Madde Detay
Necati Kanter
(d. 20 Şubat 1949 / ö. -)
Yazar, Eğitimci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Elazığ’da doğdu ve ilk, orta ve lise eğitimini burada tamamladı. 1975 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Sivrice Lisesi, Elazığ İmam Hatip Lisesi ve Afyon Endüstri Meslek Lisesinde öğretmenlik yaptı. 1985-1992 yılları arasında Tunceli’nin Pertek ilçesinde İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü görevinde bulundu. 1993 yılından sonra Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde “Türk-İslam Edebiyatı” uzmanı olarak görev yaptı. 2007’de emekli oldu. Evli ve iki çocuk babası olan Necati Kanter, hâlen Elâzığ’da ikamet etmekte ve Bizim Külliye dergisinin yayın kurulundaki görevini yürütmektedir.
“Elazığ Şair, Yazar ve Güzel Sanatlar Derneği” ile Bizim Külliye dergisinin kurucularından olan Kanter, 1996 yılında Kültür Bakanlığı’nın katkılarıyla düzenlenen “Elazığ Çayda Çıra Bilim Kültür Sanat Şenliği”nde Elazığ Şehir Tiyatrosu tarafından sahnelenen Bir Gönül Sultanı isimli oyunu ile yılın sanat ödülünü aldı. “Hüzün Yağdı Dağlara” adlı öyküsü ile Kültür Dünyası dergisinin 1999 yılında düzenlediği öykü yarışmasında “Jüri Özel Ödülü”nü kazandı. “Beyaz Gömlek” adlı hikâyesiyle de Türk Edebiyatı Vakfı, Eminönü Belediye Başkanlığı ve Eminönü’ne Hizmet Vakfı tarafından düzenlenen 1999 yılı Ömer Seyfettin Hikâye Yarışmasında seçici kurulun takdirine layık görüldü.
Lise yıllarından itibaren edebiyata ilgi duyan Necati Kanter, öykü ve oyun yazma çalışmalarına üniversite yıllarında başlar. İlk hikâyesi, 1980 yılında Muştu dergisinde yayımlanır. Kaleme aldığı diğer hikâyeleri Kültür Dünyası, Berceste, Yedi İklim, Harput Çırası, Türk Edebiyatı, Bizim Külliye, Edebiyat Ortamı dergilerinde; denemeleri Gün Işığı gazetesinde; vahiy, risalet ve şiir konusunu işlediği makalesi ise Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde yayımlanır. 1976'da Dergâh tiyatrosunu kurar. Bu tiyatroda, ulusal oyunların yanında Kanter’in kendi tiyatro eserleri olan Bir Gönül Sultanı (Veysel Karani), Hicret (Mukaddes Göç), Zehir, Yara, Ahmet Yesevi, Hüsyenik’ten Çıktım Şeher Yoluna, Fatih, Gel de Çıldırma gibi oyunlar da sahnelenir. Yazarın oyunları ayrıca çevre illerdeki mahalli tiyatrolar ve okullar tarafından da defalarca sahnelenir.
Eserlerinde merkeze insanı alan ve insani değerleri ön planda tutan Necati Kanter, yazdığı hikâyelerde çocukluk yıllarındaki anılarını, gözlemlerini ve hayata bakışını paylaşır (Karabulut, 2001: 64). Gündelik hayattaki her şeyi hikâye konusu yapar ve herkesin karşılaşabileceği gerçek kişi ve olayları ele alır. 2013’te Ali Emîrî Efendi’nin aziz hatırasına ithafen yayımlanan Bizim Şehrin Divaneleri adlı hikâye kitabında, Elazığ’da yaşayan delilerin hayatlarından kesitleri kurmacaya taşır. 2015’te İsmiGül adlı hikâye kitabını yayımlar. Anlatıcıyı da öykünün içine yerleştirme gibi modern yaklaşımlarla geleneksel unsurların harmanlandığı bu eserde, birbirinden farklı konulara sahip yirmi hikâyeye yer verir. Onun hikâyeleri genel özellikleri bakımından Çehov tarzını yansıtırken mekân tasvirleri ve ayrıntıların işlenmesi hususunda Maupassant tarzına yaklaşır (Namlı, 2005: 71). 2018’de Bürde / Bir Hırka-i Saadet Romanı adlı romanını yayımlar. Bu romanda, “Kaside-i Bürde” şairi Ka’b Bin Züheyr üzerinden Asr-ı Saadet dönemini işler. Diğer hikâyelerinde olduğu gibi kahramanını doğal ortamıyla ve heyecan, huzur, korku, tedirginlik, tereddüt, üzüntü, sevinç gibi değişik psikolojik eğilimleriyle kurguya taşır.
Kaynakça
Arslan, Serdar (2015) “Düş ile Yola Düşen Bir Yazar Necati Kanter”, http://www.dunyabizim.com/kitap/19975/dus-ile-yola-dusen-bir-yazar-necati-kanter [Erişim Tarihi: 05.09.2019].
Karabulut, Mustafa (2001). “Külliyenin İki Hikâyecisi (A. Vahap Akbaş - Necati Kanter)”, Bizim Külliye, Temmuz Ağustos Eylül 2001. Yıl: 3, Sayı 10, s. 63-65.
Namlı, Taner (2005). “Bizi Yazanlardan Biri: Necati Kanter”, Bizim Külliye, Mart Nisan Mayıs, Yıl: 7, Sayı: 23, s. 69-71.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. SELAMİ ALANYayın Tarihi: 10.09.2019Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Yayın Tarihi: 10.09.2019Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Bizim Şehrin Divaneleri | Manas Yayınları / Elazığ | 2013 | Hikâye |
İsmiGül | Meserret Yayınları / İstanbul | 2015 | Hikâye |
Bürde / Bir Hırka-i Saadet | Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları / İstanbul | 2018 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Mahir Ünlü | d. 1926 - ö. 1 Haziran 2017 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Abdullah Ataşçı | d. 22 Kasım 1973 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Mehmet Zeren | d. 01 Ekim 1950 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HASAN HÜSEYİN/TELEME, Hasan Hüseyin Teleme | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Gülsüm Işıldar | d. 19 Ekim 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ARAP PERENDLU | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Piraye Şengel | d. 31 Ocak 1956 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Rüştü Cumhur Orancı | d. 28 Ekim 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Galip Ayata | d. 11 Haziran 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Deniz Durukan | d. 01 Aralık 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Ersan Üldes | d. 1973 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Hatice Üzgül | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Mustafa Necati Sepetçioğlu | d. 1932 - ö. 8 Temmuz 2006 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Necati Çağırıcı | d. 01 Ocak 1924 - ö. 08 Ocak 1995 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | M. Necati Özsu | d. 1922 - ö. 1999 | Madde Adı | Görüntüle |