Madde Detay
Mehmet Aycı
(d. 03 Mayıs 1971 / ö. -)
Şair, Yazar, Basın Danışmanı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adana’nın Saimbeyli ilçesine bağlı Değirmenciuşağı köyünde dünyaya geldi. İlkokulu doğduğu köyde (1983), ortaokulu Kozan’da bitirdi (1987). Eskişehir TCDD Meslek Lisesini 1990 yılında tamamlayan Aycı, 1996 yılında Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesinden mezun oldu. Ankara’da yaşayan şair, TCDD Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği görevinde bulundu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığında Basın Danışmanı olarak görevini sürdürmektedir. En çok dergide şiiri yayımlanan şair unvanına sahip Aycı, Mürekkep Ten adlı kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 2007 yılında, Sonrası Şimendifer adlı kitabıyla da Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER) tarafından 2012 yılında “Yılın en iyi deneme yazarı” ödüllerine layık görüldü. Yine “Yağmurlu Perçem” adlı şiir kitabı, “ESKADER 2016 Kültür Sanat Ödülleri” arasında yılın şiir kitabı ödülünü aldı.
Mehmet Aycı’nın yazarlık serüveni orta mektebe kadar uzanır. Kendi ifadesiyle bu serüvende aile büyükleri ve onlardan tevarüs ettiği sözlü kültürün yanında Türkçe öğretmeninin eşinin de katkıları önemli yer tutar. (Durman, 2009). Yeni Hür Söz’de yazı hayatına başlayan (1990) Mehmet Aycı’nın şiirleri ve nesir yazıları bu yıldan itibaren devam eden bir süreç içinde birçok dergide yayımlandı. Mehmet Aycı şair olmanın yanında deneme ve portre türünde yazdığı eserlerle de son dönem Türk edebiyatına damga vurmuş bir yazardır. Aycı’nın şiirlerinin harcı aşk üzerine karılmıştır, bazen kederli ve daha çok da coşkulu, heyecanlı ve içten söyleyişin hâkim olduğu şiir örgüsünün temelinde insana dair bütün duygular iç içedir. Aycı’nın şiiri için sesle sözün buluşma noktası denebilir. Coğrafya, şehir, tarih, tabiat ve insanın bütünleşerek yoğrulduğu şiirlerinde şair, insana dair derin çılgınlıkları Türk ve dünya şiirinin bilinen biçimleriyle ve şahsına özgü deneyişlerin sonucu olarak türlü düzenler ve şiir diline has bağdaştırmalarla ifşa eder.
Aycı’nın ilk şiir kitabı Mor Kitap (1997) adını taşır. Bu kitapta toplanan şiirlerinde İsmet Özel’in üslubuna dair izleri görmek mümkündür. Şair, Zeliha’nın Ön Dişi- Haiku Defteri’nde (2013) okuru, şiirin en kısa formuyla buluşturur. Özü veya hikmeti şiirin en kısa formuyla satırlara nakşetmek Doğu şiir geleneğinde daha çok rubai nazım şeklinde kendini gösterir. Ancak şair bu kez içinde yer aldığı şiir ikliminden değil aksine Türk şiirine uzak bir doğunun dış yapısıyla özü ifade eder. Şair, tabiat karşısında varlığın sorgulandığı bu şiir biçimine Uzakdoğu örneklerinde olduğu gibi birbirinden uzak gelen dizelerde derinlikli bir düşüncenin peşinden gider: Kardan adamın/ Eli hiç memnun değil / Eldiveninden… (Ayrık) (Orhanoğlu, 2016). Çok boyutlu bir şair ve yazar olarak Aycı, yaşadığı dönemin siyasi, kültürel ve sosyolojik değişim ve gelişmelerinden uzak değildir. Şair, Muhtasar Türkiye Tarihi’nde (2011) görüp yaşadıklarını yorumlayarak değerlendiren bir nevi vakanüvis gibidir. Muhtasar Türkiye Tarihi şairin ifadesiyle yakın Türkiye tarihine eleştirel bir bakışı getirir. Şiir diliyle ortaya konulan bu eleştirel bakış, geçmişi bütün boyutlarıyla bilen, yaşadığı zamana tanıklık eden ve onu yorumlayan, gördüğünü ve yorumladığını tüm varlığıyla hisseden ve bu hissi paylaşma arzusuna gem vuramayan bir şair şahsiyetine sahip olmasıyla ilgilidir.
