RÂSİM, Râsim Paşa

(d. 1242/1826 - ö. 1309/1891)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kıbrıs mutasarrıfı Cenânî-zâde İshak Paşa‘nın büyük oğlu ve Kadrî Paşa‘nın küçük kardeşidir (Dağlıoğlu 1939: 62). Cemil Cahit Güzelbey, Râsim Raşa’nın torunu Ekrem Cenânî’den naklen Râsim Paşa’nın 65 yaşında öldüğünü yazmaktadır (Güzelbey 1984: 61). Bu durumda Râsim Paşa'nın 1242/1826'da doğduğu tahmin edilebilir. Yazdığı bir kasidede çocukluk yıllarına ait bil­giler vermektedir. Râsim Paşa üç kez evlenmiştir. 1267/1850’de yazdığı 90 beyitlik bir kasideden ilkin meslek olarak askerliği seçtiği anlaşılmaktadır. Kuşadalı İbrahim Efendi‘nin Halvetî tarikatına intisap etmiştir. O zamanlar ilmiye sınıfı ile yüksek rütbe­li kişilerin çocukları askerlik dışında tutulmuş olmasına rağmen, Râsim Paşa babasından askere alınması konusunda yardım istemiş bir yandan da Halep valisine başvurarak asker olmak istediğini bildirmiştir. Sadrazam Koca Reşîd Paşa makamından gelen bir emirle Halep kışlasında askerliğe başlamıştır. Oğlu Rıza Cenâni’nin anlattığına göre Râsim Paşa, Kırım savaşına katılmıştır. Mütercim Âsım‘ın Üsküdar’da­ki aile mezarlığı içindeki mezar kitabesinde en son memuriyetinin Malatya Mutasarrıflığı olduğu yazılıdır (Güzelbey 1977). Malatya’dan önce Urfa ve Rize‘de mutasarrıflık yapmıştır. 20 Muharrem 1309/26 Ağustos 1891 yılında vefat etmiştir.

Elde bir kaside ve bir gazeli bulunmaktadır. Paşa’nın çağdaşı Menşûrî Halîl Baba ile dostlukları olduğu şiirinden anlaşılmaktadır. Çoğu Antep şairinde olduğu gibi Paşa’nın da şiirleri Antep savunmasında yok olmuştur. Hikmet Turhan Dağlıoğlu, kendisinde bulunan ve bazı Antep şairlerinin şiirlerini ihtiva eden bir mecmuada Râsim Paşa'ya ait olduğunu sandığı bir gazelini yayımlamıştır (Dağlıoğlu 1939: 63).

Kaynakça

Dağlıoğlu, Hikmet Turhan (1939). Gaziantep Meşâhiri. Gaziantep: CHP Basımevi.

Güzelbey, Cemil Cahit (1966). Gaziantep Şer'i Mahkeme Sicilleri. Gaziantep: Sanat Matbaası.

Güzelbey, Cemil Cahit (14-21.11.1977). “Rasim Paşa”. Gaziantep Sabah Gazetesi.

Güzelbey, Cemil Cahit (1984). Cenânîler. Gaziantep.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 18.09.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin

Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin

Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir

Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin

Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş

Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin

Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur

Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin

Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb

Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin

Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana

Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FÂ'İK, Müftü Mehmed Fâ'ik Efendid. ? - ö. 1833Doğum YeriGörüntüle
2BEKTAŞ BABAd. 1833 - ö. 1891Doğum YeriGörüntüle
3HUSÛLÎ, Osmand. ? - ö. 1730?Doğum YeriGörüntüle
4HİLMİ, Halil Dörtdivanlıd. 1826 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
5GEDÂÎ, Ahmed Beşiktaşlı (Tokatlı)d. 1826 - ö. 1899Doğum YılıGörüntüle
6HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Doğum YılıGörüntüle
7KUMRÎ, Mirzâ Muhammed Nakîd. 1819 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
8KADRÎ, Kudsî-zâde Abdülkâdir Kadrî Efendid. ? - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
9Sadullah Paşad. 1838 - ö. 1891Ölüm YılıGörüntüle
10RÂŞİD, Râşid Mehmed Paşad. 1830 - ö. 1876MeslekGörüntüle
11FÂ’İK, Sâlih Fâ'ik Beyd. 1825-26 - ö. 1900MeslekGörüntüle
12ŞÂDÎ BABA/BABA ŞÂDÎ-İ SOFYAVÎd. 1772 - ö. 1862MeslekGörüntüle
13RÂSİH, Enderunlu İbrâhîm Râsihd. ? - ö. 1838Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HIFZÎd. 1851 - ö. 1892Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FEHMÎ, Malkoç-zâde Hacı Mehmed Fehmîd. 1823 - ö. 1874Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂŞİD, Râşid Mehmed Beğd. ? - ö. 3 Mayıs 1804Madde AdıGörüntüle
17MOLLA MÂSÛM, Mehmed Mâsûm Efendid. ? - ö. 1601Madde AdıGörüntüle
18NAZÎF, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmedd. ? - ö. 1858Madde AdıGörüntüle