Madde Detay
Halit Asım
Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı
(d. 1918 / ö. 1941)
Şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Burdur'da doğdu. Edebiyat öğretmeni olan babasının adı Mustafa, annesinin adı ise Zübeyde'dir. İlköğretime Burdur'da, Turan İlkmektebi'nde başladı. Üçüncü sınıftan itibaren öğrenimine Antalya'da, Bucak İlkokulu'nda devam etti. Adana Ortaokulu'nda iki yıl okuduktan sonra Antalya Lisesi'nin orta kısmına geçiş yaptı. Hastalığı nedeniyle Antalya Lisesi ikinci sınıftayken okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Antalya'da, aralarında sonradan ünlü bir tiyatro oyuncusu ve yönetmen olan Şahap Akalın'ın da bulunduğu arkadaşlarıyla birlikte Çağlayan dergisini çıkardı. Şiirleri Çağlayan, Hamle ve Varlık dergilerinde yayımlandı. Dergilerde yayımlanan şiirlerinde Halit Asım isminin yanı sıra Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı müstear isimlerini kullandı. Tek şiir kitabı olan Ömür, ölümünden bir yıl önce 1940'ta yayımlandı. 1941'de İstanbul'da, henüz yirmi üç yaşındayken kalp yetmezliği nedeniyle vefat etti. Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.
Şair Arif Damar tarafından ilk sürrealist şairimiz olarak kabul edilen Halit Asım, özgün bir imge dünyasına sahiptir. Doğaya o güne kadar bakılmamış bir ruh hâliyle yaklaşan şairde, şüphecilik ön plana çıkmış, vehim had safhalara ulaşmıştır. Kurduğu dünya kasvetli ve ''gecegil'' bir dünyadır (Kahyaoğlu 1995: 62). Çoğunluğunu hece vezniyle yazdığı şiirleri, yoğun imge yüklü ve içe dönüktür. Sürekli bir arayış içinde olan şair, çoğu zaman bir hesaplaşma içindedir. Yalnızlık, ölüm, ölüm sonrası, meçhul bir rüzgâr, rüya onun mutlak temalarıdır. Kendini ve hayallerini, arzuya giden yolu, söz geçirilmez bir hülyada bulur. Şiirlerinde bir şeye ulaşmanın ''son'' olacağı bilinci yüklüdür. Hiçbir zaman ulaşamaz, hep arar (Fahri 1995: 71). Henüz ortada İkinci Yeni yokken şiirlerinde görülen sürrealist etkiler, bilinç dışının hâkimiyeti, dilin kullanılışı, yoğun imge kullanımları ve özellikle ''Örtüp perdelerini şuurun/Saklayın orda bir avuç eti'' dizeleri, onun, erken İkinci Yeni şairi olarak görülmesi gerektiğinin göstergesidir (Yolcu 2015: 122). Halit Asım'ın şiirlerinde Ahmet Haşim'in etkisini görmek de mümkündür. Şair Yücel Kayıran'a göre Halit Asım, Ahmet Haşim'in poetik çocuğudur. Bununla beraber Kayıran, Halit Asım'ın erken İkinci Yeni şairi olduğu görüşünü destekler nitelikte olarak, Türk şiirinde erotik olanın ve psikanalizdeki arzunun ilk defa Halit Asım'ın şiirinde ortaya çıktığını belirtir.
Kaynakça
Damar, Arif (1989). ''Bizim Liseli'miz Halit Asım''. Hürriyet Gösteri Dergisi. S. 109. s. 14-18.
Fahri, Mehmet (1995). ''Kısa Bir Ömürde Uzun Bir Ömür: Halit Asım''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 71-72.
Kahyaoğlu, Orhan (1995). ''Bu Bir Sahip Çıkış Yazısıdır''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 61-63.
Kayıran, Yücel (2015). ''Unutulmuş Bir Şair: Halit Asım''. https://www.veyayinevi.com/tag/ahmet-hasim/ [Erişim Tarihi: 06.02.2019]
Yolcu, Emrah (2015). ''Halit Asım: Bir Yolculuğun Arifesi''. Melâmet. Y. 1. S. 4. s. 121-124.
Yücel, Kenan (Hzl.) (2015). Halit Asım/Ömür/Şiirler 1940. İstanbul: Ve Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: GÖKHAN SERDAR ÖZAKTAŞYayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ömür | Yılmaz Basımevi / İstanbul | 1940 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Gülbahar Ünlü | d. 03 Ocak 1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SERVÎ/SÜRÛRÎ, Derviş Sürûrî-i Mevlevî | d. ? - ö. 1591 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İsa Kayacan | d. 10 Eylül 1943 - ö. 16 Ekim 2014 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | YANGUNÎ, Gülpaşa Tokdemir | d. 1918 - ö. 28.04.2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Fethi Ülkü | d. 1918 - ö. 10 Ekim 2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Tevfik Bilgütay | d. 1918 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZARÎ, Ahmet Kamil Tanrıdağ | d. 1852-1853 - ö. 09.11.1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | PERVANE, Sinan Pervane | d. 1866 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizade | d. 1907 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Edeb Mahir Yalnız | d. 1906 - ö. 3 Ekim 2000 | Meslek | Görüntüle |
11 | Cezmi Ersöz | d. 03 Eylül 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Ayfer Cengiz | d. 1963 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Bekir Sıtkı Erdoğan | d. 8 Aralık 1926 - ö. 24 Ağustos 2014 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Esra Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Doğan Aksan | d. 1929 - ö. 13 Mayıs 2010 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MEHMET ALİ KALKAN | d. 1958 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Celal Esat Arseven | d. 1875 - ö. 13 Kasım 1971 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MEHMET EMİN ERTEM | d. 1895 - ö. 01.08.1943 | Madde Adı | Görüntüle |