HASAN, Hasan Acaralp

(d. 1930 / ö. -)
inşaat ustası, nalbant
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Hasan Acaralp olan âşık, 1930 yılında Konya ilinin Kulu ilçesinde doğmuştur. Çocukluk ve gençlik yıllarını Kulu’nun Günahkâr Yaylası’nda çobanlık yaparak geçiren âşık, okula gidememiş ancak büyüklerinden okuma yazma öğrenmiştir. Askerliği sırasında nalbantlık mesleğini öğrenir ve askerliğinden sonra da, bir müddet nalbantlık yapar. Geçimini inşaat ustalığıyla kazanan Âşık Hasan, 1966 yılında İsveç’e turist olarak gider ve burada 24 yıl kalır. 1990 yılında yurda döndükten sonra mütevazı bir şekilde hayatını sürdürür. Ancak, üç yıl sonra eşinin ölmesiyle hayatı kararan âşık, bu arada kendini şiirleriyle teselli eder ve çok geçmeden de ikinci evliliğini yapar (Güneş 1996: 12-22; Ayva 2005: 288-289).

Acaralp, şiir yazmaya çobanlık yaptığı çocukluk ve ilk gençlik yıllarında başlamıştır. Şiirlerinde genellikle dinî konular ile kendi hayatından trajik olaylara yer veren Âşık Hasan bir usta önünde yetişmemiş ve dolayısıyla geleneği tam olarak öğrenememiştir. Şiirlerinde Âşık ve Âşık Hasan olarak iki ayrı mahlâs kullanmaktadır (Güneş 1996: 12-22). Âşık Hasan’ın şiirlerinin dikkati çeken bir özelliği de oldukça uzun olmalarıdır. O ayrıca, bu uzun soluklu şiirlerinde mahlâsını da sık sık kullanmaktan geri kalmamıştır. Aynı şiir içinde, ayak sesini değiştirmek âşıklarda pek görülmeyen bir özellik olup, bir zayıflık belirtisi olarak kabul edilmektedir. Âşık Hasan, geleneği yeterince bilmemesi, kafiye bulma konusunda güçlük çekmesi gibi sebeplerden dolayı aynı şiir içerisinde ayak sesini birkaç defa değiştirme yoluna gitmiştir. 92 dörtlüğe kadar şiir yazabilen âşık, şiirlerinde genellikle; 32 farz, namaz, ölüm, insan hayatı, ahiret, nefis gibi dinî ve tasavvufî konuları işlemiştir. Şiirlerinde hecenin 11’li kalıbını kullanan âşık kafiye konusunda da yer yer teknik zayıflıkları olduğu göze çarpmaktadır (Güneş 1996: 12-22).

Âşık Hasan hakkında bir lisans tezi hazırlanmıştır. Prof. Dr. Saim Sakaoğlu’nun danışmanlığında, Suat Güneş tarafından hazırlanan, Âşık Hasan’ın Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Kulu Türkülerinden Örnekler (Konya 1996) adlı tezde, Kulu yöresinden derlenmiş türküler ile Âşık Hasan’ın kısa hayat hikâyesi, sanatı ele alınmış ve 10 şiirine yer verilmiştir. Âşık Hasan’ın yaşname türünde söylemiş olduğu, Bu Bahis İnsanların Yaradılış Bahsi I- II adlı şiiri yaşname türünün güzel bir örneğidir (Güneş 1996: 12-22; Ayva 2005: 288-289).

Kaynakça

Ayva, Aziz (2005). Konya Âşıklık Geleneği ve Âşık Ataroğlu Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Şiirlerinin Tahlili. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Güneş, Suat (1996). Âşık Hasan’ın Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Kulu Türkülerinden Örnekler.  Yayımlanmamış Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ AYVA
Yayın Tarihi: 07.06.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sezar Erkind. 26 Eylül 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HÂFIZ/İBÂDÎ, Enderunlu İbâdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Raşit Duranoğlud. 1879 - ö. 12 Aralık 1963Doğum YeriGörüntüle
4Şevket Yüceld. 1930 - ö. 3 Şubat 2001Doğum YılıGörüntüle
5Ahmet Naci İpekd. 01 Temmuz 1930 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
6Muzaffer Buyrukçud. 1 Şubat 1930 - ö. 22 Ağustos 2006Doğum YılıGörüntüle
7Robert Batullind. 26 Mart 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
8KUL HÂKÎ/İSMAİL/GARİP KUL HÂKÎ, İsmail Özbekd. 01.01.1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
9KAZIM UYSALd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
10HALİL, Halil Topçud. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HÜSRANİ, Binali Kılıçd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12EMİCİ, İbrahim Emicid. 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13GÜMÜŞ, Elif Yıldırımd. ? - ö. 1944Madde AdıGörüntüle
14ALİ, Ali Açıkd. 1914 - ö. 1984Madde AdıGörüntüle
15DELİ KIZ, Anakızd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle