RÂSİM, Râsim Paşa

(d. 1242/1826 - ö. 1309/1891)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kıbrıs mutasarrıfı Cenânî-zâde İshak Paşa‘nın büyük oğlu ve Kadrî Paşa‘nın küçük kardeşidir (Dağlıoğlu 1939: 62). Cemil Cahit Güzelbey, Râsim Raşa’nın torunu Ekrem Cenânî’den naklen Râsim Paşa’nın 65 yaşında öldüğünü yazmaktadır (Güzelbey 1984: 61). Bu durumda Râsim Paşa'nın 1242/1826'da doğduğu tahmin edilebilir. Yazdığı bir kasidede çocukluk yıllarına ait bil­giler vermektedir. Râsim Paşa üç kez evlenmiştir. 1267/1850’de yazdığı 90 beyitlik bir kasideden ilkin meslek olarak askerliği seçtiği anlaşılmaktadır. Kuşadalı İbrahim Efendi‘nin Halvetî tarikatına intisap etmiştir. O zamanlar ilmiye sınıfı ile yüksek rütbe­li kişilerin çocukları askerlik dışında tutulmuş olmasına rağmen, Râsim Paşa babasından askere alınması konusunda yardım istemiş bir yandan da Halep valisine başvurarak asker olmak istediğini bildirmiştir. Sadrazam Koca Reşîd Paşa makamından gelen bir emirle Halep kışlasında askerliğe başlamıştır. Oğlu Rıza Cenâni’nin anlattığına göre Râsim Paşa, Kırım savaşına katılmıştır. Mütercim Âsım‘ın Üsküdar’da­ki aile mezarlığı içindeki mezar kitabesinde en son memuriyetinin Malatya Mutasarrıflığı olduğu yazılıdır (Güzelbey 1977). Malatya’dan önce Urfa ve Rize‘de mutasarrıflık yapmıştır. 20 Muharrem 1309/26 Ağustos 1891 yılında vefat etmiştir.

Elde bir kaside ve bir gazeli bulunmaktadır. Paşa’nın çağdaşı Menşûrî Halîl Baba ile dostlukları olduğu şiirinden anlaşılmaktadır. Çoğu Antep şairinde olduğu gibi Paşa’nın da şiirleri Antep savunmasında yok olmuştur. Hikmet Turhan Dağlıoğlu, kendisinde bulunan ve bazı Antep şairlerinin şiirlerini ihtiva eden bir mecmuada Râsim Paşa'ya ait olduğunu sandığı bir gazelini yayımlamıştır (Dağlıoğlu 1939: 63).

Kaynakça

Dağlıoğlu, Hikmet Turhan (1939). Gaziantep Meşâhiri. Gaziantep: CHP Basımevi.

Güzelbey, Cemil Cahit (1966). Gaziantep Şer'i Mahkeme Sicilleri. Gaziantep: Sanat Matbaası.

Güzelbey, Cemil Cahit (14-21.11.1977). “Rasim Paşa”. Gaziantep Sabah Gazetesi.

Güzelbey, Cemil Cahit (1984). Cenânîler. Gaziantep.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 18.09.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin

Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin

Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir

Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin

Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş

Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin

Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur

Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin

Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb

Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin

Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana

Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NA’TÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Doğum YeriGörüntüle
3FEDÂÎ, Fedâî Mehmed Ef.d. ? - ö. 1654Doğum YeriGörüntüle
4EMÎN, Zıllî-zâde Hacı Emîn Efendid. 1826 - ö. 1905Doğum YılıGörüntüle
5NÂFİ', Hacı Abdünnâfi' Efendi, Kilislid. 1826 - ö. 1906Doğum YılıGörüntüle
6NÜZHET, Hasan Nüzhetd. 1826 - ö. 1890Doğum YılıGörüntüle
7SA'ÎD PAŞA, Divan Efendisi-zâde Mehmed Sa'îd Paşad. 1832 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYİNd. 1811 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
9NÂFİ', Abdünnâfi' İffet Efendid. 1823 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
10NEVRES, Mehmed Nevres Paşad. 1825 - ö. 1872MeslekGörüntüle
11FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899MeslekGörüntüle
12FÂ’İK, Sâlih Fâ'ik Beyd. 1825-26 - ö. 1900MeslekGörüntüle
13BEHCET, Abdullahd. 1809 - ö. 1866Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RIZÂ/RIZÂYÎ, Trabzonlud. 1819 - ö. 1893 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendid. ? - ö. 1601Madde AdıGörüntüle
17ŞÜKRÎ, Muhammed Şükrî Efendid. 1881 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle
18NUSRET, Seyyid Mehmed Nusret Ali Han Efendi, Delhilid. 1848 - ö. ?Madde AdıGörüntüle