Madde Detay
İsmail Pelit
(d. 04 Kasım 1982 / ö. -)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ankara'da doğdu. Eylül 1993’te, Çorum’da, apartmanın kazan dairesinde, mukavva kutunun içinde rastladığı Enis Batur, İsmet Özel, Turgut Uyar kitaplarından sonra çocukluğuna dönemeyeceğini anlayan Pelit; o tarihte, hızla, tüm dikkatini edebiyata yöneltti. Liseyi bitirdiği 1999’dan beri düzenli olarak yazarlık çalışmalarını sürdürmektedir.
Hikâye, roman ve şiir türünde eserler veren İsmail Pelit, 2000'li yıllardaki etkinliği ile edebiyat dünyasında adını duyurmuştur. Pelit'in metinleri Dergâh, kitap-lık, Fayrap, Sıcak Nal, Yeni Dergi ve Varlık gibi dergilerde yer almıştır. Uzun yıllar dergilerde yayımladığı metinlerle çalışmalarını sürdüren yazar, 2009'da yayımladığı Mûsiki Bu ve Türk Oluşmaları adlı hikâye kitaplarından sonra eserlerini yayımlamaya başlamıştır. Bayrağı kendi varoluşunun simgesi hâline getiren, kendi varoluşunu siyasal bir simgenin içinde görebilen karakterlerle örülü Türk Oluşmaları'nda İsmail Pelit; bayrağı devletin, toplumun elinden alır ve tarihin, siyasi iktidarın, toplumsal erkin bayrağın içine sokuşturduklarını sorgular. Bayrağa yeniden bakmak için bir fırsat ya da bayrağın anlamını bildiren bir pusula niteliğindeki Türk Oluşmaları her birinde farklı bir bayrağın dalgalandığı ve uğruna kan dökülen, kanla oluşturulduğu söylenen bayrağa bakarken, kanın döküldüğü hikâyelerden oluşan, bireyin özgürlüğünün bayrağa yapışık olduğu bir kurgu toplamıdır. Şeytanın Sevdiği Ayetler (2015) yazarın her biri şaşırtıcı bir kahraman, şaşırtıcı bir olay dolu hikâyelerinden oluşmaktadır. İsmail Pelit, boşuna hikâye etmeyen bir yazardır. O, hikâyelerinde görülen dünya ile ilgili bir örtüyü kaldırarak gerçekliği zenginleştirir, yoğunlaştırır ve berraklaştırır.
Kurmaca serüveninde çemberi genişleterek romanlar da kaleme alan İsmail Pelit, İsmet Özel Cinayeti (2010)'nde Türk şiirinde önemli bir yeri olan ve yaşadığı değişimlerle tartışma yaratan İsmet Özel üzerinden şiire ve okumaya dair şu sorulara yanıt aramaktadır: Kimdir Türkiye’de şiiri anlamak için şairin kanını dökecek kertede anlama muhtaç? Kimdir anlamlı olabilenin ille de şiirin içinde kendisini beklediğine inanmış? Hayatının anlamsızlığını, kimdir İsmet Özel’in ölümüyle değiştirmek isteyen? İsmet Özel Cinayeti saplantılı bir şiir okuyucusunun şair İsmet Özel’i poetik sebeplerle öldürmesini konu edinen bir romandır. Enis Batur’u Öldürmek (2010); şiir, şair, okur, müzik, varoluş ve ölüm üzerine bir kurgu denemesidir. Pelit, Yoksul Metin (2010) adlı anlatıda "yazı"nın eksiltilme sınırlarını yoklamaktadır. [cami] (2011) bugüne kadarki hiçbir romana benzemeyen sıradışı ve farklı teknikte kaleme alınmış bir romandır. Karşılıklı iki kişinin eşzamanlı olarak okuması için tasarlanmış romanda; bir yanda ölülerin örülerek gömüldüğü bir kasaba, bir kadının cesedi ve bu örme işlemini yapan ustayla kalfası; diğer yandaysa tanımsız bir hastalık yüzünden evinden ve karanlıktan çıkamayan bir kadın, içine acısıyla hapsolduğu gövdesi ve merhum kocasının yaptığı evi ele alınmaktadır. Karşılıklı iki hikâye, bu şekilde okunduğunda bir örgü oluşturmakta ve bir roman haline gelmektedir.
