Tansu Bele

Filiz Tansu Belentepe
(d. 18 Ekim 1944 / ö. -)
Yazar, Felsefeci, Editör
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Filiz Tansu Belentepe’dir. İstanbul’da doğmuştur. Hikmet Hanım ile Halil Tansu Bey’in kızıdır. Dönemin tanınmış gazeteci-yazarlarından Sami Karayel’in torunudur. Sarıyer İlkokulu ve Ata Kolejinde okuyan Bele, İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da 1964'de tamamlamış; 1972’de İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitirmiştir (Ağaoğlu, 2013: 94). 1995-1997 arasında Yüksek Lisans eğitimini “Cumhuriyet Dönemi Erkek Yazınında Kadın Kimlikleri” başlıklı tez ile İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde tamamlamıştır. 1998'de “Erkek Yazınında Kadın” adıyla kitaplaştırdığı tezi, Kültür Bakanlığı 75. Yıl Eser Yarışmaları İnceleme Dalı Başarı Ödülünü kazanmıştır.

Tansu Bele, Yazarlar Dünyası ve Bilim ve Ütopya dergilerinde yayın yönetmenliği yapmıştır. Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN Yazarlar Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Çocuk Yayınları Derneği, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Kadın Araştırmaları Derneği üyesidir.

“Bireyi olduğu toplum ve onun sorunlarından kendini soyutlamamış, çağının tanığı aydın yazar kimliğine (Aykın 1998: 6) sahip Bele'nin eserleri insan odaklıdır. “İnsanın her türlüsüyle tanışıp kaynaşmayı severim ben, çünkü gördüğüm “yüz” ne olursa olsun ardında bir insan vardır benim için, önemli olan da zaten o ‘insan’a ulaşmaktır” (Polikar 1998:3) diyen Bele, hem kurmaca hem de kurmaca olmayan metinlerini bu amaç doğrultusunda kaleme almıştır.

Tansu Bele’nin "Gece" adlı ilk şiiri 1962’de Kırşehir Gazetesi’nin edebiyat eki Filiz’de yayımlanmıştır. Yazarın ilk denemesi “Has Bahçenin Gül Ağacı” ve ilk öyküsü “Ah Benim Bir Başıma İstanbul Kadınlığım” 1984’te Sanat Olayı’nda basılmıştır. Öykü, şiir ve yazılarını Varlık, Kıyı, Karşı, İnvivo, Kadın Araştırmaları Dergisi, Eşik, Detay, Kıyı, İnsancıl, Türk Dili, Gerçek Sanat, Bakış, Biçem, Gösteri, Milliyet Sanat, Cumhuriyet başta olmak üzere farklı gazete ve dergilerde yayımlamıştır (Işık 2007: 644).

1990'da yayımlanan Ah Benim Bir Başıma İstanbul Kadınlığım adlı öykü kitabında “yaşanmışlıklara, gözlem ayrıntılarına, şiirselliklere” dayalı metinler yer almaktadır. Öykülerde “yaratı yeteneği ile işini yazma eylemine dönüştürerek kendi varoluşunun yolunu açmış” (Karadayı 1998: 5) kadın karakterler ön plandadır. Yazar, kadın araştırmalarına dair bilgisini hem kurmaca hem de kurmaca olmayan eserlerine yansıtır. "Saray'dan Taşraya İstanbul Kadınlığım" romanında farklı kadın kuşaklarını anlatan yazar, kadın kimliğinin inşasına eğilmiştir.

Tansu Bele, eserlerinde köy ve kent hayatının bireylerin yaşamına etkisine sıkça dikkat çekmektedir. Yazar bireyin kimlik kazanma serüvenini anlatırken mekân-insan ilişkisine odaklanır. Kızı Sedef Belentepe’ye adanmış Bir Yaz Boyunca Akçay’da adlı kitabında olduğu gibi insan-mekân ilişkisinin derinliğini vurgular.

Bele’nin yazdığı çocuk oyunları da bulunmaktadır. Ülkemin Bütün Çocuklarına adlı kitap (2004) Günümüzde Şair Evlenmesi, Haklarımı Biliyorum, Ülkemin Bütün Çocuklarına, Beyin Fırtınası adlı oyunlarını kapsamaktadır. Yazar, üyesi olduğu ÇYDD Çocuk Kulübünün çalışmaları kapsamında ilköğretimden üniversiteye kadar birçok okulda “Felsefeyi Güncelleştirmek” konulu söyleşiler, okuma günleri düzenlemektedir. (Işık 2007: 644).

Kaynakça

Aykın, Bedrettin (1988). “Bir Yaz Boyu Akçay’da”. Cumhuriyet Kitap. 412: 6.

Bele, Tansu (1995). “Altın Defter ya da Yirminci Yüzyılda Kadının Benliğini Sorgulama Evreleri” Kadın Araştırmaları Dergisi. S. 3: 25-35.

Bele, Tansu (1997). “Kadın ve Bedeni” 27 Mart 1997. Cumhuriyet Kitap. 3.

Bele, Tansu (2000). “Eğitsel Özellikleriyle Çağdaş Çocuk Yazını”. 1. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri ve TÖMER Dil Öğretim Merkezi Yayınları.

Bele, Tansu (2010). Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Çiçek, Tacim (1998). "Tansu Bele İle Söyleşi "Kent yaşamında satılık olmayan hiçbir şey yoktur”. İnsancıl. Ekim 1998. 51-54.

Demir, Ayşe (2005). “Tansu Bele, Erkek Yazınında Kadın”. Kadın Woman 2000. 6(2): 134-139.

Işık, İhsan (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. İstanbul: Elvan Yayınları.

İnce, Hilal Gaye (2015). Halide Edip Adıvar’ın Hikâyelerinde Kadınlar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.

Karadayı, İsmet Kemal (1988). "Felsefeci Bir Yazar". Cumhuriyet Kitap. 412: 5.

Kemal, Cihat (1998). "Portreler ve Hüzünler". Cumhuriyet Kitap. 412: 4.

Kurdakul, Şükran (1999). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Yayınları.

Menemencioğlu, Muazzez (1994). "Tansu Bele ile Şöyleşiyor". Karşı. 82-83.

Polikar, Tanseli (1998). "Felsefeci bir yazar: Tansu Bele". Cumhuriyet Kitap. 412: 1-4.

Uyguner, Muzaffer (1998). "Akçay’da Yaşam". Cumhuriyet Kitap. 412: 5.

http://tr.writersofturkey.net/index.php?title=Tansu_Bele (Erişim Tarihi: 13.07.2018)

http://rodinyakitap.com/tansubele.html (Erişim Tarihi: 13.07.2018)

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ALEV ÖNDER
Yayın Tarihi: 07.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ah Benim Bir Başıma İstanbul KadınlığımEdebiyat Gazetesi / İstanbul1990Hikâye
Ay Geceye Yalnız DoğarDemet Yayıncılık / İstanbul1993Hikâye
Bircan’ın GünlüğüGerçek Sanat Yayınları / İstanbul1995Diğer
Bir Yaz Boyu Akçay'daKariye Yayınevi / İstanbul1997Deneme
Erkek Yazınında KadınKaynak Yayınları / İstanbul1998İnceleme
Yazdan KalanKültür Bakanlığı / Ankara1999Hikâye
Bana Işığı AnlatGüldikeni Yayıncılık / Ankara2000Biyografi
Kadın-Yazın-SiyasaPencere Yayınları / İstanbul2001Deneme
Ağır DünyaGüldikeni Yayıncılık / Ankara2003Deneme
Son İstanbulluÖzyürek Yayınevi / İstanbul2004Hikâye
Ülkemin Bütün ÇocuklarınaEsin Yayınevi / İstanbul2004Tiyatro
Dilden Düşünüşe Uzun KoşuKum Yayınları / Ankara2004Biyografi
Gerçeğin Şarkısıİskele Yayıncılık / İstanbul2005Roman
Kırk Kuş Kırık KuşÖzyürek Yayınevi / İstanbul2008Diğer
Dilmun’un Akıllı KedileriÖzyürek Yayınevi / İstanbul2008Diğer
Ben Filozof Muy um?Özyürek Yayınevi / İstanbul2010Diğer
Sarıyer ve BüyükdereHeyamola Yayınları / İstanbul2010İnceleme
Halide Edip Adıvar: İlk Dönem Yapıtları: Cumhuriyet Döneminde Bir KadınSiyah Beyaz Yayınları / İstanbul2010İnceleme
Saray'dan Taşraya İstanbul KadınlığımAya Yayınevi / İstanbul2012Roman
Cumhuriyet Kadınının Aydınlık Yüzü Necla AratKaynak Yayınları / İstanbul2013Biyografi
Aydınlanma Savaşçısı İsmet Kemal KaradayıArtshop Yayıncılık / İstanbul2016Biyografi
Kurbağa Prens MişkoRodinya / İstanbul2016Diğer
Kararsız CanÖzyürek Yayınevi / İstanbul2017Diğer
Uçurtmanın Kuyruğundaki DüşlerÖzyürek Yayınevi / İstanbul2017Diğer
Atatürk'ü Unutma ÇocuğumRodinya / İstanbul2017Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MEHMED, Yenibahçelid. ? - ö. 1723-24Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Asaf Borsacıd. 20 Ekim 1874 - ö. 1961Doğum YeriGörüntüle
4RÜŞTÜ, Rüştü Tecerd. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İ. Güven Kayad. 15 Eylül 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Murat Aykaç Erginözd. 21 Nisan 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Çağla Göksel Çakırd. 03 Temmuz 1981 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Mehmet Eroğlud. 02 Ağustos 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Uğur Özakıncıd. 1960 - ö. 18 Mayıs 2004MeslekGörüntüle
10Dilaver Cebecid. 15 Temmuz 1943 - ö. 29 Mayıs 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Neşe Yaşınd. 12 Şubat 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Levent Yılmazd. 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Filiz Aygündüzd. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Filiz Çelik Doğrud. 18 Kasım 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Filiz Naldövend. 1953 - ö. 2016Madde AdıGörüntüle