Robert Batullin

Rabit Batulla
(d. 26 Mart 1938 / ö. -)
Yazar, dram ustası, cemiyet adamı.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ünlü nesir ve dram ustası, gazeteci Robert Muhlis oğlu Batullin 26 Mart 1938’de Tataristan’ın Zey ilçesi Tüben Luzi köyünde doğdu. Çocukluğu Şihmamayevo köyünde geçti. Bişavıl köyü ortaokulundan mezun olunca Kadırovo köyünde öğretmenlik yaptı. 1956-1961’lerde Moskova’da Şepkin Tiyatro Yüksekokulu Sahne Sanatçısı Fakültesinde eğitim aldıktan sonra Kazan’a döndü, Aliasker Kamal Tatar Devlet Akademi Tiyatrosunda çalıştı. 1963’te Kukla Tiyatrosu’na ve Kazan Televizyonuna çocuk programları için yönetmen olarak davet edildi. 1965’te Lunaçarskiy Bütün Sovyet Birliği Devlet Tiyatro Enstitüsünde yönetici yüksek kurslarında eğitim aldı. 1979’da Maksim Gorkiy Edebiyat Enstitüsü Karşında Yüksek Edebi Kurslardan mezun oldu. 1969-1986’larda oluşturduğu Hiciv Tiyatrosunu yönetti. 1970’lerden itibaren adı “güvensiz şahıslar” listesine alındı, ve neşriyat ve süreli yayınlarda çalışması yasaklandı. Yayıncılığa tekrar Sovyetler dağılınca ancak başlayabildi.

1985’te Tataristan Özer Cumhuriytenin Muhterem Sanatçısı ünvanı, 1988’de “Ak Bürǐ” adlı masalı için Tataristan Yazarlar Birliği Abdulla Aliş, 1991’de “Yul Buyında Zeňger Çeçek” adlı romanı için Tataristan Yazarlar Birliği İshaki ve 2006’da “Söyǐmbike”, “Kıldan Nǐçke, Kılıçtan Ütkǐn”, “Yaralı Bürǐ” adlı tarihi eserleri için Tataristan Cumhuriyeti Abdullah Tukay Devlet Ödülleri aldı. 2008’de Tataristan Cumhuriyetinin Halk Yazarı şeref adına layık bulundu. 1968’den beri Tataristan Yazarlar Birliği üyesi (Ganieva vb. 2007: 36-38).

Edebiyatın çeşitli türlerinde eserler veren edip Kukla Tiyatrosunda yönetmen olarak çalıştığı yıllarda 1960-1980’lerde Kazan, Lutsk, Omsk, Donetsk, Saratov, Salavat, Mahaçkala gibi birçok şehirde sahneye koyulan çocuklar için keskin süjeye kurulan mizahi sahne eserleri yazdı (“Töş Vkıtındagı Mogciza”, “Kuray Uynıy Bǐr Malay”, “Salavat Küpǐrǐ”, “Uylarımnı Kǐşǐ Bǐlsǐn” vb.). 1966’da “İsǐmǐm Minǐm Dürtküz” adlı çocuklar için yazılan ilk hikâye-masal kitabı yayımlandı. 1970’lerden itibaren artık büyükler için de derin içerikli, güncel konuları ele alan sahne eserleri yazmaya başladı (“İxlas”, “Tuylar Ütkeç”, “Öçev Yulga Çıktık”, “Kiçǐr Minǐ Enkey!”, “Kıldan Nǐçke, Kılıçtan Ütkǐn”, “Cimǐrǐlgen Bexǐt”, “Yul Gazabı”).

Kazan Hanlığın son Hanbikesi Süyümbike Hanbike ve ünlü Tatar şairi Abdullah Tukay ile ilgili tarihi eserleri de vardır (“Söyǐmbike”, “Kıldan Nǐçke, Kılıçtan Ütkǐn”). Tatar sanatıyla ilgili şahıslara adadığı birçok hikâye ve araştırma makalesinin yanında 2000’de Türkiye Türkçesinde yayımlanan Kuran’ı Tatar Türkçesine çevirdi (Ganieva vb. 2007: 36-38).

