BEZMÎ, Çankırılı

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

 

Doğum tarihi hakkında herhangi bir kayıt bulunamayan Bezmî’nin 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı bilinmektedir. Çankırı’nın İkiçam köyündendir. Ümmi bir saz şairidir. İyi derecede saz çalabilen Bezmî’nin sesinin de güzel olduğu kaynaklarda belirtilmektedir (Ergun 1945: 846-847). Tokatlı Nuri ve Kayserili Rüştü ile sık sık atışarak münazaralarda bulunmuştur. Bu iki şairi sözle olmasa da saz çalmadaki hüneriyle mat ettiği bilinmektedir. Tokatlı Nuri, Bezmî’nin saz çalmadaki kudret ve hünerini anlatmak için; “Bu, kovan uğrusunun eline saz yerine çoban çöğürü verilmiş olsa, eşek kuyruğu kıllarını da çelik tel gibi inletir.” ifadesini kullanmıştır (Dilçin 2000: 128). Ahmet Talat Onay, âşığın eserlerinden hareketle onun Bektâşî olduğunu ifade etmektedir (Ergun 1945: 847). Âşığın doğum tarihi gibi vefat tarihi de net olarak bilinmemektedir.

Şiirlerinin toplandığı bir eseri bulunmayan Bezmî’nin, çeşitli kaynaklarda koşma, destan tarzında şiirleri vardır. Manzumelerinde akıcı ve düzgün bir ifade kullanan Âşık, muhteva olarak da çoğunlukla âşk, sevgili ve ondan çektiği cevr ü cefânın yanında özellikle destanlarında öğüt verici konuları da işlemiştir. 

Kaynakça

Dilçin, Dehri (2000). Edebiyatımızda Atasözleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1945). Türk Şairleri. C. 2. İstanbul: Bozkurt Basımevi.

Komisyon (1977). “Bezmî”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (Devirler-İsimler-Eserler-Terimler). C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 423.

Köprülü, M. Fuad (2004). Saz Şairleri I-V. Ankara: Akçağ Yay.

Onay, Ahmet Talat (1933). Çankırı Şairleri. C. I. Çankırı: Çankırı Matbaası.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. SAGIP ATLI
Yayın Tarihi: 14.06.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

 Koşma

 Yeni bir sevdaya mübtelâ oldum

 Evvelki çektiğim sevdâ ne imiş

 Yârimden derdime bir şifâ buldum

 Lokman’ın verdiği devâ ne imiş

 Sana mahabbetim ezel-be-ezel

 Ne güzel halk etmiş seni Lem-yezel

 Mecnûn der ki benim yârim pek güzel

 Görsün ki sevdiğim Leylâ ne imiş

 Bezmî’nin vücûdda söyünmez nârı

 Verdi murâdımı yaradan Bârî

 Dediler güzel bu âşıkın yâri

 Sevdiğim yanında Zelhâ ne imiş

  Köprülü, M. Fuad (2004). Saz Şairleri I-V. Ankara: Akçağ Yay. 544.

  


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943Doğum YeriGörüntüle
2CUMA/DEVRANî/DER DEVRANÎ/BU DEVRANî, Cuma Azbayd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZİYA, Ziya Yıldızd. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943Doğum YılıGörüntüle
5CUMA/DEVRANî/DER DEVRANÎ/BU DEVRANî, Cuma Azbayd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZİYA, Ziya Yıldızd. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943Ölüm YılıGörüntüle
8CUMA/DEVRANî/DER DEVRANÎ/BU DEVRANî, Cuma Azbayd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZİYA, Ziya Yıldızd. 1956 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11CUMA/DEVRANî/DER DEVRANÎ/BU DEVRANî, Cuma Azbayd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ZİYA, Ziya Yıldızd. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MEŞEDİ İSGENDERd. 1874 - ö. 1943Madde AdıGörüntüle
14CUMA/DEVRANî/DER DEVRANÎ/BU DEVRANî, Cuma Azbayd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ZİYA, Ziya Yıldızd. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle