Madde Detay
EMÎN, Bakkal İsmail Paşa-zâde Emîn Bey
(d. ?/? - ö. 1209/1794-95)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Yenişehir’de doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed’dir. Yenişehirli Bakkal İsmail Paşa’nın oğlu olduğundan Bakkal İsmail Paşa-zâde Mehmed Emin Bey olarak tanındı. Medrese öğrenimi gördü. Müderrislik yaptı. 1189/1776 yılında Bosna kadılığına getirildi. Muharrem 1202/Ekim 1787’de Galata payesi ile Filibe, sonra da Kudüs kadısı oldu. 1209/1794-95 yılında İstanbul’da vefat etti. Vefatına şair İhyâ tarafından “Sarây-ı adni Emîn Beg Efendi etdi mekân” mısraı ile tarih düşürüldü. Mezarı İstanbul Sinanpaşa Medresesi’ndedir. Vefat tarihi Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 455)’de 1208/1793-94 olarak geçmektedir.
Emin Bey’in bilinen tek eseri Dîvân’ıdır. Mürettep olan eserin bilinen nüshaları İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 31 ve Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 2593’tedir. Dîv3an’ın başında tevhit ve naat konulu 2 rubai, 1'i Farsça 6 kaside, 10'u Farsça ve 1'i Arapça 47 gazel, 1 lugaz, 2'si Arapça 4 kıt‘a ile 1'i Farsça ve diğeri Arapça 12 rubai, 3 müfred ve 1 şarkı bulunmaktadır (Beklerim 1956: 17, 26). Dîvân üzerine bir mezuniyet tezi (Beklerim 1956) yapılmıştır.
Yazdığı kasideler, fesahat ve belagat bakımından önemlidir. Şiirlerinde lügat genişliği, Arapça ve Farsçaya hâkimiyet, mübalağasızlık, teşbih ve istiarelerde tabiilik hâkimdir. Şiirlerinde Mevlana tesiri görülmektedir (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1979: 32).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 455.
Beklerim, Emel (hzl.)(1956). Emin Mehmet Yenişehirli Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon). Mezuniyet Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Çınarcı, M. Nuri (hzl.)(2007). Şeyhülislam Ârif Hikmet Beyin Tezkiretü’ş- Şu‘arâsı ve Transkripsiyonlu Metni. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi. 30.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 68.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Emin Mehmed (Yenişehirli)”. İstanbul: Dergâh Yay. 32.
Ünver, Niyazi (2003). “Emin”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 320-321.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 14.06.2014Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Eşk-i niyâzı eyleme arz-ı gedâ abes
Ekme zemîn-i şûreye tohm-ı recâ abes
Şâh-ı dıraht-ı huşkdan olmaz semer bedîd
Dest-i denîden itme ümîd-i atâ abes
Olmaz zuhûr-ı Hak yed-i bâtılda cilve-hîz
Fir‘avn elinde olsa da zîrâ asâ abes
Eyler mi hâme câdde-i mıstardan inhirâf
Pûyân-ı râh-ı Hakka olur reh-nümâ abes
Bâr-ı gam-ı cihânı çeker bunca sâldir
Olmaz nihâl-i kâmet-i pîrân dü-tâ abes
Bilmez hurûş-ı feyz-i dil-i âşıkı tabîb
Eyler marîz [ü] illet-i aşka devâ abes
Hısn-ı rızâ gibi var iken mültecâ Emîn
Ashâb-ı kibr ü câha olur ilticâ abes
(Beklerim, Emel (1956). Emin Mehmet Yenişehirli Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon). Mezuniyet Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 22.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 14.06.2014Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Eşk-i niyâzı eyleme arz-ı gedâ abes
Ekme zemîn-i şûreye tohm-ı recâ abes
Şâh-ı dıraht-ı huşkdan olmaz semer bedîd
Dest-i denîden itme ümîd-i atâ abes
Olmaz zuhûr-ı Hak yed-i bâtılda cilve-hîz
Fir‘avn elinde olsa da zîrâ asâ abes
Eyler mi hâme câdde-i mıstardan inhirâf
Pûyân-ı râh-ı Hakka olur reh-nümâ abes
Bâr-ı gam-ı cihânı çeker bunca sâldir
Olmaz nihâl-i kâmet-i pîrân dü-tâ abes
Bilmez hurûş-ı feyz-i dil-i âşıkı tabîb
Eyler marîz [ü] illet-i aşka devâ abes
Hısn-ı rızâ gibi var iken mültecâ Emîn
Ashâb-ı kibr ü câha olur ilticâ abes
(Beklerim, Emel (1956). Emin Mehmet Yenişehirli Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon). Mezuniyet Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 22.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Eşk-i niyâzı eyleme arz-ı gedâ abes
Ekme zemîn-i şûreye tohm-ı recâ abes
Şâh-ı dıraht-ı huşkdan olmaz semer bedîd
Dest-i denîden itme ümîd-i atâ abes
Olmaz zuhûr-ı Hak yed-i bâtılda cilve-hîz
Fir‘avn elinde olsa da zîrâ asâ abes
Eyler mi hâme câdde-i mıstardan inhirâf
Pûyân-ı râh-ı Hakka olur reh-nümâ abes
Bâr-ı gam-ı cihânı çeker bunca sâldir
Olmaz nihâl-i kâmet-i pîrân dü-tâ abes
Bilmez hurûş-ı feyz-i dil-i âşıkı tabîb
Eyler marîz [ü] illet-i aşka devâ abes
Hısn-ı rızâ gibi var iken mültecâ Emîn
Ashâb-ı kibr ü câha olur ilticâ abes
(Beklerim, Emel (1956). Emin Mehmet Yenişehirli Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon). Mezuniyet Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 22.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Eşk-i niyâzı eyleme arz-ı gedâ abes
Ekme zemîn-i şûreye tohm-ı recâ abes
Şâh-ı dıraht-ı huşkdan olmaz semer bedîd
Dest-i denîden itme ümîd-i atâ abes
Olmaz zuhûr-ı Hak yed-i bâtılda cilve-hîz
Fir‘avn elinde olsa da zîrâ asâ abes
Eyler mi hâme câdde-i mıstardan inhirâf
Pûyân-ı râh-ı Hakka olur reh-nümâ abes
Bâr-ı gam-ı cihânı çeker bunca sâldir
Olmaz nihâl-i kâmet-i pîrân dü-tâ abes
Bilmez hurûş-ı feyz-i dil-i âşıkı tabîb
Eyler marîz [ü] illet-i aşka devâ abes
Hısn-ı rızâ gibi var iken mültecâ Emîn
Ashâb-ı kibr ü câha olur ilticâ abes
(Beklerim, Emel (1956). Emin Mehmet Yenişehirli Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon). Mezuniyet Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 22.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Meslek | Görüntüle |
11 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Meslek | Görüntüle |
12 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Meslek | Görüntüle |
13 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi | d. ? - ö. 1665 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | İZZET, İzzet Efendi | d. ? - ö. 1821 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Madde Adı | Görüntüle |