Madde Detay
Ali Günvar
Ali Hazım Günvar
(d. 8 Temmuz 1953 / ö. -)
Mimar, Şair, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Öğretmen Güler Hanım ile iktisatçı M. Kemal Günvar'ın oğlu olarak doğdu. Robert Koleji'ni bitirdikten sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden mezun oldu. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde Tarihi Yerleşmenin Semiolojisi adlı teziyle yüksek lisansını tamamladı. Hilmi Yavuz'un Boğaziçi Üniversitesi'nde verdiği felsefe derslerini misafir öğrenci olarak takip etti. Mimar olarak dört yıl Bayraklı, Tepekule, İzmir Antik Kenti ve Erythrai kazı çalışmalarına katıldı. Yedi yıl Mimar Prof. Sedad Hakkı Eldem Bürosu'nda çalıştı. Türk Evi, İstanbul Anıları ve Boğaziçi Anıları kitaplarının hazırlık ve basım çalışmalarını yürüttü. 1986’da arkadaşları ile birlikte Şiir Atı dergisini çıkarmaya başladı. Mimarlık dalında Konya Mevlana Kültür Merkezi Proje Yarışması'nda mansiyonla ödüllendirildi. Eyzan adlı kitabıyla 1998 yılı Türkiye Yazarlar Birliği Şiir Ödülü'ne layık görüldü.
Ali Günvar, edebiyat hayatına 1978 yılında Birikim dergisinde yayınlanan ilk şiiri 20. Yüzyıl Şarkıları ile başlamıştır. Günvar, şiiri şu şekilde tanımlamaktadır: "Şiir dilin çok özel bir alanıdır. Yaşanan olgunun dil ile bilinç arasındaki ilk ve hiç dokunulmamış halinde yakalanabilir..." (Günvar, 1999 akt. Tetik, 2015). Şairin şiir hayatına başlama süreci hakkında verdiği şu bilgiler oldukça çarpıcıdır: "İkinci bir dil öğrenmek önemli bir şey. Çünkü ikinci bir dil öğrenince kendi dilinizin bilincine varıyorsunuz. Şiir orada başladı. Kendi dilimin bilincine, sesine, müziğine varmamla başladı." (Narlı, 2018). İnsanın kendisini içinde bulduğu ilk sistemin dil olduğunu düşünen Günvar, bir mimar olarak mimariyi dahi dil mimarisinin dışarı yansıması olarak görmektedir. "Şiir dilin kendisidir, dinamiğidir." (Narlı, 2018) diyen şair, dilin şiir ile alanını genişlettiğini ve mimarisi ile ayakta durduğunu düşünmektedir. Şair, şiir yazma sürecinde etkilendiği şairlerden şu şekilde bahseder: "Şairin ustaları olmaz ama şiirdeki serüvenleri sırasında durup yol, iz sorduğu başka şairler vardır. Ben de bazılarına yol/iz sordum elbette ama onların tariflerini kendi süzgeçlerimden geçirmeden uygulamadım. Yol sorduklarım arasında aklıma geliveren isimlerden Hz. Mevlana, Yunus Emre, Nabi, Niyazi Mısrî, Baki, Şeyh Galip, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Cenap Şahabettin, Taşlıcalı Yahya, Hilmi Yavuz, Shakespeare, John Done, Ezra Pound, T. S. Eliot, Verlaine, Baudelaire, Hulusi Özoklav, Osman Hakan A., Vural Bahadır Bayrıl, Şavkar Altınel’i zikredebilirim." (Dursun, 2011). Etkilendiği isimlerden hareketle Günvar'ın şiirlerinde hem Divân Edebiyatı'nın hem de Batı Edebiyatı'nın yansımaları olduğu söylenebilir. Kurt (2013), Ali Günvar'ın bu yönü hakkında şunları dile getirmektedir: "Ali Günvar, Ricatlar Kitabı’nda bildiğimiz sıkı şiirine devam ediyor... Bu şiirlerde yoğun tasavvufî ve metinlerarası göndermelerde bulunan şair, Batı sanatının birikiminden de yararlanıyor. Bu bağlamda Ali Günvar, hem Doğulu hem Batılı olmayı başarmış bir zihnin ürünlerini veriyor.".
Ali Günvar, şiirinde mitolojik unsurlara da yer vermiştir. Özellike Yunan mitolojisine sık sık atıflarda bulunmuştur. Şair kendisini mitolojik kahramanlarla özdeşleştirerek mâl olmuş arketipleri günümüz şiiri içerisinde yeniden inşa etmek konusunda oldukça başarılıdır. Çakır (2015), şairin bu yönü hakkında şunları söylemiştir: "İzmirli şair, doğduğu toprakların da etkisiyle Antik Yunan (Roma) mitolojisine hakimdir. Günvar'ı okurken çok Tanrılı dönemlere ait efsane ve masalların içinde bulursunuz kendinizi. Her an bir Yunan tanrısı, tanrıçası yahut peri ile karşılaşabilirsiniz. Üstelik şair, efsanelerle opera şarkılarını ustaca birbirine adapte eder şiirlerinde. Ortaya eşi görülmemiş entelektüel düzeyde şiirler çıkar."
Ali Günvar, mimari ve şiire dair bakış açısını dil ekseninde başarılı bir şekilde harmanlamış bir şairdir.
Kaynakça
Çakır, Çağla Göksel (2015). "Nota, Efsane, Seyr-ü Süluk Ya Da Ali Günvar Şiiri". http://www.kitaphaber.com.tr/nota-efsane-seyr-u-suluk-ya-da-ali-gunvar-siiri-k1999.html adresinden edinilmiştir. [Erişim Tarihi: 24.11.2019]
Dursun, Zeki (2011). "Şiir Hiçbir Amaca Hizmet Etmeyecek". https://www.dunyabizim.com/soylesi/siir-hicbir-amaca-hizmet-etmeyecek-h6155.html adresinden edinilmiştir. [Erişim Tarihi: 24.11.2019]
Kurt, Osman (2013). "Poetikasına Sadık Kalarak Sıkı Şiirin Peşinde". https://www.dunyabizim.com/kitap/poetikasina-sadik-kalarak-siki-siirin-pesinde-h14626.html adresinden edinilmiştir. [Erişim Tarihi: 24.11.2019]
Narlı, Mehmet (2018). "Yüz Yüze Konuşmalar Yaşayan Edebiyat - Ali Günvar". [Video]. https://www.youtube.com/watch?v=hE2gjH0W9Do [Erişim Tarihi: 24.11.2019]
Tetik, Bünyamin (2015). Divan Şiirinin Ali Günvar Şiirinde Görünümü. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt:10 Sayı:8, s. 1963-1980.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: BÜŞRA KİRAZYayın Tarihi: 27.11.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 27.11.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Çarpık Hüzünler Kantatı | Üç Çiçek Yayınevi / İstanbul | 1985 | Şiir |
Anthropomorphus | Şiir Atı Yayıncılık / İstanbul | 1987 | Şiir |
Eyzan | Yediiklim Yayınları / İstanbul | 1997 | Şiir |
Doğru Yazılar | Est&Non Yayınevi / İstanbul | 1999 | Deneme |
Nisyan ve Rapsodi | İstanbul Yayınları / İstanbul | 2002 | Şiir |
Ricatlar Kitabı | Kenan Ofset Yayınevi / İstanbul | 2013 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | K., Tarık Dursun | d. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Behiç Duygulu | d. 1933 - ö. 2 Nisan 1985 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Nalan Tuntaş | d. 08 Mayıs 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ASLANOĞLU NERİMAN ABBASOV | d. 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Didar Kartal | d. 1953 - ö. - | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Şenay Düdek | d. 09 Ağustos 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Zeynep Avcı | d. 06 Haziran 1947 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Şerif Oktürk | d. 1919 - ö. 2001 | Meslek | Görüntüle |
9 | Ahmet Sandal | d. 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Yaşar Miraç | d. 9 Eylül 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Halil Rıdvan Çongur | d. 26 Temmuz 1932 - ö. 14 Mart 2013 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Ülker Aygün | d. 18 Haziran 1961 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÂLÎ, Reis-zâde İlyas Âlî Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Ali Paşa | d. 5 Mart 1814 - ö. 7 Eylül 1871 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | GUFRANÎ, Durmuş Ali | d. 1864 - ö. 1926 | Madde Adı | Görüntüle |