyılda Kadının Benliğini Sorgulama Evreleri” Kadın Araştırmaları Dergisi. S. 3: 25-35.
Bele, Tansu (1997). “Kadın ve Bedeni” 27 Mart 1997. Cumhuriyet Kitap. 3.
Bele, Tansu (2000). “Eğitsel Özellikleriyle Çağdaş Çocuk Yazını”. 1. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri ve TÖMER Dil Öğretim Merkezi Yayınları.
Bele, Tansu (2010). Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Çiçek, Tacim (1998). "Tansu Bele İle Söyleşi "Kent yaşamında satılık olmayan hiçbir şey yoktur”. İnsancıl. Ekim 1998. 51-54.
Demir, Ayşe (2005). “Tansu Bele, Erkek Yazınında Kadın”. Kadın Woman 2000. 6(2): 134-139.
Işık, İhsan (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. İstanbul: Elvan Yayınları.
İnce, Hilal Gaye (2015). Halide Edip Adıvar’ın Hikâyelerinde Kadınlar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.
Karadayı, İsmet Kemal (1988). "Felsefeci Bir Yazar". Cumhuriyet Kitap. 412: 5.
Kemal, Cihat (1998). "Portreler ve Hüzünler". Cumhuriyet Kitap. 412: 4.
Kurdakul, Şükran (1999). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Yayınları.
Menemencioğlu, Muazzez (1994). "Tansu Bele ile Şöyleşiyor". Karşı. 82-83.
Polikar, Tanseli (1998). "Felsefeci bir yazar: Tansu Bele". Cumhuriyet Kitap. 412: 1-4.
Uyguner, Muzaffer (1998). "Akçay’da Yaşam". Cumhuriyet Kitap. 412: 5.
http://tr.writersofturkey.net/index.php?title=Tansu_Bele (Erişim Tarihi: 13.07.2018)
http://rodinyakitap.com/tansubele.html (Erişim Tarihi: 13.07.2018)
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ALEV ÖNDERYayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ah Benim Bir Başıma İstanbul Kadınlığım | Edebiyat Gazetesi / İstanbul | 1990 | Hikâye |
Ay Geceye Yalnız Doğar | Demet Yayıncılık / İstanbul | 1993 | Hikâye |
Bircan’ın Günlüğü | Gerçek Sanat Yayınları / İstanbul | 1995 | Diğer |
Bir Yaz Boyu Akçay'da | Kariye Yayınevi / İstanbul | 1997 | Deneme |
Erkek Yazınında Kadın | Kaynak Yayınları / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Yazdan Kalan | Kültür Bakanlığı / Ankara | 1999 | Hikâye |
Bana Işığı Anlat | Güldikeni Yayıncılık / Ankara | 2000 | Biyografi |
Kadın-Yazın-Siyasa | Pencere Yayınları / İstanbul | 2001 | Deneme |
Ağır Dünya | Güldikeni Yayıncılık / Ankara | 2003 | Deneme |
Son İstanbullu | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2004 | Hikâye |
Ülkemin Bütün Çocuklarına | Esin Yayınevi / İstanbul | 2004 | Tiyatro |
Dilden Düşünüşe Uzun Koşu | Kum Yayınları / Ankara | 2004 | Biyografi |
Gerçeğin Şarkısı | İskele Yayıncılık / İstanbul | 2005 | Roman |
Kırk Kuş Kırık Kuş | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2008 | Diğer |
Dilmun’un Akıllı Kedileri | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2008 | Diğer |
Ben Filozof Muy um? | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2010 | Diğer |
Sarıyer ve Büyükdere | Heyamola Yayınları / İstanbul | 2010 | İnceleme |
Halide Edip Adıvar: İlk Dönem Yapıtları: Cumhuriyet Döneminde Bir Kadın | Siyah Beyaz Yayınları / İstanbul | 2010 | İnceleme |
Saray'dan Taşraya İstanbul Kadınlığım | Aya Yayınevi / İstanbul | 2012 | Roman |
Cumhuriyet Kadınının Aydınlık Yüzü Necla Arat | Kaynak Yayınları / İstanbul | 2013 | Biyografi |
Aydınlanma Savaşçısı İsmet Kemal Karadayı | Artshop Yayıncılık / İstanbul | 2016 | Biyografi |
Kurbağa Prens Mişko | Rodinya / İstanbul | 2016 | Diğer |
Kararsız Can | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2017 | Diğer |
Uçurtmanın Kuyruğundaki Düşler | Özyürek Yayınevi / İstanbul | 2017 | Diğer |
Atatürk'ü Unutma Çocuğum | Rodinya / İstanbul | 2017 | Deneme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NASUHÎ, Mehmed Efendi | d. 1648-1650? - ö. 1717-1718? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NECÂ, Şeyh İsmâil Necâ Paşa | d. 1819 - ö. 1893 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Enver Naci Gökşen | d. 1916 - ö. 14 Ocak 1986 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | NASÛHÎ, Muhlis Aydın | d. 1944 - ö. 08.12.2020 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ SULTAN, Ali Tozkoparan | d. 1944? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ali Rıza Ertan | d. 1944 - ö. 12 Şubat 1979 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmet Emiroğlu | d. 1918 - ö. 7 Eylül 2004 | Meslek | Görüntüle |
8 | Abdülbaki Koşar | d. 28 Mayıs 1969 - ö. 24 Şubat 2006 | Meslek | Görüntüle |
9 | Didar Amantay | d. 05 Şubat 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | B. Nihan Eren | d. 1981 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Mümtaz Zeki Taşkın | d. 15 Temmuz 1915 - ö. 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Celal Vardar | d. 1916 - ö. 2 Eylül 1991 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Filiz Özdem | d. 19 Temmuz 1965 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Filiz Çelik Doğru | d. 18 Kasım 1972 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Filiz Naldöven | d. 1953 - ö. 2016 | Madde Adı | Görüntüle |