HÂMİD, Hoca Hâmid Efendi

(d. ?/? - ö. 1258/1842)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mütercim Âsım'ın Fatlacı-zâde Hacı İsmâil Efendi kızı Kerîme Hanım’dan doğan büyük oğludur (Güzelbey 1984: 54). Babası Mütercim Âsım hac farizasını yerine getirmek için 1217/1802 tarihinde hacca gitmiş, dönüşte Antep’e uğrayarak ailesini İstanbul’a götürmüştür. Hâmid Efendi de bu vesileyle İstanbul’a gitmiştir (Aksoy 1993: 16). Arapça ve Farsça'daki mahareti sebebiyle bir müddet Bâb-ı âlide çalışmış, kâtiplere Beşir Ağa Camisi'nde ders vermiştir (Yener 1934: 40). 1820’de baş mukataacı kâtibi olmuştur. Bir yıl sonra da Gurabâ-i Yemîn kâtibi olmuş, daha sonra Üsküdar‘da inzivaya çekilmiştir (Fatîn Dâvud 1271: 57). 1258/1842’de vefat etmiştir. Mezarı Üsküdar Karacaahmet‘tedir.

Arapça meşhur sözleri Türkçe'ye çevirdiği Tercüme-i Mezâminü’l-Emsâl (İstanbul Üniversitesi, Ktp, 247/3004) adlı bir eseri vardır. Şiirine örnek Fatîn Tezkiresi'ndedir. Hâmid Efendi ayrıca babasının çevirdiği Kâmûs Tercümesi’ne yardımcı olmuştur.

Kaynakça

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Hamid Efendi”. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 85.

Aksoy, Ömer Asım (1993). Mütercim Âsım. Gaziantep.

Arif Hikmet Tezkiresi. Millet Kütüphanesi Tarih 789. vr. 15a.

Dr. Mehmet Kutlar Cöngü. Halil İbrahim Yakar Özel Kütüphanesi.

Farac, Ahmed Muhammed (2013). Tercüme-i Mezâminü’l-Emsâl, İnceleme-Metin. Yüksek Lisans Tezi: Gaziantep Üniversitesi.

Fatîn Dâvud (1271). Hatimetü’l-Eşar. İstanbul: İstihkam Alaylan Litografya Destgahı.

Güzelbey, Cemil Cahit (1984). Cenânîler. Gaziantep.

İpekten Haluk, İsen Mustafa. Okçu Naci, Toparlı Recep (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları.

Yener, Şakir Sabri (1934). Gaziantep Büyükleri. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 25.09.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Ey reng-i ruhı bir gül-i ra‘nâ-yı muhabbet

Vey turraları sünbül-i sahrâ-yı muhabbet

Eller o siyah hâline derlerse karanfil

Bizler de deriz fülfül-i zîbâ-yı muhabbet

Meclisde nice cûş u hurûş eylemesin dil

Şevk-âver olur gulgul-ı mînâ-yı muhabbet

Bezminde bu dehrin olalım dâfi‘-i âlâm

Sâkî içelim gel mül-i hamrâ-yı muhabbet

Şevk-i gül-i sad-berg-i izârın ile Hâmid

Olmuş hele bir bülbül-i gûyâ-yı muhabbet

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları. 147.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Doğum YeriGörüntüle
2RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Doğum YeriGörüntüle
3FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Doğum YeriGörüntüle
4AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Doğum YılıGörüntüle
5RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Doğum YılıGörüntüle
6FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Doğum YılıGörüntüle
7AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
8RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
9FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Ölüm YılıGörüntüle
10AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889MeslekGörüntüle
11RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891MeslekGörüntüle
12FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654MeslekGörüntüle
13AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Madde AdıGörüntüle
17RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle
18FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Madde AdıGörüntüle