Madde Detay
BOSTANÎ/BUSTÂNÎ, BİSTÂNÎ (?)
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mahlası Bostânî/Bustânî ya da Bistânî şeklinde okunabilecek bu şair hakkında tezkirelerde ve diğer biyografik kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Bugünkü tespitlere göre onun mahlası bir gazeline yer verilmesi dolayısıyla Bahru’l-Ma’ârif veya Kâsımî Mecmû’ası da denilen eserde geçmektedir. Bu manzumenin başına “Gazel-i Bostânî fî-Cülûs-ı Mustafâ Han” ibaresi yazılmıştır. Şiirin bir beytinde Mustafa Han’ın “çâh”tan kurtularak tahta geçtiğine işaret edilmekte, bu da zindân/hücre hayatından sonra tahta geçen Sultan I. Mustafa’nın biyografisi ile örtüşmektedir. Sultan Mustafa’nın cülusu olan 1026/1617 da 1034/1625 yılında kaleme alınan Kâsımî Mecmû’ası’nın yazım tarihiyle uyuşmaktadır. Bu nedenle Bostânî’nin 16. yüzyıl sonları ile 17. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olabileceğini tahmin etmek mümkündür. Şairin mahlasını Bostânî okursak o, kaynaklarda Şeyhülislâm Bostanzâde Mehmed Efendi (öl. 1006/1598) ile oğlu Şeyhülislâm Bostanzâde Mehmed Efendî (öl. 1035/1627) ve Bostanzâde Mustafâ (öl. 977/1570) gibi âlimlerin yetiştiği Bostanzâde ailesine mensup biri, hatta oğul Bostanzâde Mehmed Efendi'nin kendisi de olabilir. Ayrıca edebiyatımızda Bostanzâde İbrâhim Azerî (öl. 1057/1647) ve Bostanzâde Yahyâ Efendi (Öl. 1049/1639) gibi şair ve nasirler de bulunmaktadır.
Kaynakça
Aksoyak, İsmail Hakkı. “ÂZERÎ, Bostanzâde İbrahim Âzerî Efendi”. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=2087 . [erişim tarihi: 17.12.2018].
Aksoyak, İsmail Hakkı. “BOSTANZADE, Mehmed Efendi b. Şeyhülislâm Bostanzâde Mehmed Efendi b. Mustafa Efendi b. Bostan Efendi b. Tireli Mehmed Efendi”. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=6803. [erişim tarihi: 17.12.2018].
Doğan, Ahmet. “BOSTANZÂDE, Mehmed Efendi”. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=3909. [erişim tarihi: 17.12.2018].
Kâsımî. Bahru’l-Ma’ârif. Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Koleksiyonu. ASL 625 Mec. 83.
Sucu, Nurgül. “YAHYÂ, Bostanzâde Yahyâ Efendi”. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=1334 .[ erişim tarihi: 17.12.2018].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. AHMET İÇLİYayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel-i Bostânî fî-Cülûs-ı Mustafâ Han
Bihamdillah yine peyk-i beşâret geldi her şâra
Ki virdi Hazret-i Mevlâ bu dem tahtın cihân-dâra
Kaluben Hazret-i Yûsuf gibi çâh içre nice dem
Niyâz eyledi ol yerde Cenâb-ı Rabb-i Gaffâra
Şu dem ki şehriyâr oldı bu âlem mülkine ol şâh
Hemân ol demde havf irdi umûmen cümle küffâra
Temennâmuz budur Hakdan ahibbâsı ola mesrûr
Ki Lehdür anun a’dâsı vücûdı ola bin pâre
Yagup bârân-ı rahmetler bu âlem mülkine ol dem
Bu dünyâ milketi cümle sanasın döndi gülzâra
Devâm-ı devletinden çün bulupdur herkes âsâyiş
Anun içün cihân halkı du’âlar itdi hünkâra
İlâhî Mustafâ hakkı vir ana fursat u nusret
Ne gam düşerse bed-hâhı anun feryâd ile zâra
Hudâ şân-ı vücûdını anun hıfz ide âfetden
Du’âlar eyle Bostânî demâdem sen de Settâra
(Kâsımî. Bahru’l-Ma’ârif. Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Koleksiyonu. ASL 625 Mec. 83. yk. 244b.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel-i Bostânî fî-Cülûs-ı Mustafâ Han
Bihamdillah yine peyk-i beşâret geldi her şâra
Ki virdi Hazret-i Mevlâ bu dem tahtın cihân-dâra
Kaluben Hazret-i Yûsuf gibi çâh içre nice dem
Niyâz eyledi ol yerde Cenâb-ı Rabb-i Gaffâra
Şu dem ki şehriyâr oldı bu âlem mülkine ol şâh
Hemân ol demde havf irdi umûmen cümle küffâra
Temennâmuz budur Hakdan ahibbâsı ola mesrûr
Ki Lehdür anun a’dâsı vücûdı ola bin pâre
Yagup bârân-ı rahmetler bu âlem mülkine ol dem
Bu dünyâ milketi cümle sanasın döndi gülzâra
Devâm-ı devletinden çün bulupdur herkes âsâyiş
Anun içün cihân halkı du’âlar itdi hünkâra
İlâhî Mustafâ hakkı vir ana fursat u nusret
Ne gam düşerse bed-hâhı anun feryâd ile zâra
Hudâ şân-ı vücûdını anun hıfz ide âfetden
Du’âlar eyle Bostânî demâdem sen de Settâra
(Kâsımî. Bahru’l-Ma’ârif. Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Koleksiyonu. ASL 625 Mec. 83. yk. 244b.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel-i Bostânî fî-Cülûs-ı Mustafâ Han
Bihamdillah yine peyk-i beşâret geldi her şâra
Ki virdi Hazret-i Mevlâ bu dem tahtın cihân-dâra
Kaluben Hazret-i Yûsuf gibi çâh içre nice dem
Niyâz eyledi ol yerde Cenâb-ı Rabb-i Gaffâra
Şu dem ki şehriyâr oldı bu âlem mülkine ol şâh
Hemân ol demde havf irdi umûmen cümle küffâra
Temennâmuz budur Hakdan ahibbâsı ola mesrûr
Ki Lehdür anun a’dâsı vücûdı ola bin pâre
Yagup bârân-ı rahmetler bu âlem mülkine ol dem
Bu dünyâ milketi cümle sanasın döndi gülzâra
Devâm-ı devletinden çün bulupdur herkes âsâyiş
Anun içün cihân halkı du’âlar itdi hünkâra
İlâhî Mustafâ hakkı vir ana fursat u nusret
Ne gam düşerse bed-hâhı anun feryâd ile zâra
Hudâ şân-ı vücûdını anun hıfz ide âfetden
Du’âlar eyle Bostânî demâdem sen de Settâra
(Kâsımî. Bahru’l-Ma’ârif. Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Koleksiyonu. ASL 625 Mec. 83. yk. 244b.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel-i Bostânî fî-Cülûs-ı Mustafâ Han
Bihamdillah yine peyk-i beşâret geldi her şâra
Ki virdi Hazret-i Mevlâ bu dem tahtın cihân-dâra
Kaluben Hazret-i Yûsuf gibi çâh içre nice dem
Niyâz eyledi ol yerde Cenâb-ı Rabb-i Gaffâra
Şu dem ki şehriyâr oldı bu âlem mülkine ol şâh
Hemân ol demde havf irdi umûmen cümle küffâra
Temennâmuz budur Hakdan ahibbâsı ola mesrûr
Ki Lehdür anun a’dâsı vücûdı ola bin pâre
Yagup bârân-ı rahmetler bu âlem mülkine ol dem
Bu dünyâ milketi cümle sanasın döndi gülzâra
Devâm-ı devletinden çün bulupdur herkes âsâyiş
Anun içün cihân halkı du’âlar itdi hünkâra
İlâhî Mustafâ hakkı vir ana fursat u nusret
Ne gam düşerse bed-hâhı anun feryâd ile zâra
Hudâ şân-ı vücûdını anun hıfz ide âfetden
Du’âlar eyle Bostânî demâdem sen de Settâra
(Kâsımî. Bahru’l-Ma’ârif. Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Yazma Eser Koleksiyonu. ASL 625 Mec. 83. yk. 244b.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | LÜTFÎ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
2 | İZÂRÎ, Karaca Hasan-zâde İzârî Çelebi | d. ? - ö. 1522 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
3 | MURÂDÎ, Murâdî-i Bistâmî, Murâdî-i Acem | d. ? - ö. 1560 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
4 | VECHÎ | d. ? - ö. 1610-11 | Madde Adı | Görüntüle |
5 | ZİHNÎ, Zihnî Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
6 | TÎGÎ, Darbhâne Emîni-zâde Baş Yazıcısı Tîgî Bey | d. ? - ö. IV. Mehmed Dönemi (1648-1687) veya sonrası | Madde Adı | Görüntüle |