Kaynakça

Ganieva, Flöra, Yarullina, Ramilya., Sattarova, Alsu (2008). "Rabit Batulla (1938)". Tatar Dramaturgları. Kazan: Tatarstan Kitap Neşriyatı, s. 36-38.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ÇULPAN ZARIPOVA ÇETIN
Yayın Tarihi: 16.06.2018
Güncelleme Tarihi: 28.04.2023

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İsǐmǐm Minǐm Dürtküz: PovestTatar.kit.neşr. / Kazan1966Hikâye
Kanikullar Devam İte...: PovestTatar.kit.neşr. / Kazan1967Hikâye
Mogcizalı Tamaşa: Mektep Sexnelerǐ Öçǐn Pyesalar.Tat.kit.neşr. / Kazan1968Tiyatro
Uylarımnı Kǐşǐ Bǐlsǐn: XikeyelerTatar.kit.neşr. / Kazan1969Hikâye
Pehlevannar İlǐ: Kurçak Teatrı Öçǐn Pyesalar.Tat.kit.neşr. / Kazan1977Tiyatro
Taşlamam Cankisegǐm: Xikeyeler.Tatar.kit.neşr. / Kazan1980Hikâye
Prosti Menya, Mama!: Grustnaya Komediya / per. s tatar. D. Medvedenko.VAAP / Moskova1981Tiyatro
Sǐrlǐ Sandık: Macaralı Ekiyetler.Tatar.kit.neşr. / Kazan1983Hikâye
Sın – Juravl: Skazki/ per. s tatar. E. Umerova.Malış / Moskova1983Hikâye
Çǐbǐn Gömbesǐ: Teatral Miniatüralar.Tat.kit.neşr. / Kazan1985Tiyatro
Alıp Batır Macaraları: Tılsımlı EkiyetlerTatar.kit.neşr. / Kazan1986Hikâye
Kiçǐr Minǐ Enkey: Pyesalar.Tat.kit.neşr. / Kazan1988Tiyatro
Yul Buyında Zeňger Çeçek: Roman-KıyssaTatar.kit.neşr. / Kazan1990Roman
Söyĭmbike: Roman-KıyssaTatar.kit.neşr. / Kazan1992Roman
Kıldan Nĭçke, Kılıçtan Ütkǐn: KıyssaTatar.kn.izd-vo / Kazan1996Tiyatro
Tuzga Yazmagan XellerTatar.kn.izd-vo / Kazan1997Tiyatro
Barmakbaş: Xikeyetler, Ekiyetler.Tatar.kit.neşr. / Kazan1998Hikâye
Ne Proroçestvo, a YavMilli Kitap / Kazan1998Hikâye
Kor’en Ayetlerǐnǐň Tatarça Megnelerǐ Hem Aňlatmaları.Megarif / Kazan2000İnceleme
Söyĭmbike.Xetĭr / Kazan2001Roman
Süyüm-bike – Tsaritsa Kazanskaya: Roman / per. s tatar. R. Valieva.ART / Kazan2001Roman
Yılantav: Ekiyetler, Macaralı Xikeyeler.İdĭl-Press / Kazan2005Hikâye
Urınnarı Cennette Bulsın (Merxüm Şehĭslerĭbĭz Turında Mersiyeler, Xatireler.)Ruxiyet / Kazan2007Hatıra
Velikiy Mor: Literaturnıyĭ Stsenarii.Ciyĭn / Kazan2007Tiyatro
Soçineniya: Publistsistika, Rasskazı, Pyesı. V 3 Tomax: Tom 3Tatarskoye Knijnoye İzdatelstvo / Kazan2007Derleme
Eserler: Mekaleler, SeyaxetnamelerTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2007Derleme
Saylanma Eserler: 5 Tomda. 1 TomTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2008Derleme
Saylanma Eserler: 5 Tomda. 2 TomTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2008Derleme
Saylanma Eserler: 5 Tomda. 3 TomTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2008Derleme
Saylanma Eserler: 5 Tomda. 4 TomTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2008Derleme
Saylanma Eserler: 5 Tomda. 5 TomTatarstan Kitap Neşriyatı / Kazan2008Derleme
Yaralı Bürĭler: Kıyssalar, RomanİP Korbanov R.X. / Kazan2011Roman
Estegfirulla: Xikeyetler.İP KOrbanov R.X. / Kazan2011Hikâye
Şaytan Tayagı: Kıyssalar.İP KOrbanov R.X. / Kazan2011Hikâye
Miraj (Sinema Senaryoları)İdĭl-Press / Kazan2011Diğer
Cengaver Alp'in Kahramanlıkları. Çeviren F. KutluBengü Yayınları / Ankara2013Hikâye
Sessiz Kuray. Çev. F. KutluBengü Yayınları / Ankara2013Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HASAN, Hasan İskenderîd. 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GAZANFER ALİ OĞLU TAĞIYEVd. 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3GARİP CELAL, Celal Şerbetd. 25.05.1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4FADİME DOĞANd. 1938 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KUL SALİH/SALİH/SALİHOĞLU, Ali Gökd. 1938 - ö. 12.08.2012Doğum YılıGörüntüle
6Konstantin Vasilioğlud. 1938 - ö. 2014Doğum YılıGörüntüle
7İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Oylum Yılmazd. 02 Ağustos 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
9İsmet Kemal Karadayıd. 5 Haziran 1927 - ö. 29 Temmuz 2006MeslekGörüntüle
10Turhan Rasievd. 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Todur Marinoğlud. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Fevziye Bayramovad. 05 Aralık 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle