Madde Detay
Fikret Demirağ
(d. 10 Ocak 1940 / ö. 28 Kasım 2010)
Öğretmen, şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Lefke’de doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Lefke’de tamamlayan şair, on bir yaşından itibaren şiir yazmaya başlamıştır. 1961’de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirmiş Kıbrıs'a dönerek burada yirmi sekiz yıl boyunca Türkçe öğretmenliği yapmıştır. Şölen ve Sanat Postası adlı dergiler ile Halkın Sesi gazetesinin yayınlarına katkı sağlamıştır. Alaz, Cumhuriyet Kitap, Dost, İnsan, Kedi Şiir Seçkisi, Kurşun Kalem, Kül, Ortam, Budala, Özgür Edebiyat, Sincan İstasyonu, Varlık, Yasakmeyve, Yeni Düzen dergilerinde de yazı ve şiirlerini yayınlayan Demirağ, 1989'da emekli olmuştur. Aynı yıl Kıbrıs gazetesinin kültür sanat bölümünde yöneticilik yapmıştır.
1994'de “Türk Bankası Kültür Sanat Ödülü” ve 1995'te “M. Necati Özkan Kültür Ödülü”nü kazanmıştır. 28 Kasım 2010'da İstanbul'da kalp yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetmiştir.
Küçük yaşlarda şiir yazmaya başlayan Demirağ, şiir dünyasına 1960’lı yıllardan itibaren girmiş ve -Mehmet Kansu’yla birlikte- yeni arayışlar sürecine giren Kıbrıs Türk şiirinin öncü isimlerinden biri olmuştur. İlk kitabı Tutku’yla (1960) aynı yıl -Mehmet Kansu’yla ortaklaşa- çıkan İkinin Yaşamı adlı kitabı, Kıbrıs Türk şiirinde İkinci Yeni etkisiyle yazılmış ilk eserdir. Aşk, çocukluk, hatıralar, savaş karşıtlığı, doğa duyarlılığı gibi temaları ele alan ve sıkça dil hassasiyetini vurgulayan Demirağ, özgün şiiri yakalamak arzusuyla hemen her kitabında yeni yönelişler peşinde olmuştur. Esperanza (1962), Açar Yörüngeler Çiçeği (1963), Aşkımızın Sarkılan (1965), Kısa Şiirler Durağı (1968) arka arkaya yayımlanan şiir kitaplarıdır.
Esperanza Attila İlhan’ın şiir anlayışından etkiler barındırırken Açar Yörüngeler Çiçeği kitabı, Attila İlhan etkisinden soyut şiire geçişin izlerini barındırır. Ötme Keklik Ölürüm'de (1972) soyut şiir etkisini devam ettiren Demirağ, Dayan Yüreğim'de (1974) bir taraftan soyut şiirin etkilerini devam ettirir; diğer taraftan toplumsal şiire yönelişin ilk işaretlerini verir. Bu kitap ve etkileri Umut ve Dehşet Çağından Şiirler (1978), Dinle Şarkımı (1981), Akdenizli Şiirler ve Şarkı Sözleri (1984), Adıyla Yaralı (1986), Rüzgârda Ozan Türküleri ya da Şiirin Uzun Yürüyüşü (1986) kitapları izler.
Fikret Demirağ son olarak Acılı Bir Yurt İçin genel başlığı altında dört kitaptan seri şiir kitapları yayınlar. Birinci kitap Limnidi Ateşinden Bugüne (1992) de Kıbrıs'ın 'sekiz bin yıllık tarihini' hikâye eder, bu acılı tarihi sorgulayarak ayrışmanın, savaşın ve etnik ayrımcılığın eleştirisini yapar. İkinci kitap Hüzün Ana (1992) bilhassa Kıbrıs’ta son otuz yılda insanlığın düştüğü trajik hali şiirin gündeme taşır. Üçüncü kitap Sırı Dökülmüş Kökayna ile dördüncü kitap Yalnızlık, Gece Müziği tek ciltte toplanır (1994). Sırı Dökülmüş Kökayna'da ilk gençlik günlerini ve doğduğu yeri nostaljik bir yaklaşımla anlatır. Yalnızlık, Gece Müziği'nde ise çağ hastalığını ve değerler bağlamında dejenere olan insanı eleştirir. Öncekilere oranla üslup ve içerik bakımından farklı olan bu dört kitapta Demirağ şiirini daha değişik bir söyleme açar, kendi şiir tonunu yakalar.
Fikret Demirağ, ‘ada şairi’ kimliğinin bütün niteliklerini şiirinde barındırırken toplumculuk anlayışını; bügünün insanını, değişen zamanın insana zarar veren yanlarını, savaşı, eleştirerek karakterize eder. Akdenizli kimliği, aşk, çocukluk ve hatıralar da şiirinin önemli temaları arasındadır. Bu unsurlar Fikret Demirağ’ın evrensel düzlemde bir poetik anlayışa sahip olduğunu gösterir.
Kaynakça
Emre, Gültekin (1996). "Şiirin Vaktine Mezmur". Cumhuriyet Gazetesi Kitap Eki. 5 Eylül 1996. 342: 12.
Kayhan, Hatice (2013), "Fikret Demirağ’ın Şiirlerinde Yinelemeler", folklor/edebiyat. 74: 145-155
Karakartal, Oğuz, vd (2012). "Kıbrıs Türk Edebiyatı".İslam Ansiklopedisi. C. 41. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 522-525.
Yalçın, Murat (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 314.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNERYayın Tarihi: 14.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 14.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Tutku | Ayyıldız Matbaası / İstanbul | 1960 | Şiir |
İkinin Yaşamı | Ayyıldız Matbaası / İstanbul | 1960 | Şiir |
Esperanza | Şölen Yayınları / Lefkoşa | 1962 | Şiir |
Açar Yörüngeler Çiçeği | Yaratış Yayınları / Lefkoşa | 1963 | Şiir |
Yağmur Ağaçları | Galeri Kültür Yayınları / Lefkoşa | 1963 | Roman |
Aşkımızın Şarkıları | Halkın Sesi Basımevi / Lefkoşa | 1965 | Şiir |
Kısa Şiirler Durağı | Zafer Basımevi / Lefkoşa | 1968 | Şiir |
Ötme Keklik Ölürüm | Dost Yayınları / Ankara | 1972 | Şiir |
Dayan Yüreğim | Halkın Sesi Basımevi / Lefkoşa | 1974 | Şiir |
Umut ve Dehşet Çağından Şiirler | Halkın Sesi Basımevi / Lefkoşa | 1978 | Şiir |
Dinle Şarkımı | Çağdaş Sanatçılar Derneği Yayınları / Kıbrıs | 1982 | Şiir |
Akdenizli Şiirler ve Aşk Sözleri | İleri Basımevi / Lefkoşa | 1984 | Şiir |
Şu Müthiş Savaş Yılları | Nehir Yayınları / Lefkoşa | 1985 | Hatıra |
Adıyla Yaralı | Su Yayınevi / İstanbul | 1986 | Şiir |
Rüzgârda Ozan Türküleri ya da Şiirin Uzun Yürüyüşü | KKTC Turizm ve Kültür Bakanlığı Yayınları / Kıbrıs | 1986 | Şiir |
Sırı Dökülmüş Kökayna ve Yalnızlık, Gece Müziği (1994) Galeri Kültür Yayınları, 1997: Lefkoşa sayfa seçme şiirler 2 | Galeri Kültür Yayınları / Lefkoşa | 1994 | Şiir |
Fikret Demirağ Seçme Şiirler | Pygmalion Yayınları / Lefkoşa | 1994 | Şiir |
Limnidi Ateşinden Bugüne | Galeri Kültür Yayınları / Lefkoşa | 1995 | Şiir |
Hüzün Ana | Galeri Kültür Yayınları / Kıbrıs | 1996 | Şiir |
Şiirin Vaktine Mezmur | Işık Kitabevi / Lefkoşa | 1996 | Şiir |
Eros'un Oku | Hera Şiir Kitaplığı / İstanbul | 1997 | Şiir |
Alfa ve Omega | Yön Yayıncılık / İstanbul | 1999 | Şiir |
Tanrı Müziği Sessizlikte | Işık kİtabevi / Lefkoşa | 2002 | Şiir |
Ada ' mın Sahilinde 2005 dünya yayınları 2005 istanbul 207 Seçme şiirler 3 | Dünya Yayınları / İstanbul | 2005 | Şiir |
Günümüz Kıbrıslı Türk Şiirinden 20 Şair | Yasak Meyve Yayınları / İstanbul | 2008 | Derleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | İsmail Bozkurt | d. 24 Şubat 1940 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Sultan Okumuşoğlu | d. 14 Aralık 1961 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Osman Türkay | d. 16 Şubat 1927 - ö. 21 Ocak 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Oya Baydar | d. 3 Temmuz 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KUL MUHİBBİ/GÜL MUHİBBİ, Hasan Gül | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KÖROĞLU/FAKİR KÖROĞLU, Murat Gönel | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Arif Damar | d. 1925 - ö. 20 Ekim 2010 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Tarık Minkari | d. 1925 - ö. 5 Ekim 2010 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Sururi Baykal | d. 1 Ocak 1942 - ö. 2010 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ferzan Gürel | d. 1919 - ö. 24 Mart 2009 | Meslek | Görüntüle |
11 | Alaeddin Özdenören | d. 20 Mayıs 1940 - ö. 26 Haziran 2003 | Meslek | Görüntüle |
12 | Mustafa Yıldırım | d. 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ahmet Hamdi Tanpınar | d. 23 Haziran 1901 - ö. 24 Ocak 1962 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Avni Öztüre | d. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Fikret Ürgüp | d. 23 Mayıs 1914 - ö. 8 Mart 1977 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Fikret Otyam | d. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | SEFİL PİR/SEFİL PİRİM/ÇORUMLU PİROĞLU, Fikret Piroğlu | d. 1926 - ö. 1985 | Madde Adı | Görüntüle |