Berna Durmaz

(d. 1972 / ö. -)
Öğretmen, Yazar, Öykücü
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kırklareli'de dünyaya geldi. Tam adı Berna Durmaz Mehmetoğlu'dur. İlk, orta ve lise öğrenimini Kırklareli'de tamamladı. 1995'te İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Pedagojik formasyon eğitimi aldı ve çalışma hayatını öğretmen olarak devam ettirdi. Öyküyle yakından ilgilenen yazar, Bir Fasit Daire (2013) adlı eseriyle 2014 yılında Haldun Taner Öykü Ödülü’ne layık görüldü. Evli ve bir kız annesi olan Berna Durmaz, hâlen yazı çalışmalarını sürdürmektedir.

Berna Durmaz, yazmaya lise yıllarında başlamıştır. İlk öyküsü, lisedeki öğretmeninin aracılığıyla Kırklareli'nin yerel gazetelerinden birinde yayımlanmıştır. 1990'lı yıllarda katıldığı öykü atölyelerinde usta öykücülerle tanışma ve öykü türünün inceliklerini öğrenme fırsatı bulmuştur. 1995 yılından sonra çeşitli edebiyat dergilerinde öykülerini yayımlamayı sürdürmüştür. Öyküleri; Adam Öykü, Notos, Sözcükler, Dünyanın Öyküsü, Sarnıç Öykü, Edebiyatist, Edebiyat Nöbeti, Aksi Sanat, Bavul Dergi, Çoğul, IAN Edebiyat, Öykü Gazetesi ve Cumhuriyet Pazar gibi süreli yayınlarda yer almıştır. İlk kitabı Tepedeki Kadın (2011)'daki öyküler adı anılmayan bir taşra kasabasında geçer. Yazar; bir taraftan burada yaşayan insanların sıkışmış, güdükleşmiş hayatlarını anlatırken, diğer taraftan kasaba hayatının; boş inançlar, hayaller ve şiddet yaratan ürkütücü yanını resmetmiştir. Bir Hal Var Sende (2012) adlı ikinci kitabındaki öykülerde her bölüm; "Taş", "Kuş" ve "Göl" ün zihindeki görüntüsel göstergeleriyle kurulmuş bir dildir. Yazar, taşra hayatının en ücra köşelerini en ince ayrıntısına kadar gözler önüne sermiştir. Bir Fasit Daire (2013)'deki öykülerde kasaba ve kenar mahallelerden insanları, kendi özgün anlatımıyla, yöresel konuşma dillerini kullanarak tasvir eden yazar, bir Roman mahallesinde olup bitenleri anlatmıştır. Özgün kurgusuyla dikkat çeken kitapta aynı kahramanlar, farklı öykülerin içinde yer alımıştır. Karayel Üşümesi (2016) önceki öykü kitaplarının devamı niteliğindedir ve yazar kenarda kalmışların nabzını tutmayı sürdürmüştür. Son öykü kitabı Metal Hayatlar (2018)'da ise insanların makina hâline dönüştüğü modern kent yaşamını eleştirmiştir. Dinçtürk eseri "Berna Durmaz, 'Metal Hayatlar'da kitaplarını heyecanla okuyup, dizilerini bölüm bölüm kovaladığımız, bir yenisi çıksa da izleyip halimize şükretsek dediğimiz, bir gün gerçek olmasından korktuğumuz o distopik öykülerin en gerçekçisini; hepimizin zavallı birer kahramanına dönüştüğümüz kısmını anlatıyor. 'Metal Hayatlar', güneşin doğamadığı dünyayı, güneşin batamadığı şehir öyküleriyle tarif ediyor." (Dinçtürk 2018) cümleleriyle değerlendirmiştir. Yazarın öykülerine genel olarak bakıldığında kadın ve çocuk karaktelere fazlaca yer verdiği dikkat çekmektedir. Issız kasabalardan, kenar mahallelere, Anadolu köylerinden, büyük kentlere kadar mekânları en ince ayrıntısına kadar gözlemleyerek bireyin bulunduğu mekândaki durmunu sadece anlatmakla kalmamış âdeta ressam duyarlılığıyla resmetmiştir. Kendine has bir öykü dünyası bulunan yazar, kimsenin önemli olduğunu düşünmediği sıradan insanların hayatlarına dokunmuştur. "Öykü benim dilim. Bu dille konuşabiliyorum ancak" (Muştalı 2018) sözleri onun sanat anlayışını ifade etmektedir. Yazar öykülerinde kullandığı sıra dışı ve imgelerle yüklü şiirsel diliyle ön plana çıkmış, bu yönüyle de çağdaşlarından ayrılmıştır. Öyküleri birçok seçkide de yer alan Berna Durmaz, bu türdeki istikrarını korumuş ve üretken bir yazar olmuştur.

Kaynakça

Can, Şnegül (tarihsiz). "Taşların Dilinde Durmak". Çerçi Sanat. http://cercisanat.com/dergi/1/taslarin-dilinde-durmak/ [Erişim Tarihi: 19.06.2019]

Dinçtürk, Nida (2018). "Hepimiz bu distopyanın parçasıyız!". Gazete Duvar. 26 Ekim 2018. https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2018/10/26/hepimiz-bu-distopyanin-parcasiyiz/ [Erişim Tarihi: 19.06.2019]

Muştalı, Zümrüt (2018). "Berna Durmaz ile Söyleşi". Kitap Eki. https://kitapeki.com/berna-durmaz-oyku-benim-dilim-bu-dille-konusabiliyorum-ancak/ [Erişim Tarihi: 19.06.2019]

http://www.milliyetsanat.com/haberler/edebiyat/haldun-taner-odulu-berna-durmaz-a/3917

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 26.06.2019
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Tepedeki KadınCan Yayınları / İstanbul2011Hikâye
Bir Hal Var SendeCan Yayınları / İstanbul2012Hikâye
Bir Fasit DaireCan Yayınları / İstanbul2013Hikâye
Karayel ÜşümesiCan Yayınları / İstanbul2016Hikâye
Metal Haytlarİletişim Yayınları / İstanbul2018Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Cahit Irgatd. 21 Mart 1916 - ö. 5 Haziran 1971Doğum YeriGörüntüle
2Orhan Hançerlioğlud. 19 Ağustos 1916 - ö. 9 Temmuz 1991Doğum YeriGörüntüle
3Doğan Karagözsoyd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Okay Tiryakioğlud. 13 Eylül 1972 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Levent Karataşd. 28 Mayıs 1972 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Funda Özsoy Erdoğand. 12 Nisan 1972 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ESEDÎ/RÜSVAÎ, Ali Cem Akbulutd. 19.05.1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Orhan Arasd. 10 Ekim 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Hasip Akgüld. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Adem Konand. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Cengiz Gündoğdud. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Sıtkı Yırcalıd. 13 Eylül 1908 - ö. 29 Eylül 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Madde AdıGörüntüle
14Abdülselam Durmazd. 01 Ocak 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Necdet Durmazd. 30 Mayıs 1957 - ö. 14 Aralık 2011Madde AdıGörüntüle