Madde Detay
Ömer Polat
(d. 1943 / ö. -)
Romancı, oyun yazarı, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ağrı'nın Tutak ilçesine bağlı Sincan köyünde doğmuş, ilk, orta ve lise eğitimini Ağrı'da tamamlamıştır. Ağrı Lisesi'nden ve Atatürk Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun olmuş (1970) ve öğretmenliğe başlamıştır.
Bingöl Lisesi’nde görev yaptığı sırada gerçekleşen 1971 askeri darbesinden sonra tutuklanarak öğretmenlikten uzaklaştırılmıştır. 1974’te Danıştay kararıyla döndükten sonra Kızılcahamam Lisesi'nde çalışmıştır. 1978'de kültür ateşesi olarak Almanya’ya (Bonn) gönderilmiştir.1982'de Almanya'da çocuk uyumu üzerine projeler üreten Krefelder Model'de çalışmaya başlamış, göçmen çocuklara ana dillerini öğretmek, Alman eğitim sistemine uyumlarını sağlamak için eğitim faaliyetlerinde bulunmuştur. 1984'te Türkçenin ikinci yabancı dil olarak okutulduğu bir Alman Lisesinde öğretmenliğe devam etmiştir.
Yazar, Aldağlı Mıho adlı tiyatro oyunuyla 1976 İsmet Küntay Tiyatro Ödülü’nü, Dilan romanıyla 1977 Madaralı Roman Ödülü’nü kazanmıştır.
Ya1970 sonrasında yayımladığı eserlerde genellikle Ağrı’nın Tutak ilçesi ve civarını mekân olarak seçmiştir. Ömer Polat’ın ilk eseri Mahmudo ile Hazel'de (1973) taşra düzeninin küçük bir panoraması çıkartılır. Romancı, esas izlekle birlikte taşrada mevcut birçok soruna değinir. Saragöl’ün (1974) olay örgüsü, feodal düzende beylerin iktidarı ve köylülerin buna karşı mücadelesi üzerine kurulmakla birlikte romanın dokusunda farklı sosyal konulara da değinilir. Fethi Naci bu romanı “romanı zorlayan bir şematiklik”le eleştirir (2007: 565). Yazarın üçüncü romanı Dilan'da (1976) ise genç bir kız olan Dilan’ın ölümle sonuçlanan trajik yaşamı anlatılır. Yaşanan hadiseleri, feodal düzenden bağımsız düşünmek mümkün değildir. Romanda bir bey oğlunun, iktidarını kullanıp bir kadına sahip olması işlenir. Adı Duman (2009) romanında Güller adında on üç yaşında ergenlik dönemine yeni giren bir kızın küçük bir kasabadaki arkadaşlık ilişkilerini anlatır. Polat’ın son romanı Üçünü de Sevdim (2010) ise bir ilk gençlik romanıdır.
Genel hatlarıyla romanlarında doğu insanının gerek olumsuz doğa koşulları nedeniyle gerekse toplumsal eşitsizlikler, töresel baskılar ve yoksulluk nedeniyle içinde yaşadığı güç koşulları ele alan Polat’ın köy seyirlik oyunlarından yola çıkarak yazdığı Aladağlı Mıho ve 804 İşçi adlı oyunları Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir.
Kaynakça
Aslan, Celal; Uğurlu, Seyit, Battal; Balık, Macit (2008). “Ömer Polat’ın Romanlarında Taşra Düzeni”. II. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu. Ağrı. 479-487.
Fethi Naci (2007). Yüzyılın 100 Türk Romanı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yay.
Gültekin, Nihat (2012). "Nihat Gültekin'in Ömer Polat ile Söyleşisi". http://www.dogubayazithalkinsesi.com/haber/3573/nihat-gultekinin-omer-polat-ile-soylesisi.html [Erişim Tarihi: 22.06.2018].
Komisyon (2010). “Polat, Ömer”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Ed. Murat Yalçın. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
Yiğitoğlu, Mustafa (2017). “Ömer Polat’ın Romanlarında Kadının Konumu”. International Language of Journal Academy. 5/4: 87-101.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 18.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 18.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Mahmudo ile Hazel | Yar / İstanbul | 1973 | Roman |
Saragöl | May / İstanbul | 1974 | Roman |
Püsküllü Deve | Cem / İstanbul | 1975 | Çeviri |
Dilan | May / İstanbul | 1976 | Roman |
Aladağlı Mıho | May / İstanbul | 1976 | Tiyatro |
Bir Şeftali Bin Şeftali | Ateş Böceği / İstanbul | 1979 | Çeviri |
Adı Duman | Evrensel Basım ve Yayınevi / İstanbul | 2009 | Roman |
Üçünü de Sevdim | Evrensel Basım ve Yayınevi / İstanbul | 2010 | Roman |
804 İşçi | --- / --- | ---- | Tiyatro |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KIŞKAR SERKİŞ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | DİVANÎ, İhsan Kılıç | d. 1919 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Gül Tanrıverdi | d. 1969 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ABDİL, Abdil Yıldırım | d. 1943 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | TACİ, Taceddin Kekeç | d. 1943 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ali Erdoğdu | d. 30 Nisan 1943 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Murat Başekim | d. 13 Haziran 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Ahmet Sıvacı | d. 10 Nisan 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Aydoğan Yavaşlı | d. 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Hüseyin Kıyar | d. 1965 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Ayfer Cengiz | d. 1963 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Oktay Arayıcı | d. 12 Şubat 1936 - ö. 21 Ocak 1985 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Ömer Aksay | d. 1961 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Mehmet Seyda | d. 15 Ağustos 1919 - ö. 13 Temmuz 1986 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | RÂSİM, Hâcı Seyyid Ömer Râsim Efendi | d. 1778 - ö. 1846 | Madde Adı | Görüntüle |