HASAN, Hasan Acaralp

(d. 1930 / ö. -)
inşaat ustası, nalbant
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Hasan Acaralp olan âşık, 1930 yılında Konya ilinin Kulu ilçesinde doğmuştur. Çocukluk ve gençlik yıllarını Kulu’nun Günahkâr Yaylası’nda çobanlık yaparak geçiren âşık, okula gidememiş ancak büyüklerinden okuma yazma öğrenmiştir. Askerliği sırasında nalbantlık mesleğini öğrenir ve askerliğinden sonra da, bir müddet nalbantlık yapar. Geçimini inşaat ustalığıyla kazanan Âşık Hasan, 1966 yılında İsveç’e turist olarak gider ve burada 24 yıl kalır. 1990 yılında yurda döndükten sonra mütevazı bir şekilde hayatını sürdürür. Ancak, üç yıl sonra eşinin ölmesiyle hayatı kararan âşık, bu arada kendini şiirleriyle teselli eder ve çok geçmeden de ikinci evliliğini yapar (Güneş 1996: 12-22; Ayva 2005: 288-289).

Acaralp, şiir yazmaya çobanlık yaptığı çocukluk ve ilk gençlik yıllarında başlamıştır. Şiirlerinde genellikle dinî konular ile kendi hayatından trajik olaylara yer veren Âşık Hasan bir usta önünde yetişmemiş ve dolayısıyla geleneği tam olarak öğrenememiştir. Şiirlerinde Âşık ve Âşık Hasan olarak iki ayrı mahlâs kullanmaktadır (Güneş 1996: 12-22). Âşık Hasan’ın şiirlerinin dikkati çeken bir özelliği de oldukça uzun olmalarıdır. O ayrıca, bu uzun soluklu şiirlerinde mahlâsını da sık sık kullanmaktan geri kalmamıştır. Aynı şiir içinde, ayak sesini değiştirmek âşıklarda pek görülmeyen bir özellik olup, bir zayıflık belirtisi olarak kabul edilmektedir. Âşık Hasan, geleneği yeterince bilmemesi, kafiye bulma konusunda güçlük çekmesi gibi sebeplerden dolayı aynı şiir içerisinde ayak sesini birkaç defa değiştirme yoluna gitmiştir. 92 dörtlüğe kadar şiir yazabilen âşık, şiirlerinde genellikle; 32 farz, namaz, ölüm, insan hayatı, ahiret, nefis gibi dinî ve tasavvufî konuları işlemiştir. Şiirlerinde hecenin 11’li kalıbını kullanan âşık kafiye konusunda da yer yer teknik zayıflıkları olduğu göze çarpmaktadır (Güneş 1996: 12-22).

Âşık Hasan hakkında bir lisans tezi hazırlanmıştır. Prof. Dr. Saim Sakaoğlu’nun danışmanlığında, Suat Güneş tarafından hazırlanan, Âşık Hasan’ın Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Kulu Türkülerinden Örnekler (Konya 1996) adlı tezde, Kulu yöresinden derlenmiş türküler ile Âşık Hasan’ın kısa hayat hikâyesi, sanatı ele alınmış ve 10 şiirine yer verilmiştir. Âşık Hasan’ın yaşname türünde söylemiş olduğu, Bu Bahis İnsanların Yaradılış Bahsi I- II adlı şiiri yaşname türünün güzel bir örneğidir (Güneş 1996: 12-22; Ayva 2005: 288-289).

Kaynakça

Ayva, Aziz (2005). Konya Âşıklık Geleneği ve Âşık Ataroğlu Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Şiirlerinin Tahlili. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Güneş, Suat (1996). Âşık Hasan’ın Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Kulu Türkülerinden Örnekler.  Yayımlanmamış Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ AYVA
Yayın Tarihi: 07.06.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MERÂMÎ, Seyfi Yıldızd. 15.02.1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞEM‘Î, Ahmedd. 1772-1773 - ö. 1839-1841Doğum YeriGörüntüle
3Gültekin Sâmanoğlud. 2 Kasım 1927 - ö. 11 Nisan 2003Doğum YeriGörüntüle
4SIRMA ŞAFAK KAYNAKd. 1930 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Galip Erdemd. 10 Mart 1930 - ö. 12 Mart 1997Doğum YılıGörüntüle
6EMİN, Emin Yıldızdald. 1930 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUL HÂKÎ/İSMAİL/GARİP KUL HÂKÎ, İsmail Özbekd. 01.01.1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
8KARABABA, Mehmet Ali Karababad. 1934 - ö. 16.03.1995MeslekGörüntüle
9MEHMET ALİ KALKANd. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
10KÖYLÜ OZAN, Hüseyin Gümüşd. 10.03.1960 - ö. 19.12.2007Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HARRANÎ, Mahmut Akayd. 20.03.1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12BEKTAŞ BABA/BABA BEKTAŞ/OZAN BEKTAŞ, Bektaş Kızılokd. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13AYHAN NASUHBEYOĞLUd. 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Esîri, Hasan b. Şeyh Hüseyind. ? - ö. 1727-28Madde AdıGörüntüle
15ABBAS, Abbas İncehasanoğlud. 1937 - ö. ?Madde AdıGörüntüle