Madde Detay
GÜNEY, Ali Rıza Güney
(d. 1934 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Rıza Güney, 1934 yılında Kırşehir'in Mucur ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası Zaptiyenin Ömer olarak tanınır ve kasaplık işiyle meşguldür. Annesi ise Ümüş Hanım'dır. Güney, ilkokulu Mucur'da bitirmiştir. İlkokuldan sonra kısa bir süre eğitime devam etmiş, ardından da baba mesleği olan kasaplığa devam etmiştir. Askerden döndükten sonra Ankara'da memur olarak göreve başlamıştır. 1958 yılında evlenip ailesiyle birlikte uzun yıllar Ankara'da yaşamıştır. 1979 yılında emekli olan Ali Rıza Güney, doğup büyüdüğü Mucur'a yerleşmiş ve burada da saz eğitmenliği yapıp şiir yazmak suretiyle sanat faaliyetlerini sürdürmüştür. Güney'in Ekrem ve Ertuğrul adında iki oğlu ile Emel adında bir kızı vardır (Bulut 1983: 246).
Küçük yaşlarından itibaren sanata ve şiire ilgi duyan Ali Rıza Güney, yeteneğinin aileden geldiğine inanmaktadır. Soyadını mahlas olarak kullanan âşığın büyük annesi okuma yazması olmamasına rağmen çok güzel şiir okuyup türküler söyleyen bir hanımdır. Güney, çocukluk çağlarından itibaren şiir yazmaya heves duymuştur. Saz çalmayı ağabeyi Hüsamettin Güney'den öğrenmiş ve askerden döndükten sonra bu konudaki çalışmalarını ilerletmiştir. Güney, saz çalma konusunda oldukça başarılıdır. Ali Rıza Güney'in çocukları da müziğe büyük ilgi duymuştur. Ali Rıza Güney, çocukları henüz çok küçük yaşta iken onlarla birlikte Güney Kardeşler adıyla bir grup kurmuş, düğün ve eğlencelerde programlar hazırlayarak sahne almıştır (Bulut 1983: 246-247). Kızı Emel Güney (Taşçıoğlu), günümüzde Türk halk müziğinin tanınmış sanatçılarındandır.
Ali Rıza Güney bir kısmını bestelediği elli kadar şiir kaleme almıştır. Şiirlerini kitap olarak bastırmamıştır (Bulut 1983: 247). Çok küçükken kaleme aldığı tanınmış "Bekâr Gezelim" adlı şiirini kendisi bestelemiş ve çeşitli mekânlarda seslendirmiştir (Akgün 2006: 25). Bu türkü uzun yıllar çeşitli kişi ve gruplar tarafından seslendirilerek popüler olmuştur. Şiirlerinde genellikle 7'li, 8'li ve 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir. Çoğunlukla memleket, doğa ve insan sevgisi temalarını işlemiş, yöre kültürünü hatırlatmayı amaçlamıştır. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında Mucur'da yaşadığı olaylardan kalan hatıralarını şiirleştirerek memleketinin güzelliklerini ve geleneklerini dile getirmiştir.
Ali Rıza Güney, Mucur yöresinde derleme çalışmaları da yapmıştır. Bu çalışmalar sonucunda hazırladığı bir kitabı vardır. Güney, 1997 yılında basılan Mucur- Tarihçesi, Gelenekleri ve Halk Şairleri adlı bu eserinde, yörede uzun yıllar boyunca yaptığı araştırma ve derlemelerde elde ettiği bilgileri, yörenin tanınmış şair ve âşıkları hakkında öğrendiklerini bir araya getirmiştir. Eserde ayrıca Mucur'un tarihi ile ilgili bilgiler de vermiştir. Ali Rıza Güney'in yaşamı boyunca içinde bulunduğu tüm bu kültürel faaliyetler göz önüne alındığında yalnızca şair ve müzisyen yönüyle değil, araştırmacı ve yazar kimliğiyle de öne çıktığı söylenebilir.
Kaynakça
Akgün, Dilek (2006). Kırşehir Türkülerinde İnsan. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.
Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.
Mucur Gazetesi (26 Aralık 2014). Ali Rıza Güney Gazetemizde Köşe Yazarlığına Başladı, 1.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ÖZLEM DAĞDELENYayın Tarihi: 16.04.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Yayın Tarihi: 16.04.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Mucur- Tarihçesi Gelenekleri ve Halk Şairleri | Ocak Yayınları / Ankara | 1997 | İnceleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MUSA | d. ? - ö. 1833/1843? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | YANIK, Ahmet Şahinoğlu | d. 15.03.1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ahmet Tezcan | d. 04 Ekim 1957 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Cengiz Bektaş | d. 26 Kasım 1934 - ö. 20 Mart 2020 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İrfan Yalçın | d. 23 Nisan 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | DEHGAN, Mehemmed Hüseyin Dehgan | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DERDİÇOK, Ömer Lütfi Derdiçok | d. 1874 - ö. 1937 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
8 | FADİKLİ, Fatma Çekirdek | d. 1901 - ö. 1996 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
9 | YÜKSEL ÖZTÜRK | d. 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | HOSROV SEFEROV | d. 1936 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
11 | UMMANÎ, Kurşun Saraç | d. 1933 - ö. 1984 | Madde Adı | Görüntüle |
12 | NUTK-U ALİM, Ali Aşan | d. 13.01.1979 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |