Madde Detay
Reha Çamuroğlu
Kemal Demir, Melih Tezgör, Suat Alaca, Erhan Çam, Ali Kürek, Osman Konur
(d. 20 Ağustos 1958 / ö. -)
Araştırmacı, Yazar, Milletvekili
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. İlköğrenimini Ankara'da tamamladı. İstanbul Bakırköy Lisesini bitirdi. Boğaziçi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden 1985'te mezun oldu. Büyük Larousse ile Ana Britannica ansiklopedilerinde tarih yazarı ve redaktör olarak görev yaptı. Kara, Efendisiz, Cem ve Nefes dergilerinde yazı işleri müdürlüğü yaptı. Reha Çamuroğlu’nun ilk yazısı 1986’da Kara dergisinde yayımlandı. Cem, Efendisiz ve Defter dergilerindeki yazılarıyla tanındı. Amatör ve profesyonel olarak tiyatroyla ilgilendi. Ayrıca Almanya'da bazı üniversitelerde dersler verdi. 22 Temmuz 2007 Genel seçimlerinde AKP'den İstanbul milletvekili seçildi ve yasama çalışmalarına katıldı. Genellikle düşünce tarihi, alevilik, bektaşilik, İslâm heterodoksisi üzerinde çalıştı ve bu konularda pek çok araştırma-inceleme kitabı yayımladı. İkiilebir (2000) romanıyla TYB tarafından 2001 En İyi Romanı Ödülü"ne layık görüldü. Aynı yıl "Hacı Bektaş Barış ve Dostluk Ödülü"nü aldı. Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Çamuroğlu, evli ve bir çocuk babasıdır.
Edebiyat dünyasında yayımladığı tarihî romanlarla dikkat çeken Reha Çamuroğlu, tarihe yaklaşımda yeni ufuklar açmayı denemiş ve kitaplarının tekrar basımı sayesinde geniş kitlelere hitap etmeyi başarmıştır. Yazma eylemini çılgın bir at gibi geniş çayırlarda koştuğu bir alan olarak gören Çamuroğlu, tarihî romana yönelişini şu cümlelerle dile getirmiştir: "Tarih benim için seçilmiş bir alan. Yani tarihi kendimi bildim bileli çok severim. Hatta öyle ki, ortaokulların, liselerin berbat tarihini bile severdim! Üniversitede tarih okumak da çok bilinçli yaptığım bir tercihti. Örneğin, şuradan geçen bir otobüse bile tarihçi gözüyle bakarım. O nedenle tarih! Tarih için de yazmak gibi bir cevap verebilirim. Tarih benim aşkım!" (Öztop 2005). Yazar, İsmail (1999) adlı ilk romanında okuru 15. yüzyılın dünyasına götürür. Romanda Şah İsmail’in doğumuyla başlayan olaylar etrafında bir tarikatın devlete dönüşmesi ve yaşanan kanlı süreç anlatılır. İsmail hayatın akışının kırıldığı noktalardan birinde, belirleyici bir ismin öyküsü olduğu kadar, tarihin yeniden yazıldığı bir sürecin de dile getirildiği bir romandır. Yazarın adınndan söz ettirdiği Son Yeniçeri (2000), 18. yüzyıl İstanbul’unun romanıdır. Rus asıllı Petru’nun Sarı Abdullah’a dönüşüm süreci, dönemin İstanbul ve Osmanlı İmparatorluğu yaşamının en ilginç dönemlerinden biriyle çakışmaktadır. Çamuroğlu, Son Yeniçeri'de savaşların, seferberliklerin, mürşitlerin, müritlerin İstanbul’unun ve yeniçeri döneminin kapanışını anlatmaktadır. Bektaşilik ve Alevilik konularına yaklaşmak isteyenlerin Çamuroğlu'nun kitaplarını mutlaka okumaları gerektiğini vurgulayan Fethi Naci'ye göre İsmail, tarihi halka anlatmada yeni bir yöntem oluşturmuş; Son Yeniçeri ise tarihin yeniden sorgulanması gerektiğini anlatmıştır (Naci 2001).
Çamuroğlu, tasavvuf kültüründen izler taşıyan ödüllü romanı İkiilebir (2000)'de okuru Haydari şeyhi Barak Baba'nın öyküsü ekseninde tasavvufun özüne doğru bir yolculuğa çıkarır. Eserin varoluş problemi üzerine bir roman olduğunu belirten Çamuroğlu, diğer romanlarından farklı olduğunu şu cümlelerle dile getrirmiştir: "İkiilebir bir tarihi roman değil, önce bunu söylemeliyim. Bir tarih tezi yok, çift zamanlı. Bu halleriyle İsmail ve Son Yeniçeri'den çok farklı. Onu yazarken ilave bir tasavvuf çalışması yapmadım gerek yoktu." (Çamuroğlu 2002). Yazarın çok sevilen ve tartılan romanı Son Yeniçeri’nin devamı olan Kalem Efendisi (2008), 19. yüzyıl Osmanlı dünyasının yenilgilerle yüklü ruh hâlini ustalıkla anlatır. Modernleşme kaygısı taşıyan, yeniçeriliği kaldırıp yerine yeni bir ordu kuran, devlet bünyesinde bir kabuk değiştirmeye çalışan, çökmekte olan, ayakta kalmak için son çabalarını gösteren bir imparatorluk ve o imparatorluğun modernleşmeye çalışan insanları ele alınır. Çamuroğlu'nun Haçlı Seferleri'ni ve Sultan Selahaddin'i ele aldığı Sultan Selahaddin El-Kürdi (2011) bir savaşçının ve bir devlet adamının olduğu kadar bir âşığın, bir toplumun, bir dönemin de romanıdır. Nazar (2012), Ortaçağ Engizisyonu, cadılar ve kadınlar üzerinden günümüze göndermeler yapan ve tartışma çıkartacak gündemi belirleyecek bir romandır. Reha Çamuroğlu, Cemil Reloaded (2014)'da, yakın tarihimizde ve günümüzde yaşanan çalkantılıların iç yüzünü, gerçek ile görünen arasındaki farkı çarpıcı bir yüzleşme hikâyesi eşliğinde akıcı bir dille anlatmıştır.
Kaynakça
Çelik, Nevzat (2000). "Reha Çamuroğlu ile yapıtları üzerine". Cumhuriyet Kitap. S. 553. 21 Eylül 2000. s. 14.
Naci, Fethi (2001). "Okurlara-Eleştiri Günlüğü". Cumhuriyet Kitap. S. 603. 6 Eylül 2001. s. 3.
Öztop, Erdem (2005). "Tarih Benim Aşkım (Reha Çamuroğlu ile Söyleşi)". Cumhuriyet Kitap. S. 805. 21 Temmuz 2005. s. 4.
Yağcı, Öner (1999). "Açılın Kapılar Şaha Gidelim". Cumhuriyet Kitap. S. 486. 10 Haziran 1999. s. 8.
Yağcı, Öner (2000). "Devletin değil halkın tarihi". Cumhuriyet Kitap. S. 553. 21 Eylül 2000. s. 14.
"Tasavvuf mistisizm değildir". Yeni Şafak. 11 Mayıs 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mayis/11/kultur.html [Erişim Tarihi: 06. 09. 2019]
https://www.dogankitap.com.tr/yazar/reha-camuroglu [Erişim Tarihi: 06. 09. 2019]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: İSA KOYUNCUYayın Tarihi: 09.09.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 09.09.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Tarih, Heterodoksi ve Babailer | Der Yayınları / İstanbul | 1990 | İnceleme |
Yeniçerilerin Bektaşiliği ve Vaka-i Şerriye | Ant Yayınları / İstanbul | 1991 | İnceleme |
Günümüz Aleviliğinin Sorunları | Ant Yayınları / İstanbul | 1992 | Araştırma |
Sabah Rüzgârı Enel-Hakk Demişti Nesimi | Metis Yayınları / İstanbul | 1992 | İnceleme |
Dönüyordu - Bektaşilikte Zaman Kavrayışı | Metis Yayınlerı / İstanbul | 1993 | İnceleme |
Değişen Koşullarda Alevilik | Doğan Kitap / İstanbul | 2000 | İnceleme |
İsmail | Om Yayınları / İstanbul | 1999 | Roman |
Son Yeniçeri | Doğan Kitap / İstanbul | 2000 | Roman |
İkiilebir | Doğan Kitap / İstanbul | 2001 | Roman |
Bir Anlık Gecikme | Everest Yayınları / İstanbul | 2005 | İnceleme |
Geçen Zaman Geçmiş Zaman/Tarih, Kültür ve Siyaset Yazıları | Kapı Yayınları / İstanbul | 2005 | Diğer |
Tarihi ve Kültürel Boyutları İle Alevilik | Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları / İstanbul | 2008 | İnceleme |
Kalem Efendisi | Everest Yayınları / İstanbul | 2008 | Roman |
Sultan Selahaddin El-Kürdi | Everest Yayınları / İstanbul | 2011 | Roman |
Nazar | Everest Yayınları / İstanbul | 2012 | Roman |
Cemil Reloaded | Everest Yayınları / İstanbul | 2014 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Emin Nihat | d. 19 Aralık1838 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İshak Reyna | d. 1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Remzi Şimşek | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Duran Boz | d. 1 Ocak 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BAHTUNÎ, Bahattin Çetin | d. 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | AYDIN, Aydın Ülger | d. 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Halide Eşber | d. 28 Şubat 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Selâhattin Batu | d. 25 Aralık 1905 - ö. 24 Mayıs 1973 | Meslek | Görüntüle |
9 | Aysel Kaymaz | d. 09 Mart 1970 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Ferhat Ünlü | d. 05 Ekim 1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Mustafa Güçlü | d. 1976 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Abdülkadir Bulut | d. 21 Nisan 1943 - ö. 8 Ağustos 1985 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | REŞKÎ, Mevlevî Ali Dede | d. ? - ö. 1696-97 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | EBÛ HAYYȂN, Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân al-Gırnatî / al-Endulusî | d. 1256 - ö. 1344 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Ali Akçeken | d. 17 Şubat 1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |