Fikret Demirağ

(d. 10 Ocak 1940 / ö. 28 Kasım 2010)
Öğretmen, şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Lefke’de doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Lefke’de tamamlayan şair, on bir yaşından itibaren şiir yazmaya başlamıştır. 1961’de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirmiş Kıbrıs'a dönerek burada yirmi sekiz yıl boyunca Türkçe öğretmenliği yapmıştır. Şölen ve Sanat Postası adlı dergiler ile Halkın Sesi gazetesinin yayınlarına katkı sağlamıştır. Alaz, Cumhuriyet Kitap, Dost, İnsan, Kedi Şiir Seçkisi, Kurşun Kalem, Kül, Ortam, Budala, Özgür Edebiyat, Sincan İstasyonu, Varlık, Yasakmeyve, Yeni Düzen dergilerinde de yazı ve şiirlerini yayınlayan Demirağ, 1989'da emekli olmuştur. Aynı yıl Kıbrıs gazetesinin kültür sanat bölümünde yöneticilik yapmıştır.

1994'de “Türk Bankası Kültür Sanat Ödülü” ve 1995'te “M. Necati Özkan Kültür Ödülü”nü kazanmıştır. 28 Kasım 2010'da İstanbul'da kalp yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetmiştir.

Küçük yaşlarda şiir yazmaya başlayan Demirağ, şiir dünyasına 1960’lı yıllardan itibaren girmiş ve -Mehmet Kansu’yla birlikte- yeni arayışlar sürecine giren Kıbrıs Türk şiirinin öncü isimlerinden biri olmuştur. İlk kitabı Tutku’yla (1960) aynı yıl -Mehmet Kansu’yla ortaklaşa- çıkan İkinin Yaşamı adlı kitabı, Kıbrıs Türk şiirinde İkinci Yeni etkisiyle yazılmış ilk eserdir. Aşk, çocukluk, hatıralar, savaş karşıtlığı, doğa duyarlılığı gibi temaları ele alan ve sıkça dil hassasiyetini vurgulayan Demirağ, özgün şiiri yakalamak arzusuyla hemen her kitabında yeni yönelişler peşinde olmuştur. Esperanza (1962), Açar Yörüngeler Çiçeği (1963), Aşkımızın Sarkılan (1965), Kısa Şiirler Durağı (1968) arka arkaya yayımlanan şiir kitaplarıdır.

Esperanza Attila İlhan’ın şiir anlayışından etkiler barındırırken Açar Yörüngeler Çiçeği kitabı, Attila İlhan etkisinden soyut şiire geçişin izlerini barındırır. Ötme Keklik Ölürüm'de (1972) soyut şiir etkisini devam ettiren Demirağ, Dayan Yüreğim'de (1974) bir taraftan soyut şiirin etkilerini devam ettirir; diğer taraftan toplumsal şiire yönelişin ilk işaretlerini verir. Bu kitap ve etkileri Umut ve Dehşet Çağından Şiirler (1978), Dinle Şarkımı (1981), Akdenizli Şiirler ve Şarkı Sözleri (1984), Adıyla Yaralı (1986), Rüzgârda Ozan Türküleri ya da Şiirin Uzun Yürüyüşü (1986) kitapları izler.

Fikret Demirağ son olarak Acılı Bir Yurt İçin genel başlığı altında dört kitaptan seri şiir kitapları yayınlar. Birinci kitap Limnidi Ateşinden Bugüne (1992) de Kıbrıs'ın 'sekiz bin yıllık tarihini' hikâye eder, bu acılı tarihi sorgulayarak ayrışmanın, savaşın ve etnik ayrımcılığın eleştirisini yapar. İkinci kitap Hüzün Ana (1992) bilhassa Kıbrıs’ta son otuz yılda insanlığın düştüğü trajik hali şiirin gündeme taşır. Üçüncü kitap Sırı Dökülmüş Kökayna ile dördüncü kitap Yalnızlık, Gece Müziği tek ciltte toplanır (1994). Sırı Dökülmüş Kökayna'da ilk gençlik günlerini ve doğduğu yeri nostaljik bir yaklaşımla anlatır. Yalnızlık, Gece Müziği'nde ise çağ hastalığını ve değerler bağlamında dejenere olan insanı eleştirir. Öncekilere oranla üslup ve içerik bakımından farklı olan bu dört kitapta Demirağ şiirini daha değişik bir söyleme açar, kendi şiir tonunu yakalar.

Fikret Demirağ, ‘ada şairi’ kimliğinin bütün niteliklerini şiirinde barındırırken toplumculuk anlayışını; bügünün insanını, değişen zamanın insana zarar veren yanlarını, savaşı, eleştirerek karakterize eder. Akdenizli kimliği, aşk, çocukluk ve hatıralar da şiirinin önemli temaları arasındadır. Bu unsurlar Fikret Demirağ’ın evrensel düzlemde bir poetik anlayışa sahip olduğunu gösterir.

Kaynakça

Emre, Gültekin (1996). "Şiirin Vaktine Mezmur". Cumhuriyet Gazetesi Kitap Eki. 5 Eylül 1996. 342: 12.

Kayhan, Hatice (2013), "Fikret Demirağ’ın Şiirlerinde Yinelemeler", folklor/edebiyat. 74: 145-155

Karakartal, Oğuz, vd (2012). "Kıbrıs Türk Edebiyatı".İslam Ansiklopedisi. C. 41. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 522-525.

Yalçın, Murat (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 314.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNER
Yayın Tarihi: 14.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
TutkuAyyıldız Matbaası / İstanbul1960Şiir
İkinin YaşamıAyyıldız Matbaası / İstanbul1960Şiir
EsperanzaŞölen Yayınları / Lefkoşa1962Şiir
Açar Yörüngeler ÇiçeğiYaratış Yayınları / Lefkoşa1963Şiir
Yağmur AğaçlarıGaleri Kültür Yayınları / Lefkoşa1963Roman
Aşkımızın ŞarkılarıHalkın Sesi Basımevi / Lefkoşa1965Şiir
Kısa Şiirler DurağıZafer Basımevi / Lefkoşa1968Şiir
Ötme Keklik ÖlürümDost Yayınları / Ankara1972Şiir
Dayan YüreğimHalkın Sesi Basımevi / Lefkoşa1974Şiir
Umut ve Dehşet Çağından ŞiirlerHalkın Sesi Basımevi / Lefkoşa1978Şiir
Dinle ŞarkımıÇağdaş Sanatçılar Derneği Yayınları / Kıbrıs1982Şiir
Akdenizli Şiirler ve Aşk Sözleriİleri Basımevi / Lefkoşa1984Şiir
Şu Müthiş Savaş YıllarıNehir Yayınları / Lefkoşa1985Hatıra
Adıyla YaralıSu Yayınevi / İstanbul1986Şiir
Rüzgârda Ozan Türküleri ya da Şiirin Uzun YürüyüşüKKTC Turizm ve Kültür Bakanlığı Yayınları / Kıbrıs1986Şiir
Sırı Dökülmüş Kökayna ve Yalnızlık, Gece Müziği (1994) Galeri Kültür Yayınları, 1997: Lefkoşa sayfa seçme şiirler 2Galeri Kültür Yayınları / Lefkoşa1994Şiir
Fikret Demirağ Seçme ŞiirlerPygmalion Yayınları / Lefkoşa1994Şiir
Limnidi Ateşinden BugüneGaleri Kültür Yayınları / Lefkoşa1995Şiir
Hüzün AnaGaleri Kültür Yayınları / Kıbrıs1996Şiir
Şiirin Vaktine MezmurIşık Kitabevi / Lefkoşa1996Şiir
Eros'un OkuHera Şiir Kitaplığı / İstanbul1997Şiir
Alfa ve OmegaYön Yayıncılık / İstanbul1999Şiir
Tanrı Müziği SessizlikteIşık kİtabevi / Lefkoşa2002Şiir
Ada ' mın Sahilinde 2005 dünya yayınları 2005 istanbul 207 Seçme şiirler 3Dünya Yayınları / İstanbul2005Şiir
Günümüz Kıbrıslı Türk Şiirinden 20 ŞairYasak Meyve Yayınları / İstanbul2008Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İsmail Bozkurtd. 24 Şubat 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Sultan Okumuşoğlud. 14 Aralık 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Osman Türkayd. 16 Şubat 1927 - ö. 21 Ocak 2001Doğum YeriGörüntüle
4Oya Baydard. 3 Temmuz 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KUL MUHİBBİ/GÜL MUHİBBİ, Hasan Güld. 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KÖROĞLU/FAKİR KÖROĞLU, Murat Göneld. 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Arif Damard. 1925 - ö. 20 Ekim 2010Ölüm YılıGörüntüle
8Tarık Minkarid. 1925 - ö. 5 Ekim 2010Ölüm YılıGörüntüle
9Sururi Baykald. 1 Ocak 1942 - ö. 2010Ölüm YılıGörüntüle
10Ferzan Güreld. 1919 - ö. 24 Mart 2009MeslekGörüntüle
11Alaeddin Özdenörend. 20 Mayıs 1940 - ö. 26 Haziran 2003MeslekGörüntüle
12Mustafa Yıldırımd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Rıza Beşerd. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Hamdi Tanpınard. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Avni Öztüred. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Fikret Ürgüpd. 23 Mayıs 1914 - ö. 8 Mart 1977Madde AdıGörüntüle
17Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Madde AdıGörüntüle
18SEFİL PİR/SEFİL PİRİM/ÇORUMLU PİROĞLU, Fikret Piroğlud. 1926 - ö. 1985Madde AdıGörüntüle