KAPTANÎ, Mehmet Köse

(d. 1952 / ö. -)
şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmet Köse olan âşık, şiirlerinde Kaptanî mahlasını kullanır. 1952'de Sivas'ın Çayboyu (Pirkinik) mahallesinde dünyaya gelmiştir. Babası İsmet Bey, annesi Zülbiye Hanım'dır. Bağlı bulunduğu sülale Gülşeoğulları olarak da bilinir. Dedesi Dursun Köse zamanında Sivas'ın Doğanşar ilçesinden Çayboyu'na göçmüşlerdir. Dört kardeşin en büyüğü olan âşık, İlkokulu Çayboyu İlkokulu'nda, Ortaokulu Sivas Atatürk Ortaokulu'nda, liseyi ise Sivas Endüstri Meslek Lisesi Metal İşleri Bölümü'nde tamamlar. Bir süre Sivas-Erzurum arasında gazete dağıtıcılığı yapar. On sekiz yaşındayken beşik kertmesi amcasının kızı Emine Hanım ile dünya evine girer. Bu evlilikten üç kız iki erkek olmak üzere beş çocuğu dünyaya gelir. 1995'te SSK'dan emekli olan Mehmet Köse, hâlen Sivas'ta otobüs şoförlüğü yaparak geçimini sürdürmektedir (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).

Mehmet Köse, halk şiirine ve saza küçük yaşlardan itibaren ilgi duyar, ancak ailesinin saza ve türkülere karşı olduğu için gençlik yıllarına kadar içindeki istek biraz körelir. Ne var ki delikanlılık çağlarında içindeki sanatçı ruh, tekrar canlanır. Bunda iki hususun önemli olduğu söylenebilir. Birincisi, Sivas-Erzurum arası gazete dağıtıcılığı yaptığı yıllarda Erzurum âşık kahvehanelerinde gördüğü âşıklardan etkilenmesidir. İkincisi ise Sivas'ın önemli şairlerinden Erdem Can ile tanışmasıdır. Ondan şiir söylemenin inceliklerini öğrenir. Bu bağlamda Erdem Can, âşığın ustasıdır. Kaptanî mahlasını da Erdem Can ona vermiştir. Sazı ustalık mesabesinde çalan Kaptanî'nin irticali de vardır. Geleneğin bilhassa atışma ve deyişme dallarında oldukça mahirdir. Bu bağlamda pek çok âşıklık geleneği unsurunu haizdir. Sivas'ın bir diğer âşığı Eserî ile çok yakın arkadaştır. Bugüne kadar çok sayıda etkinlik, organizasyon ve konsere katılmıştır. Üç yüze yakın şiiri olan Kaptanî ile ilgili Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nde Nuray Bütün tarafından bir lisans tezi (Bütün 1997) hazırlanmıştır (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).

Kaynakça

Bütün, Nuray (1997). Ȃşık Kaptanî. Bitirme Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şâirler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Vakfı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÜNAYAR, Günayar Erdoğand. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2TÜCCARİ, Mustafa Yılmazd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ADEM/ADEMÎ, Adem Öztaşd. 1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Gazanfer Eryükseld. 8 Eylül 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Sinan Tanyıldızd. 1952 - ö. 22 Mayıs 2018Doğum YılıGörüntüle
6Leyla Ruhan Okyayd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞAŞKIN VELİ, Veli Namlıd. 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
8ŞABAN AYANd. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
9DİYARİ/DERTLİ DİYARİ, Ali Dinçerd. 01.06.1937 - ö. ?MeslekGörüntüle
10BEKTAŞ, Bekir Şahind. 1926 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11KATİP ŞADİd. 1936/1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12OZAN TÜRKEN, Hatice Türkend. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ZÜLBİYE, Zülbiye Sığırcıd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14TEVHÎDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15DERYANUR MEMMEDBAĞIR OĞLU ALLAHVERDİYEVd. 1942 - ö. ?Madde AdıGörüntüle