Aycı’nın şiirinin beslendiği kaynaklar “önceki şiirler, kutsal metinler, tarih, doğa, sosyal hayat, musiki, merkezinde insan bulunan ve insani olan her şey ve bunların şair dünyasındaki izdüşümü”dür. Aycı şiirini bu kaynaklardan hareketle örerken söylemek istediklerini bazen yüksek sesle ama derinlikli bir yüksek sesle, bazen bir ahenk ve bir ölçü içinde ama çoğu zaman da sınırsız bir ölçüsüzlükte ve kolay söylese de düğümü bol bir çetrefillikte söyler. Söyleyiş ve anlam boyutlarıyla bugüne ve kendisine ait olan Aycı’nın şiirlerinde kültür kodları itibarıyla dün, evvelsi gün, hatta çok geçmiş günlerin kavramları sarih ve sahih anlamlarıyla tebellür eder. Tevarüs edilen bir medeniyet dairesine ait bu kültür kodları, şairin dilinde bugüne ait kavram ve değerlerle bütünleşerek şiirin çok boyutlu biçim ve anlam dünyasında yeniden inşa edilir. Yakı’da (2007) bu kültür kodları Şeyh Galip, Bursalı Hilmi, Adanalı Ziya, Yunus Emre, Firdevsi gibi İslam medeniyeti dairesine mensup önemli şahsiyetlerle temerküz eder ve şair bu tavrıyla aynı zamanda zengin bir geçmişi bilip onu bugüne taşıma sorumluluğunu yüklenir.Aycı’nın şiiri herhangi bir forma bağlı değildir. Dolayısıyla onun şiirinde tekdüze bir form sükuneti yoktur. Yağmurlu Perçem’de olduğu gibi beyit esaslı bir formun yanında paragraf olarak düzenlenmiş şiirler de vardır. Biçimi özden bağımsız değerlendirmeyen şaire göre Yağmurlu Perçem’de Türk şiirinin her kokusu, her rengi ve her izi bulunmaktadır. (Kurtulmuş, 2017). Esasında bu önerme şairin şiirlerinin bütünü için söylenebilir. Aycı’nın şiirinde Türk şiirinin harmanlandığı görülür. Mehmet Aycı’nın Portakal, Kuşlar adlı kitabı, halk şiirinin imgelerinin çokça kullanıldığı kimi zaman da şairin üslubuna eklemlendiği şiirleri barındırır. Aycı’nın şiiri, ilk okunduğunda okuyucuyu çarpan bir duygu yoğunluğunun bulunması ve ilk elde karşımıza çıkan mehâbetli bir mâzî düşüncesidir. Mehmet Aycı, şair kimliğinin yanı sıra aynı zamanda iyi bir deneme ve portre yazarıdır. Onun nesir dili okuru sıkboğaz etmez, okurla konuşur gibi yazar ve bu okuru sohbet geleneğine götürür. Aycı aynı zamanda şahsına münhasır bir üslupla kaleme aldığı portre yazarlığıyla da temayüz eder. Portre yazılarının toplandığı İki Yüz ve Böyle Biliriz adlı bu kitaplarda yazar, tanıdıklarını ve arkadaşlarını gördüğü, bildiği ve yaşadığı şekliye kaleme almıştır.
Kaynakça
b) Kaynakça
Durman, Nurettin (2009). “Aycı, Bin Yıllık Ağaçlar İçindeyim”, ww.dunyabizim.com/soylesi, erişim tarihi: 21.01.2019).
Karcı, Mehmet Ragıb (2014). Şairler ve Şiirler, Ay Vakti, 153. Sayı, Kasım-Aralık.
Kurtulmuş, Şakir (2017). “Mehmet Aycı ile Yağmurlu Perçem Üzerine Söyleşi”, Hayal Bilgisi Edebiyat ve İyilik Dergisi, Sayı: 24, Van.
Orhanoğlu, Hayrettin (2016). “Şiirde Biçim Denemeleri ve Mehmet Aycı’nın Şiirleri”, Hece Aylık Edebiyat Dergisi Sayı: 238, Ankara.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM GÜLTEKİNYayın Tarihi: 23.05.2019Güncelleme Tarihi: 07.11.2020
Yayın Tarihi: 23.05.2019Güncelleme Tarihi: 07.11.2020
Güncelleme Tarihi: 07.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Mor Kitap | 4 Kitap Yayınları / Ankara | 1. Baskı 1997, 2. Baskı 2010 | Şiir |
Aşk Bir Deniz Rüyası | Beyan Y. / İstanbul | 1. Baskı 1999, 2. Baskı 2010 | Şiir |
Yakı | 4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara | 1. Baskı 2007; 2. Baskı 2008; 3. Baskı 2010 | Şiir |
Derin | 4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara | 1. Baskı 2008, 3. Baskı 2010 | Şiir |
Bağ(d)at Kitabı | 4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara | 2010 | Şiir |
Dil Gölgesi | 4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara | 2010 | Şiir |
Bunlar Yazmaz Kitapta | 4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara | 2010 | Şiir |
Yalnızlık Vergisi | 4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara | 2010 | Şiir |
Aramadığım Günler | 4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara | 2010 | Şiir |
Muhtasar Türkiye Tarihi | avangard / İstanbul | 2011 | Şiir |
Mesafe Ayarı | metamorfoz / İstanbul | 2013 | Şiir |
Zeliha'nın Ön Dişi/Haiku Defteri | metamorfoz / İstanbul | 1. Baskı 2013, 2. Baskı 2015 | Şiir |
Portakal, Kuşlar | Kütüphane Yayınları / Ankara | 2014 | Şiir |
Yağmurlu Perçem | metamorfoz / İstanbul | 2016 | Şiir |
Yokluk Güzel Yalnızlık İyi | Hece / Ankara | 2016 | Şiir |
Atlar Göçebe | Hece / Ankara | 2016 | Şiir |
Pazartesi Ayini | Hece / Ankara | 2016 | Şiir |
Bağ | Ebabil / Ankara | 2017 | Şiir |
Toy | Hece / Ankara | 2017 | Şiir |
Kelebekler Düş Görmeye Devam Ediyor | Hece / Ankara | 2018 | Şiir |
Serkisof Ahbabım Olur | Elips / Ankara | 2005 | Deneme |
Mürekkep Ten | Elips / Ankara | 2007 | Deneme |
Zehirli Ağaçlar Albümü | Elips / Ankara | 2007 | Deneme |
Kahvede Kürt Var mı? | Birleşik / Ankara | 2009 | Deneme |
Bunların Hepsini Okudun mu? | Kütüphane Yayınları / Ankara | 2009 | Deneme |
Şirazlı Bir Türk Dilber | Ebabil / Ankara | 2010 | Deneme |
Biblo | Kurgan Edebiyat / Ankara | 2012 | Deneme |
Sonrası Şimendifer | Okurkitaplığı / İstanbul | 2012 | Deneme |
Çarşaftan Kol Atmak | metamorfoz / İstanbul | 2013 | Deneme |
Şehir Mektupları | metamorfoz / İstanbul | 2016 | Deneme |
Nasreddin Hoca | gençokur / İstanbul | 2014 | Biyografi |
Demiryoluna Hızlandırılmış İnfaz | Kim Yayınları / Ankara | 2004 | İnceleme |
Nasrettin Hoca Fıkralarından Seçmeler | elips / İstanbul | 2016 | Derleme |
Nasıl Bir Kentin Lanetlisi Oldum? | Avangard / Ankara | 2011 | İnceleme |
İçinden Tren Geçen Şiirler | Kül /Sanat Yayıncılık / Ankara | 2005 | Antoloji |
İki Yüz | Cümle Yayınları / Ankara | 2015 | Diğer |
Böyle Biliriz | Cümle / Ankara | 2016 | Diğer |
Uçtu Ördek Viran Kaldı Gölümüz | Metamorfoz / İstanbul | 2016 | Derleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Merve Koçak Kurt | d. 15 Mayıs 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÖZDOĞURAN, Hacı Mustafa Çolak | d. 1891 - ö. 1949 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Süveyda Sezgin | d. 1982 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Yıldırım İshak Kurt | d. 22 Nisan 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Zübeyir Tokgöz | d. 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ertuğ Uçar | d. 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ahmet Sandal | d. 1965 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | İbrahim Oluklu | d. 25 Kasım 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Pelin Batu | d. 27 Aralık 1978 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Arslan Turgut Kaynardağ | d. 21 Temmuz 1923 - ö. 5 Haziran 2008 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Gökhan Arslan | d. 1979 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Ahmet Erhan | d. 08 Şubat 1958 - ö. 04 Ağustos 2013 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | SEVDALI, Mehmet Sarıoğlu | d. 1939 - ö. 2002 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SEFİL MEHMET, Mehmet Uğur | d. 1932 - ö. 1999 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Mehmet Tektemur | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |