Madde Detay
MİSALÎ, Üzeyir Yükselce
(d. 1931 / ö. -)
memur, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Üzeyir Yükselce olan Misalî, 1931 yılında Sivas'ın Gürün ilçesinin Aksu Mahallesi'nde dünyaya gelmiştir. Babası Gürün'ün önemli esnaflarından Dokumacı Osman Efendi, annesi ise Elif Hanım’dır. İlkokula mahallesindeki Kurultay İlkokulunda başlamış ancak okulunu ekonomik problemler dolayısıyla Kangal’a göç ettikleri için oradaki Havuz Köyü İlkokulunda tamamlayabilmiştir (Öz 2002: 89).
1948 yılında ailesiyle birlikte tekrar Gürün’e göç eden Üzeyir Yükselce askere gidene kadar otel kâtipliği yapmıştır. Askerlik vazifesini 1958 yılında Sakarya'da tamamlayan Üzeyir Yükselce, askerden döndükten sonra Gürün İlçe Özel İdare memurluğuna atanmıştır. 1982 yılında buradan emekli olmuştur. Emekli olduktan sonra Gürün’de ağaçlandırma faaliyetleri ile ilgilenen bir derneğin kurulmasında ve Gökpınar’daki alabalık tesislerinin hayata geçirilmesinde önemli rol oynamıştır. Dernek kurulduktan sonra 2. başkanlık görevini de üstlenen Yükselce, evli ve 5 çocuk (Erdal, Eray, Orbay, Osman ve Şazimet) babasıdır. Eşinin ismi Naile’dir. Halen Gürün'ün Kirazlık mahallesinde ikamet etmektedir (Kaya 2009: 157).
Üzeyir Yükselce'nin şiir ile tanışması ilginç bir olay ile başlamıştır. Yükselce'den edinilen bilgiye göre bir gün halasının oğlu ile ekin biçerlerken öğle vakti sıralarında azıklarını yemek için oturdukları esnada oraya gelen bir tazı yemek dolu azıklarını alır ve kaçar. Halasının oğlu da azıklarını alıp kaçan tazının peşine düşer. Halaoğlu ne kadar kovalasa da tazıyı yakalayamaz. Yükselce bu olay üzerine hemen o esnada halasının oğluna bir şiir yazar ve okur. Şiiri can kulağı ile dinleyen halasının oğlu "Amma güzel şiir yazmışsın ha! Aynı âşık misali" der. Üzeyir Yükselce bu tarihten itibaren şiir yazmaya başlar ve kendisine halasının oğlundan duyduğu Misalî mahlasını verir.
Şiirlerini hece ölçüsüyle ve dörtlüklerle yazan Misalî'nin üç yüzün üzerinde şiiri bulunmaktadır. Şiirlerinin muhtevası geniştir. Hemen her konuda şiir yazabilmektedir. Özellikle memleketi Gürün için kaleme aldığı şiirlerde samimi bir üslup dikkat çeker. Memleketinde kullanılan yöresel söyleyiş ve ifadeler, lakaplar, yer ve şahıs adları şiirlerinde sık sık karşımıza çıkar. Çoğunlukla destan nazım şeklini kullanır. Şiirlerinde kullandığı dörtlük sayısı bu bakımdan fazladır. Gerek hece ölçüsünde gerekse şiirde kullandığı durak ve ayak yapılarında zaman zaman hataya düşmüştür. Geleneğin birçok unsurunu taşıyamayan Misalî, Sivas ve çevresinde yoğun bir şekilde bilinen Yaralı Mahmut ve Bey Böyrek hikâyelerini bilmektedir. Söz konusu hikâyeleri herhangi bir enstrüman ile değil, masal formatında anlatmaktadır.
Kaynakça
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.
Öz, Mehmet Ali (2002). Gürünlü Şâirler. Sivas: Dilek Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARANYayın Tarihi: 23.03.2018Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 23.03.2018Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MEHMED, Mehmet Gökçe | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HAMDÎ, Sarıhatip-zâde Ahmed | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | YALINAYAK, Ramazan Şimşek | d. 25.09.1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Ayten Demirağ | d. 1931 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FARUK/OZAN FARUK, Faik Korkmaz | d. 1931 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MUSTAFA BAL/MUSTAFA, Mustafa Bal | d. 1931 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MEHMET ARTIRAN | d. 1927 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | SÜMBÜL, Mehmet Sümbül | d. 28.04.1944 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | MEMİŞ ŞAHİN | d. 1904 - ö. 1978 | Meslek | Görüntüle |
10 | MAKSADÎ/OZAN MAKSADÎ, Hamza Kırılmaz | d. 01.02.1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | DURSUN GÜNEL | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DÜŞÜNÜR, Bayram Düşünür | d. 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KEZİBAN, Keziban Sabuncu | d. 1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | İSMAİL, İsmail Yılmaz | d. 1955 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |