MELÂNÎ/Tahsin Melan

(d. 1954 / ö. -)
Türkolog, Akademisyen, Yazar, Şair
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tahsin Melan, 1954 tarihinde Çankırı’da dünyaya gelmiştir. İlk ve ortaokulu tamamladıktan sonra liseye Ankara’da devam etti. O yıllarda bir heves olarak başlayan tiyatro sevdası, üniversite yıllarında ve daha sonraları da özel tiyatrolarda oyuncu, yazar, yönetmen olarak devam etti. Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde Türkoloji -yanı sıra pedagoji- eğitimi aldı. O dönem içerisinde (1982-1985) hocaları Prof. Dr. Hasan EREN, Prof. Dr. Hamza Zülfikar, Prof. Dr. Nevzat Gözaydın ve Doç. Dr. Kayahan ERİMER ile birlikte MEB Türk Ansiklopedisi’nin son üç cildinde, önce “Yazı Komisyonu Üye Yardımcısı” daha sonra “Yazı Komisyonu Üyesi” olarak düzeltmenlik (tashih) ve madde yazarlığı görevlerini üstlendi. Üniversite eğitimini tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi)’in kuruluş aşamasında ve ilk yıllarında öğretim görevlisi ve idareci olarak görev yaptı (1985-1989). TÖMER’in ilk yurt dışı şube kuruculuğu görevi ile Frankfurt’a gelerek orada da yabancılara Türkçe öğretimi alanında idareci ve öğretim görevlisi olarak çalışmalarını sürdürdü (1989-1991). Aynı dönemde “Frankfurt Johann Wolfgang von Goethe Üniversitesi Türkoloji Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak dersler verdi. Bu çalışmaları sonucunda Ankara Üniversitesi’nin ilk olarak verdiği “Yabancılara Türkçe Öğretimi Bilim Ödülü”ne layık görüldü (Ocak 1990). Gerek Ankara TÖMER’de gerekse Frankfurt TÖMER’de ve “Halk Yüksek Okulları (VHS)”nda, birçok özel okulda, kurum ve kuruluşlarda pek çok yabancıya Türkçe öğretti (1985-1993). Daha sonra Alman Millî Eğitim Bakanlığı’ndan aldığı bir teklif üzerine Almanya’da (Hessen) “2. Yabancı Dil Olarak Türkçe” dersleri uygulamasını başlattı (1994). Hâlen Frankfurt’ta Türkçe öğretmeni olarak görevini sürdürmektedir.

Yaşayan Türkçenin korunması, kirlenmemesi ve yurt dışındaki Türkçe dersleri konusundaki çalışmaları doğrultusunda pek çok bilimsel makaleye imza atmış ve onlarca yabancı sözcüğe Türkçe karşılıklar önererek dile hizmet etmiştir.

Sahnelenmiş dört tiyatro eseri vardır. Tiyatro hocası Enis GENÇTÜRK’ün eğitimi, öğretimi ve yönlendirmeleri sayesinde özellikle çocuk tiyatrosu alanındaki çalışmaları sonucu başarılı eserler ve oyunlar sergilemiştir. İlk defa (1976) kendi tiyatro ekibiyle sahnelediği ve oynadığı “Keloğlan’ın Becerikli Eşeği” adlı oyunu, daha sonraki yıllarda çeşitli tiyatro topluluklarınca yüzlerce kez sahnelenmiş, pek çok ödül kazanmıştır. Güncelliğini yitirmeyen bu eserini hiçbir telif ücreti beklentisi olmadan Türk tiyatrosuna armağan etmiştir.

“Melânî” mahlâsıyla yazdığı sevda, gurbet ve tasavvuf ağırlıklı konuları içeren şiirlerinde geleneksel halk edebiyatı kalıpları yansımaktadır. Yine geleneksel destan anlayışı içinde yazdığı “Suna Gelin Destanı” adlı 255 dörtlükten oluşan eseri, Türk edebiyatında nadir rastlanan bu tarzda yazılmış en uzun destanlardan biridir. Bütün bunlara rağmen hâlâ “şairim” demekten imtina etmekte, bu unvanın taşınması zor, büyük bir yük olduğunu özellikle vurgulamaktadır.

Kaynakça

Taki Akkuş tarafından 10. 11. 2020 tarihinde yapılan görüşme kaydı.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: TAKİ AKKUŞ
Yayın Tarihi: 18.01.2020
Güncelleme Tarihi: 28.01.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Keloğlan’ın Becerikli Eşeği / 1976Çocuk Tiyatrosu
Şıngır Mıngır Keloğlan / 1977Çocuk Tiyatrosu
Tatlılı Gerçekler / 1978Çocuk Tiyatrosu
İyiliğe Ödül / 1979Çocuk Tiyatrosu
Suna Gelin DestanıSarissa Yayınevi / İstanbul2020Destan/Şiir
Dizelerin SesiSarissa Yayınevi / İstanbul2020Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YÜMNÎ, Hasan Nizameddind. 1860 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DELİ İMAMİ, Mustafa Topald. 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Fergun Özellid. 01 Ekim 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Selim Gündüzalpd. 1954 - ö. 12 Eylül 2017Doğum YılıGörüntüle
6Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Selim Gündüzalpd. 1954 - ö. 12 Eylül 2017Ölüm YılıGörüntüle
9Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Selim Gündüzalpd. 1954 - ö. 12 Eylül 2017MeslekGörüntüle
12Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Selim Gündüzalpd. 1954 - ö. 12 Eylül 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Selim Gündüzalpd. 1954 - ö. 12 Eylül 2017Madde AdıGörüntüle
18Kadri Öztopçud. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle