Madde Detay
Halit Asım
Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı
(d. 1918 / ö. 1941)
Şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Burdur'da doğdu. Edebiyat öğretmeni olan babasının adı Mustafa, annesinin adı ise Zübeyde'dir. İlköğretime Burdur'da, Turan İlkmektebi'nde başladı. Üçüncü sınıftan itibaren öğrenimine Antalya'da, Bucak İlkokulu'nda devam etti. Adana Ortaokulu'nda iki yıl okuduktan sonra Antalya Lisesi'nin orta kısmına geçiş yaptı. Hastalığı nedeniyle Antalya Lisesi ikinci sınıftayken okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Antalya'da, aralarında sonradan ünlü bir tiyatro oyuncusu ve yönetmen olan Şahap Akalın'ın da bulunduğu arkadaşlarıyla birlikte Çağlayan dergisini çıkardı. Şiirleri Çağlayan, Hamle ve Varlık dergilerinde yayımlandı. Dergilerde yayımlanan şiirlerinde Halit Asım isminin yanı sıra Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı müstear isimlerini kullandı. Tek şiir kitabı olan Ömür, ölümünden bir yıl önce 1940'ta yayımlandı. 1941'de İstanbul'da, henüz yirmi üç yaşındayken kalp yetmezliği nedeniyle vefat etti. Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.
Şair Arif Damar tarafından ilk sürrealist şairimiz olarak kabul edilen Halit Asım, özgün bir imge dünyasına sahiptir. Doğaya o güne kadar bakılmamış bir ruh hâliyle yaklaşan şairde, şüphecilik ön plana çıkmış, vehim had safhalara ulaşmıştır. Kurduğu dünya kasvetli ve ''gecegil'' bir dünyadır (Kahyaoğlu 1995: 62). Çoğunluğunu hece vezniyle yazdığı şiirleri, yoğun imge yüklü ve içe dönüktür. Sürekli bir arayış içinde olan şair, çoğu zaman bir hesaplaşma içindedir. Yalnızlık, ölüm, ölüm sonrası, meçhul bir rüzgâr, rüya onun mutlak temalarıdır. Kendini ve hayallerini, arzuya giden yolu, söz geçirilmez bir hülyada bulur. Şiirlerinde bir şeye ulaşmanın ''son'' olacağı bilinci yüklüdür. Hiçbir zaman ulaşamaz, hep arar (Fahri 1995: 71). Henüz ortada İkinci Yeni yokken şiirlerinde görülen sürrealist etkiler, bilinç dışının hâkimiyeti, dilin kullanılışı, yoğun imge kullanımları ve özellikle ''Örtüp perdelerini şuurun/Saklayın orda bir avuç eti'' dizeleri, onun, erken İkinci Yeni şairi olarak görülmesi gerektiğinin göstergesidir (Yolcu 2015: 122). Halit Asım'ın şiirlerinde Ahmet Haşim'in etkisini görmek de mümkündür. Şair Yücel Kayıran'a göre Halit Asım, Ahmet Haşim'in poetik çocuğudur. Bununla beraber Kayıran, Halit Asım'ın erken İkinci Yeni şairi olduğu görüşünü destekler nitelikte olarak, Türk şiirinde erotik olanın ve psikanalizdeki arzunun ilk defa Halit Asım'ın şiirinde ortaya çıktığını belirtir.
Kaynakça
Damar, Arif (1989). ''Bizim Liseli'miz Halit Asım''. Hürriyet Gösteri Dergisi. S. 109. s. 14-18.
Fahri, Mehmet (1995). ''Kısa Bir Ömürde Uzun Bir Ömür: Halit Asım''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 71-72.
Kahyaoğlu, Orhan (1995). ''Bu Bir Sahip Çıkış Yazısıdır''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 61-63.
Kayıran, Yücel (2015). ''Unutulmuş Bir Şair: Halit Asım''. https://www.veyayinevi.com/tag/ahmet-hasim/ [Erişim Tarihi: 06.02.2019]
Yolcu, Emrah (2015). ''Halit Asım: Bir Yolculuğun Arifesi''. Melâmet. Y. 1. S. 4. s. 121-124.
Yücel, Kenan (Hzl.) (2015). Halit Asım/Ömür/Şiirler 1940. İstanbul: Ve Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: GÖKHAN SERDAR ÖZAKTAŞYayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ömür | Yılmaz Basımevi / İstanbul | 1940 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Gonca Özmen | d. 07 Eylül 1982 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Fakir Baykurt | d. 15 Haziran 1929 - ö. 11 Ekim 1999 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SERVÎ/SÜRÛRÎ, Derviş Sürûrî-i Mevlevî | d. ? - ö. 1591 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Zihni Anadol | d. 01 Mart 1918 - ö. 11 Mayıs 1999 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İlhan Berk | d. 1918 - ö. 28 Ağustos 2008 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İhsan Kudret | d. 10 Temmuz 1918 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZI | d. ? - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MUSTAFA, Mustafa Altınkaynak | d. 1868 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MECDİ, Abdülaziz Mecdi Tolun | d. 1865 - ö. 27.08.1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Meşhur Yusuf (Jusıp) Köpeyoğlu | d. 1858 - ö. 1931 | Meslek | Görüntüle |
11 | Ali Murtaza Gürkaynak | d. 1910 - ö. 21 Mayıs 1966 | Meslek | Görüntüle |
12 | Şinasi Özdenoğlu | d. 30 Ağustos 1922 - ö. 12 Ocak 2019 | Meslek | Görüntüle |
13 | Mustafa Gökçek | d. 02 Ekim 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Celal Sılay | d. 1914 - ö. 07 Eylül 1974 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Muazzez Menemencioğlu | d. 25 Haziran 1929 - ö. 7 Ekim 2011 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | KUL KÜÇÜK/KÜÇÜK MEHMET, Mehmet Küçük | d. 1928 - ö. 2009 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MEHMET DÜNDAR, Mehmet Savaş Dündar | d. 10.08.1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Dinçer Sümer | d. 19 Mart 1938 - ö. 9 Eylül 2019 | Madde Adı | Görüntüle |