Madde Detay

Orhan Kurtoğlu, 1968'de Kars’ın Çığırgan köyünde dünyaya gelmiştir. Babasının adı İsa, annesinin adı Altun'dur. Âşık Orhan Kurtoğlu ailenin altı çocuğundan biridir. İlköğrenimini Çığırgan İlkögretim Okulunda okumuştur. Maddi sıkıntılar ve dönemin zor şartlarından dolayı okulu zor da olsa bitirmeyi başarmıştır. İlkokuldan sonra eğitimine devam edemez. Kurtoğlu, 1988'de vatani görevini yapmak üzere askere gider. Askerliğini İzmir ve Zonguldak'ta yapar. Askerlik döneminde kurmuş olduğu dostluklar ve arkadaşlıklar sayesinde insana verilen değerin ve insan sevgisinin önemini âşıklık yıllarında şiirlerine konu olarak işler (Batak 2011: 457). Kurtoğlu, askerden döndükten sonra 1990'da sevdiği kız olan Sakine ile evlenir. Bu evlilikten dördü erkek dördü kız olmak üzere sekiz çocuğu olur. Kurtoğlu, âşıklığın yanında duvarcılık ve inşaatçılık gibi mesleklerle de meşgul olur. İlerleyen dönemde Âşık Orhan Kurtoğlu’nun ve ailesinin evinin yakılıp yıkılması, eşyalarının çalınması ve artık köyde kalacak bir yerleri olmamasından dolayı kendisi ve ailesi Kars il merkezine göç etmek zorunda kalırlar. Bu olayın sebebi bilinmemektedir. Âşık Orhan Kurtoğlu hâlen Kars merkezde yaşamaktadır (Batak 2011: 458).

Âşık Orhan Kurtoğlu’nun âşıklığa başlamasına zemin hazırlayan sebeplerin başında âşıklığın atadan gelen bir gelenek olması etkilidir. Eskiden beri devam eden âşıklık geleneğine duyulan özenti ve âşıkların bulunduğu ortamda yer alma, onlardan bir şeyler öğrenme çabası Orhan Kurtoğlu’nun âşıklığa başlamasında önemlidir. Âşık Orhan Kurtoğlu’nun âşık olmasına zemin hazırlayan sebeplerden biri de rüyadır. Sekiz yaşındayken bir kıza âşık olduktan sonra her gece rüya görmeye başlar. Rüyasında şarkı söyleme, şiir okuma, saz çalma, mızrak tutma gibi becerileri kazanır. Bu rüya görmeyle birlikte âşık olma yolunda hızlıca ilerler. Saz çalmayı da rüyasında öğrenmiş ve kendi becerileriyle saz çalma yeteneğini geliştirir. Saz çalma yetisini kazanması ona sanatının gelişimi yolunda önemli bir rol oynar. Âşık Orhan Kurtoğlu’nun âşıklık derecesine yükselmesindeki diğer bir sebep ise ustası Arif Tellioğlu’dur. Tam bir usta âşık olamamış olan Orhan Kurtoğlu ustasının yanında bir şeyler öğrenmekte ve usta âşık olma yolunda ilerlemektedir (Batak 2011: 459). Âşık Orhan Kurtoğlu’nun sanatının şekillenmesinde yaşamış olduğu hayatın sıkıntıları, yoksulluk, bahtsızlık, talihsizlik gibi önemli unsurlar da göze çarpmaktadır. Âşık Orhan Kurtoğlu, henüz mahlas almamış bir âşıktır. Ustası Arif Tellioğlu tarafından âşıklık mahlası verilmemiştir. Âşık sanatında güçlü değildir. Kendisi çırak yetiştirme aşamasına gelmediğinden yetiştirmiş olduğu bir çırak bulunmamaktadır. Âşık hâlen çırak konumundadır (Batak 2011: 459). Kurtoğlu, şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır. Şiirlerinin hemen hemen hepsinde başlık kullanır. Şiirlerinin başlıkları genellikle şiirinde yer alan redif olarak kullanılan kelimelerden ibarettir. Âşık Orhan Kurtoğlu, şiirlerinde açık ve sade bir dil kullanmıştır. Mahallî kelimeleri ve ağız özelliklerini şiirlerinde görmek mümkündür. Şiirlerinde genellikle yarım kafiye kullanmıştır. Bu durum âşık tarzı şiir geleneğine uygunluk göstermektedir. Hecenin en çok sekizli ve on birli kalıbını kullanmıştır. Hecenin on beşli kalıbına âşığın divanlarında rastlanılmaktadır. Şiirlerini genellikle abab, cccb, dddb kafiye örgüsünde koşma nazım şekliyle yazar (Batak 2011: 460). Âşığın şiirleri genellikle üç ile dört dörtlükten oluşmaktadır. Tespit edilen yüze yakın şiirinde âşık, dünya hâline, yaşanan sıkıntılara, nasihate, çevresindeki insanlara olan tavsiyelerine, döneminin kötü hâllerine yer verir. Ayrıca Allah inancı ve onun büyüklüğünü de dile getirdiği şiirleri mevcuttur (Batak 20011: 461). Kurtoğlu, ustası olan Arif Tellioğlu’nun bağlı bulunduğu âşıklık koluna bağlı olarak âşıklık çalışmalarını devam ettirmekte ve ustasının ortaya koymuş olduğu eserlerden bir şeyler öğrenerek onun üslubu ve ustalığı sayesinde kendi becerisi ve çabasıyla âşıklık kolunun devamlılığını sağlar. Âşığın ustası Arif Tellioğlu ise Şenlik koluna bağlıdır. Âşık için önemli olan da bağlı bulunduğu kola mensup eserleri dile getirmektir (Batak 2011: 461).