İsmail Pelit, Köpekler ve Allah (2012)'ta ise Enis Batur ve İsmet Özel'den sonra kendi öldürülüşünü romana konu edinmektedir. Bir kimyagerden edindiği arsenik şişesini eline aldıktan sonra geri dönüşü olmayan bir yolculuk başlar ve bu gidişin kesinliğini gören İsmail Pelit, intihar mektubu olarak bu romanı kaleme alır. Kurgu; günlerce sokakta dolaşarak tutulan defterler, yoğun, art arda sıralanan ölüme hazırlık düşünceleri, peşini bırakmayan siyah güzel bir köpek ve bir sanat gibi icra edilmek istenen bir intihar etrafında dönmektedir. Kurmaca serüveninde şiire de yer veren İsmail Pelit; 2. İntifada’nın başladığı günler (30 Eylül 2000) ile İsrail’in Mavi Marmara gemisine saldırarak dokuz insanı öldürdüğü 31 Mayıs 2001 arasında yazdığı şiirleri Türk İktisat (2010) adıyla yayımlamıştır. Türk İktisat, siyasal eylem olarak şiiri öne çıkaran; bayrak yakmaktansa, bayrağın üstüne şiir yazmanın daha etkili bir mücadele ve söylem aracı olabileceğini savunan; şiddetin yalnızca şiddeti doğurduğunun bilincinde bir şairin, elindeki en güçlü silaha, yani söze başvuruşunu belgeleyen bir eserdir. Kitaplara Kitap (2019) Pelit'in; Metinlerin Büyücüsü Kanatsız Köpek’le, Ölümden Dönen Köpeklerle, Samanlıkta Unutulan Kör Balinayla, Dünyanın En Önemli Yazarıyla geri döndüğü ve yirmi altı roman başlangıcından oluşan metinlerin yer aldığı bir kitaptır.
Kaynakça
Altınışık, Yavuz (2010). "Cinayetin Poetikası Yazılır mı?-Söyleşi". dünyabizim. 8 Şubat 2010. https://www.dunyabizim.com/soylesi/cinayetin-poetikasi-yazilir-mi-h2871.html [Erişim Tarihi: 06. 08. 2010]
Çevik, Çağlayan (2017). "Yüksek Edebiyat Bize Alçak Geliyor". Hürriyet Kitap Sanat. 9 Şubat 2017. http://www.hurriyet.com.tr/kitap-sanat/yuksek-edebiyat-bize-alcak-geliyor-40360339 [Erişim Tarihi: 06. 08. 2010]
Ergülen, Haydar (2016). "Gerçek Bir İlandır: 'Yazarından Satılık Roman' ". Artful Living. 23 Şubat 2016. http://www.artfulliving.com.tr/edebiyat/gercek-bir-ilandir-yazarindan-satilik-roman-i-5258 [Erişim Tarihi: 06. 08. 2010]
Genç, Kaya (2011). "Cami’de Edebiyat Deneyleri". Sabit Fikir. 8 Temmuz 2011. http://www.sabitfikir.com/elestiri/cami-de-edebiyat-deneyleri [Erişim Tarihi: 06. 08. 2010]
Müfettişoğlu, Murat (2012) "Kendini İyi ki Öldürmüşsün be İsmail Pelit!". Bir Gün Kitap. S. 154.
"İsmet Özel Öldürüldü". Oda Tv. 10 Ocak 2010. https://odatv.com/ismet-ozel-olduruldu--1001101200.html [Erişim Tarihi: 06. 08. 2010]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: İSA KOYUNCUYayın Tarihi: 08.08.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Yayın Tarihi: 08.08.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Musiki Bu | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2009 | Hikâye |
Türk Oluşmaları | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2009 | Hikâye |
İsmet Özel Cinayeti | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2010 | Roman |
Yoksul Metin | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2010 | Hikâye |
Enis Batur'u Öldürmek | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2010 | Deneme |
Türk İktisat | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2010 | Şiir |
[cami] | Geniş Kitaplık / İstanbul | 2011 | Roman |
Köpekler ve Allah | Raskol'un Baltası / İstanbul | 2012 | Roman |
Şeytanın Sevdiği Ayetler | Raskol'un Baltası / İstanbul | 2015 | Roman |
Kitaplara Kitap | Dedalus Kitap / İstanbul | 2019 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SÜHEYLÎ, Mustafa Süheylî Çelebi | d. ? - ö. 1699 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Asuman Bayrak | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Hakan Savlı | d. 04 Mayıs 1965 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hande Koçak | d. 1982 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KALBÎ/SÜLEYMAN, Süleyman Ekici | d. 1982 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Şermin Yaşar | d. 1982 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Semih Sergen | d. 11 Mayıs 1931 - ö. 6 Ağustos 2022 | Meslek | Görüntüle |
8 | Leyla Özlem Demir | d. 21 Kasım 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Doğan Soydan | d. 01 Ağustos 1946 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | A. Mümtaz İdil | d. 11 Temmuz 1952 - ö. 15 Mayıs 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | İbrahim Dizman | d. 15 Ekim 1961 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı) | d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | TEZANÎ, İsmail Saatçi | d. 01.01.1965 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | İSMAİL FAİK | d. ? - ö. 1913 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | İSMAİL ÇELEBİ | d. 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |