Mehmet Aycı

(d. 03 Mayıs 1971 / ö. -)
Şair, Yazar, Basın Danışmanı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adana’nın Saimbeyli ilçesine bağlı Değirmenciuşağı köyünde dünyaya geldi. İlkokulu doğduğu köyde (1983), ortaokulu Kozan’da bitirdi (1987). Eskişehir TCDD Meslek Lisesini 1990 yılında tamamlayan Aycı, 1996 yılında Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesinden mezun oldu. Ankara’da yaşayan şair, TCDD Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği görevinde bulundu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığında Basın Danışmanı olarak görevini sürdürmektedir. En çok dergide şiiri yayımlanan şair unvanına sahip Aycı, Mürekkep Ten adlı kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 2007 yılında, Sonrası Şimendifer adlı kitabıyla da Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER) tarafından 2012 yılında “Yılın en iyi deneme yazarı” ödüllerine layık görüldü. Yine “Yağmurlu Perçem” adlı şiir kitabı, “ESKADER 2016 Kültür Sanat Ödülleri” arasında yılın şiir kitabı ödülünü aldı.

Mehmet Aycı’nın yazarlık serüveni orta mektebe kadar uzanır. Kendi ifadesiyle bu serüvende aile büyükleri ve onlardan tevarüs ettiği sözlü kültürün yanında Türkçe öğretmeninin eşinin de katkıları önemli yer tutar. (Durman, 2009). Yeni Hür Söz’de yazı hayatına başlayan (1990) Mehmet Aycı’nın şiirleri ve nesir yazıları bu yıldan itibaren devam eden bir süreç içinde birçok dergide yayımlandı. Mehmet Aycı şair olmanın yanında deneme ve portre türünde yazdığı eserlerle de son dönem Türk edebiyatına damga vurmuş bir yazardır. Aycı’nın şiirlerinin harcı aşk üzerine karılmıştır, bazen kederli ve daha çok da coşkulu, heyecanlı ve içten söyleyişin hâkim olduğu şiir örgüsünün temelinde insana dair bütün duygular iç içedir. Aycı’nın şiiri için sesle sözün buluşma noktası denebilir. Coğrafya, şehir, tarih, tabiat ve insanın bütünleşerek yoğrulduğu şiirlerinde şair, insana dair derin çılgınlıkları Türk ve dünya şiirinin bilinen biçimleriyle ve şahsına özgü deneyişlerin sonucu olarak türlü düzenler ve şiir diline has bağdaştırmalarla ifşa eder.

Aycı’nın ilk şiir kitabı Mor Kitap (1997) adını taşır. Bu kitapta toplanan şiirlerinde İsmet Özel’in üslubuna dair izleri görmek mümkündür. Şair, Zeliha’nın Ön Dişi- Haiku Defteri’nde (2013) okuru, şiirin en kısa formuyla buluşturur. Özü veya hikmeti şiirin en kısa formuyla satırlara nakşetmek Doğu şiir geleneğinde daha çok rubai nazım şeklinde kendini gösterir. Ancak şair bu kez içinde yer aldığı şiir ikliminden değil aksine Türk şiirine uzak bir doğunun dış yapısıyla özü ifade eder. Şair, tabiat karşısında varlığın sorgulandığı bu şiir biçimine Uzakdoğu örneklerinde olduğu gibi birbirinden uzak gelen dizelerde derinlikli bir düşüncenin peşinden gider: Kardan adamın/ Eli hiç memnun değil / Eldiveninden… (Ayrık) (Orhanoğlu, 2016). Çok boyutlu bir şair ve yazar olarak Aycı, yaşadığı dönemin siyasi, kültürel ve sosyolojik değişim ve gelişmelerinden uzak değildir. Şair, Muhtasar Türkiye Tarihi’nde (2011) görüp yaşadıklarını yorumlayarak değerlendiren bir nevi vakanüvis gibidir. Muhtasar Türkiye Tarihi şairin ifadesiyle yakın Türkiye tarihine eleştirel bir bakışı getirir. Şiir diliyle ortaya konulan bu eleştirel bakış, geçmişi bütün boyutlarıyla bilen, yaşadığı zamana tanıklık eden ve onu yorumlayan, gördüğünü ve yorumladığını tüm varlığıyla hisseden ve bu hissi paylaşma arzusuna gem vuramayan bir şair şahsiyetine sahip olmasıyla ilgilidir.

Aycı’nın şiirinin beslendiği kaynaklar “önceki şiirler, kutsal metinler, tarih, doğa, sosyal hayat, musiki, merkezinde insan bulunan ve insani olan her şey ve bunların şair dünyasındaki izdüşümü”dür. Aycı şiirini bu kaynaklardan hareketle örerken söylemek istediklerini bazen yüksek sesle ama derinlikli bir yüksek sesle, bazen bir ahenk ve bir ölçü içinde ama çoğu zaman da sınırsız bir ölçüsüzlükte ve kolay söylese de düğümü bol bir çetrefillikte söyler. Söyleyiş ve anlam boyutlarıyla bugüne ve kendisine ait olan Aycı’nın şiirlerinde kültür kodları itibarıyla dün, evvelsi gün, hatta çok geçmiş günlerin kavramları sarih ve sahih anlamlarıyla tebellür eder. Tevarüs edilen bir medeniyet dairesine ait bu kültür kodları, şairin dilinde bugüne ait kavram ve değerlerle bütünleşerek şiirin çok boyutlu biçim ve anlam dünyasında yeniden inşa edilir. Yakı’da (2007) bu kültür kodları Şeyh Galip, Bursalı Hilmi, Adanalı Ziya, Yunus Emre, Firdevsi gibi İslam medeniyeti dairesine mensup önemli şahsiyetlerle temerküz eder ve şair bu tavrıyla aynı zamanda zengin bir geçmişi bilip onu bugüne taşıma sorumluluğunu yüklenir.Aycı’nın şiiri herhangi bir forma bağlı değildir. Dolayısıyla onun şiirinde tekdüze bir form sükuneti yoktur. Yağmurlu Perçem’de olduğu gibi beyit esaslı bir formun yanında paragraf olarak düzenlenmiş şiirler de vardır. Biçimi özden bağımsız değerlendirmeyen şaire göre Yağmurlu Perçem’de Türk şiirinin her kokusu, her rengi ve her izi bulunmaktadır. (Kurtulmuş, 2017). Esasında bu önerme şairin şiirlerinin bütünü için söylenebilir. Aycı’nın şiirinde Türk şiirinin harmanlandığı görülür. Mehmet Aycı’nın Portakal, Kuşlar adlı kitabı, halk şiirinin imgelerinin çokça kullanıldığı kimi zaman da şairin üslubuna eklemlendiği şiirleri barındırır. Aycı’nın şiiri, ilk okunduğunda okuyucuyu çarpan bir duygu yoğunluğunun bulunması ve ilk elde karşımıza çıkan mehâbetli bir mâzî düşüncesidir. Mehmet Aycı, şair kimliğinin yanı sıra aynı zamanda iyi bir deneme ve portre yazarıdır. Onun nesir dili okuru sıkboğaz etmez, okurla konuşur gibi yazar ve bu okuru sohbet geleneğine götürür. Aycı aynı zamanda şahsına münhasır bir üslupla kaleme aldığı portre yazarlığıyla da temayüz eder. Portre yazılarının toplandığı İki Yüz ve Böyle Biliriz adlı bu kitaplarda yazar, tanıdıklarını ve arkadaşlarını gördüğü, bildiği ve yaşadığı şekliye kaleme almıştır.

Kaynakça

b) Kaynakça

Durman, Nurettin (2009). “Aycı, Bin Yıllık Ağaçlar İçindeyim”, ww.dunyabizim.com/soylesi, erişim tarihi: 21.01.2019).

Karcı, Mehmet Ragıb (2014). Şairler ve Şiirler, Ay Vakti, 153. Sayı, Kasım-Aralık.

Kurtulmuş, Şakir (2017). “Mehmet Aycı ile Yağmurlu Perçem Üzerine Söyleşi”, Hayal Bilgisi Edebiyat ve İyilik Dergisi, Sayı: 24, Van.

Orhanoğlu, Hayrettin (2016). “Şiirde Biçim Denemeleri ve Mehmet Aycı’nın Şiirleri”, Hece Aylık Edebiyat Dergisi Sayı: 238, Ankara.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM GÜLTEKİN
Yayın Tarihi: 23.05.2019
Güncelleme Tarihi: 07.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Mor Kitap4 Kitap Yayınları / Ankara1. Baskı 1997, 2. Baskı 2010Şiir
Aşk Bir Deniz RüyasıBeyan Y. / İstanbul1. Baskı 1999, 2. Baskı 2010Şiir
Yakı4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara1. Baskı 2007; 2. Baskı 2008; 3. Baskı 2010Şiir
Derin4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara1. Baskı 2008, 3. Baskı 2010Şiir
Bağ(d)at Kitabı4 KİTAP Birleşik Dağıtım / Ankara2010Şiir
Dil Gölgesi4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara2010Şiir
Bunlar Yazmaz Kitapta4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara2010Şiir
Yalnızlık Vergisi4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara2010Şiir
Aramadığım Günler4 Kitap Birleşik Dağıtım / Ankara2010Şiir
Muhtasar Türkiye Tarihiavangard / İstanbul2011Şiir
Mesafe Ayarımetamorfoz / İstanbul2013Şiir
Zeliha'nın Ön Dişi/Haiku Defterimetamorfoz / İstanbul1. Baskı 2013, 2. Baskı 2015Şiir
Portakal, KuşlarKütüphane Yayınları / Ankara2014Şiir
Yağmurlu Perçemmetamorfoz / İstanbul2016Şiir
Yokluk Güzel Yalnızlık İyiHece / Ankara2016Şiir
Atlar GöçebeHece / Ankara2016Şiir
Pazartesi AyiniHece / Ankara2016Şiir
BağEbabil / Ankara2017Şiir
ToyHece / Ankara2017Şiir
Kelebekler Düş Görmeye Devam EdiyorHece / Ankara2018Şiir
Serkisof Ahbabım OlurElips / Ankara2005Deneme
Mürekkep TenElips / Ankara2007Deneme
Zehirli Ağaçlar AlbümüElips / Ankara2007Deneme
Kahvede Kürt Var mı?Birleşik / Ankara2009Deneme
Bunların Hepsini Okudun mu?Kütüphane Yayınları / Ankara2009Deneme
Şirazlı Bir Türk DilberEbabil / Ankara2010Deneme
BibloKurgan Edebiyat / Ankara2012Deneme
Sonrası ŞimendiferOkurkitaplığı / İstanbul2012Deneme
Çarşaftan Kol Atmakmetamorfoz / İstanbul2013Deneme
 Şehir Mektuplarımetamorfoz / İstanbul2016Deneme
Nasreddin Hocagençokur / İstanbul2014Biyografi
Demiryoluna Hızlandırılmış İnfazKim Yayınları / Ankara2004İnceleme
Nasrettin Hoca Fıkralarından Seçmelerelips / İstanbul2016Derleme
Nasıl Bir Kentin Lanetlisi Oldum?Avangard / Ankara2011İnceleme
İçinden Tren Geçen ŞiirlerKül /Sanat Yayıncılık / Ankara2005Antoloji
İki YüzCümle Yayınları / Ankara2015Diğer
Böyle BilirizCümle / Ankara2016Diğer
Uçtu Ördek Viran Kaldı GölümüzMetamorfoz / İstanbul2016Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Merve Koçak Kurtd. 15 Mayıs 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SÖZDOĞURAN, Hacı Mustafa Çolakd. 1891 - ö. 1949Doğum YeriGörüntüle
3Süveyda Sezgind. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yıldırım İshak Kurtd. 22 Nisan 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Zübeyir Tokgözd. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ertuğ Uçard. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Sandald. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
8İbrahim Oluklud. 25 Kasım 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Pelin Batud. 27 Aralık 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Arslan Turgut Kaynardağd. 21 Temmuz 1923 - ö. 5 Haziran 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Gökhan Arsland. 1979 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ahmet Erhand. 08 Şubat 1958 - ö. 04 Ağustos 2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SEVDALI, Mehmet Sarıoğlud. 1939 - ö. 2002Madde AdıGörüntüle
14SEFİL MEHMET, Mehmet Uğurd. 1932 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle
15Mehmet Tektemurd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle