Madde Detay
FEYZÎ
(d. ?/? - ö. 1094/1682/83)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Bursalıdır. İshak Paşa neslindendir. Kanunî devrinde Beç seferine katılmış sipahi zümresinden zeamet sahibi bir şairdir. Kanunî devrinde katıldığı Beç seferinde “kendi kulları tarafından” katledildi. Bu bilgiye göre Feyzî’nin 1526 senesinde öldüğü anlaşılmaktadır. Bu 16. yüzyıl şairinin ölüm tarihi diğer kaynaklarda verilmezken Sicill-i Osmânî’de 1094 (1682/83) öldüğü ifade edilir. Bunu takiben yazılan Kâmûsu’l-a’lâm’da da Viyana muhasarası sırasında öldüğü yazılmaktadır. Tuhfe-i Nâilî’de 1683’te öldüğü bilgisi tekrarlanır. Hasan Çelebi Tezkiresi’nde kaydı olan birinin bu tarihte ölmesi elbette mümkün değildir. Ne var ki bu yanlış bilgi silsile hâlinde sürmüş, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi’ne de -Kanuni devrinde öldüğü kaydıyla birlikte- Sicill-i Osmanî’deki bu bilgi aktarılmıştır. Keşfu’z-zunûn’da ve muhtemelen oradan naklen Sicill-i Osmanî’de şairin Divan sahibi olduğu belirtilmekte ise de Dîvânîn herhangi bir nüshası bilinmemektedir. Feyzî’nin Mecma’u’n-nezâ’ir’de, Pervâne Bey Mecmuası’nda şiirleri bulunmaktadır. Bu mecmualarda 15 kadar Feyzî mahlsalı şaire ait şiir vardır. Bunların hepsinin bu Feyzî’ye ait olması kuvvetle muhtemel olmakla birlikte aynı mahlası taşıyan Feyzî’yle çağdaş başka şairlerin de var olması bu durumu şüpheli bırakmaktadır. Latîfî Tezkiresi’nde geçen ve Latîfî’nin “Sanki vaziyetini ortaya koyar gibi” değerlendirmesinde bulunduğu “Kabrüm üstine semendinden inüp ol meh didi / Zulm ile ölmişdi nûr indi bu miskîn üstine” beytinin bulunduğu şiirin bu Feyzî’ye aidiyeti ise kesindir. Zaten hakkında çok az bilgi verilen tezkirelerde şairin sanatı üzerine görüş beyan edilmemiştir.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.
Çiftçi, Cemil (1997). Maktul Şairler. İstanbul: Kitabevi Yay. 168-172.
Köksal, M. Fatih (2004). “Feyzî”. ürk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 62.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat Nr. 406, vr. 487a.
Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsu’l-A’lâm. İstanbul: Mihrân Matbaası.
Yaltkaya, Şerafettin ve Kilisli Rıfat Bilge (hzl.) (1971). Kâtip Çelebi, Keşf-el-Zunûn. İstanbul: MEB Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 24.11.2013Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.11.2013Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
Bir gazel didüm yine ol la’l-i rengîn üstine
Medh okur Ferhâd gûyâ cân-ı Şîrîn üstine
Kabrüm üstinde semendinden inüp ol meh didi
Zulm ile olmışdı nûr indi bu miskîn üstine
Ruhları üzre dil-i mecrûhum ile gamzesi
Oldılar kanlu bıçaklu nisbet-i dîn üstine
Hâk-i râh oldum ayagın öpmege eller n’idem
Toz kondurmaz sabâ ol serv-i sîmîn üstine
Raks iderdi Feyziyâ her zerresi topragumuñ
Bûy-ı zülf-i yâr ile irse sabâ sin üstine
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. 2320)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Meslek | Görüntüle |
11 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Meslek | Görüntüle |
12 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Meslek | Görüntüle |
13 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Metin Güven | d. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KANDÎ, Müverrih Kandî | d. ? - ö. 1555 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendi | d. 1722-1723 - ö. 24.10.1787 | Madde Adı | Görüntüle |