Madde Detay
HAKKÎ, İsmail Hakkı Bey
(d. 1274/1857-58 - ö. 13 Rebiyülâhır 1336/16 Ocak 1918)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1274/1857-58 yılında Trabzon’da doğdu. Trabzonlu Şair Âgâh Paşa’nın oğludur. Henüz dört yaşında iken ailesiyle birlikte İstanbul’a gitti. Sıbyan mektebinde öğrenim gördü. Daha sonra üç yıl Bahriye mektebine devam etti. Babasının 1288/1871-72 yılında Prizren Vilayeti Alay-beyi olması üzerine onunla birlikte Prizren’e gitti. Orada Mekteb-i Rüşdî’ye ve Mektûbî kalemine devam etti. 1290/1873-1847 yılında İstanbul’da Zabtiye Nezareti Mektûbî kaleminde göreve başladı. Divan-ı Harp kâtip yardımcılığı, divan üyeliği görevlerinde de bulunan İsmail Hakkı Bey mülâzım-ı sani (teğmen) ve ardından mülazım-ı evvel (üsteğmen) oldu. 1293/1876-77 yılında yüzbaşılık rütbesiyle Trabzon, Rize, Giresun’da zabıta memurluklarında bulundu. Selanik, Prizren, Piriştine ve Halep jandarma alaylarında görevlendirildi. Halep’te iken Kundakcı-zâde Hacı Mehmed Sıdkî Efendi’den Arap edebiyatı dersleri aldı. 1313/1895-96’da binbaşılık rütbesiyle Cebelibereket/Ceyhan’da, 1316/1898-99’da Antep, Antakya ve İdlib’de görevlendirildi. Sonra jandarma alayına konuk olarak Selanik’e gitti. 1319/1901-02’de Malatya Jandarma Binbaşılığı'na tayin edildi. Malatya’nın havasına uyum sağlayamadığı için kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1320/1902-03’te Bursa’ya yerleşti. 1323/1905-06 yılından itibaren İstanbul’da yaşamaya başladı. 1333/1914-15 yılında Rumeli şimendöfer memurları için açılan dershanelerde Türkçe dersi okuttu. 13 Rebiyülâhır 1336/16 Ocak 1918’de Şişli’de kız kardeşinin evinde vefat etti. Hasköy’de Kulaksız Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri şunlardır:
1. Eş‘âr Mecmûası.
2. Yeni Usûl Elifbâ: Risaledir.
3. Hatîbü’r-Ravza Tahmîsü’l-Bürde: Kaside-i Bürde’nin Arapça şerhidir. Eseri daha sonra Türkçe'ye de tercüme etti. Eserin bir forması 1328’de İstanbul’da Necm-i İstikbal Matbaası'nda basıldı. (Özgül 2000: 768; Yüksel 2004: 351).
Bu eserlerinden başka Trabzon Akçaabat’ta bir mezar kitabesinde tarih manzumesi de bulunmaktadır (Yüksel 2000: 351). Şiirlerinin bir kısmı Ceride-i Sufiyye’de yayımlandı (Özgül 2000: 768). Gazellerinde hikmet, tasavvuf ve marifet parıltıları vardır (Yüksel 2004: 351).
Kaynakça
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay.
Özgül, Kayahan (hzl.). (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). C. 4. “Hakkı Bey, İsmail”. İstanbul: Dergâh Yay. 370.
Yüksel, Murat (1993). Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri (Osmanlı Dönemi). C. 1. Trabzon: Yunus Dergisi Yay.
Yüksel, Murat (2004). “Hakkî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 351.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 18.04.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hoş gelir berceste şevk-ârâ gazel tanbûrdan
Nâle-i hûdur çıkan her dem ney-i mehcûrdan
Düşmeyiz girdâb-ı dûr-â-dûr-ı bîm-i ru’yete
Birbirin vely etse emvâc-ı tecellî Tûr’dan
Sâgar-ı dil neşve-i câvid ile lebrîzdir
Zevk alır mı ehl-i temkîn bâde-i engûrdan
Bî-sütûn-ı vehmden vârestedir kâşânemiz
Hûşmend-i miknetiz âzâdeyiz mahzûrdan
Gûş-ı cânla dinle bir kerre sarîr-i hâmeyi
Gör ne mâ‘nâlar çıkar ser-nâme-i mestûrdan
Mesned-ârâ-yı hakîkatdir vücûd-ı ‘ârifân
Dest-şûdur câme-i âlâyiş-i menşûrdan
Nefsini tagyîr eden şûrîde diller şübhesiz
Müstefîd olmaz dem-i ed‘iyye-i me’sûrdan
Seng-i nâdânî yağar dânişverânın başına
Eşk-i şâdî beklenilmez dîde-i rencûrdan
Nazmdır pîrâye-bahş-ı şâhid-i mülk-i sühan
Mâh-ı nûr-efzâ doğar dûşîze-i mensûrdan
(Özgül, Kayahan (hzl.). (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay. 769-770.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.04.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hoş gelir berceste şevk-ârâ gazel tanbûrdan
Nâle-i hûdur çıkan her dem ney-i mehcûrdan
Düşmeyiz girdâb-ı dûr-â-dûr-ı bîm-i ru’yete
Birbirin vely etse emvâc-ı tecellî Tûr’dan
Sâgar-ı dil neşve-i câvid ile lebrîzdir
Zevk alır mı ehl-i temkîn bâde-i engûrdan
Bî-sütûn-ı vehmden vârestedir kâşânemiz
Hûşmend-i miknetiz âzâdeyiz mahzûrdan
Gûş-ı cânla dinle bir kerre sarîr-i hâmeyi
Gör ne mâ‘nâlar çıkar ser-nâme-i mestûrdan
Mesned-ârâ-yı hakîkatdir vücûd-ı ‘ârifân
Dest-şûdur câme-i âlâyiş-i menşûrdan
Nefsini tagyîr eden şûrîde diller şübhesiz
Müstefîd olmaz dem-i ed‘iyye-i me’sûrdan
Seng-i nâdânî yağar dânişverânın başına
Eşk-i şâdî beklenilmez dîde-i rencûrdan
Nazmdır pîrâye-bahş-ı şâhid-i mülk-i sühan
Mâh-ı nûr-efzâ doğar dûşîze-i mensûrdan
(Özgül, Kayahan (hzl.). (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay. 769-770.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hoş gelir berceste şevk-ârâ gazel tanbûrdan
Nâle-i hûdur çıkan her dem ney-i mehcûrdan
Düşmeyiz girdâb-ı dûr-â-dûr-ı bîm-i ru’yete
Birbirin vely etse emvâc-ı tecellî Tûr’dan
Sâgar-ı dil neşve-i câvid ile lebrîzdir
Zevk alır mı ehl-i temkîn bâde-i engûrdan
Bî-sütûn-ı vehmden vârestedir kâşânemiz
Hûşmend-i miknetiz âzâdeyiz mahzûrdan
Gûş-ı cânla dinle bir kerre sarîr-i hâmeyi
Gör ne mâ‘nâlar çıkar ser-nâme-i mestûrdan
Mesned-ârâ-yı hakîkatdir vücûd-ı ‘ârifân
Dest-şûdur câme-i âlâyiş-i menşûrdan
Nefsini tagyîr eden şûrîde diller şübhesiz
Müstefîd olmaz dem-i ed‘iyye-i me’sûrdan
Seng-i nâdânî yağar dânişverânın başına
Eşk-i şâdî beklenilmez dîde-i rencûrdan
Nazmdır pîrâye-bahş-ı şâhid-i mülk-i sühan
Mâh-ı nûr-efzâ doğar dûşîze-i mensûrdan
(Özgül, Kayahan (hzl.). (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay. 769-770.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Hoş gelir berceste şevk-ârâ gazel tanbûrdan
Nâle-i hûdur çıkan her dem ney-i mehcûrdan
Düşmeyiz girdâb-ı dûr-â-dûr-ı bîm-i ru’yete
Birbirin vely etse emvâc-ı tecellî Tûr’dan
Sâgar-ı dil neşve-i câvid ile lebrîzdir
Zevk alır mı ehl-i temkîn bâde-i engûrdan
Bî-sütûn-ı vehmden vârestedir kâşânemiz
Hûşmend-i miknetiz âzâdeyiz mahzûrdan
Gûş-ı cânla dinle bir kerre sarîr-i hâmeyi
Gör ne mâ‘nâlar çıkar ser-nâme-i mestûrdan
Mesned-ârâ-yı hakîkatdir vücûd-ı ‘ârifân
Dest-şûdur câme-i âlâyiş-i menşûrdan
Nefsini tagyîr eden şûrîde diller şübhesiz
Müstefîd olmaz dem-i ed‘iyye-i me’sûrdan
Seng-i nâdânî yağar dânişverânın başına
Eşk-i şâdî beklenilmez dîde-i rencûrdan
Nazmdır pîrâye-bahş-ı şâhid-i mülk-i sühan
Mâh-ı nûr-efzâ doğar dûşîze-i mensûrdan
(Özgül, Kayahan (hzl.). (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay. 769-770.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Meslek | Görüntüle |
11 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Meslek | Görüntüle |
13 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Sabahattin Eyuboğlu | d. 1908 - ö. 13 Ocak 1973 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Yaşar Bedri Özdemir | d. 1 Ocak 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | RÜŞDÎ | d. ? - ö. 1895-96\'da hayatta | Madde Adı | Görüntüle |