RİYAZÎ, Ali Çelebi, Kuloğlu

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, müneccim, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. 16. yy. şairlerinden olan Riyâzî’nin asıl adı Ali olup Kuloğlu sanıyla tanındı. Kara Bâlî Çelebi tarafından evlat edinilip yetiştirildi. İskender Çelebi’nin himayesini kazandı. Şairliğinin ve kadılığının yanı sıra astronomi alanında da geniş bilgiye sahipti ve usta bir müneccimdi. Müneccim Lütfullâh’ın vefatı üzerine bu kıt‘ayı kaleme aldı;

Su’âl itdi bu gün ben zerresine

Ma‘ârif âsmânınun kuyaşı

Ki lutfu’llâh idi evvel müneccim

Ma’âda ‘azm idüp kodı ma’âşı

Ya şimdi kim kalupdur bâb-ı şehde

Rasad-bend-i nücûm-ı kasr-ı Kâşî

Didüm İbn-i ‘Ömerle bendenüzdür

İki kalduk cihânda göti başı (Kılıç 2010: 1398)

İstanbul’u vebadan korumak için yaptığı girişimler sonuçsuz kalınca Temişvar’a giderek zeamet aldı ve orada vefat etti. Riyâzî’nin latifelerini topladığı mecmuasının dışında kelam alanında yazılmış 200 beyitten fazla manzum bir eseri vardır (Kılıç 2010: 1398, Sungurhan 2009: 350, 351).

Kaynakça

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 08.09.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.3. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 09.10.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayli kasdı var idi Arslan Beg’ün

Mûş diyen düzde ammâ oldı fevt

Anun içün didiler târîhini

Avladı arslan pisiyi bebr-i mevt 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1398.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64Doğum YeriGörüntüle
3EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21Doğum YeriGörüntüle
4Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64Doğum YılıGörüntüle
6EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21Doğum YılıGörüntüle
7Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64Ölüm YılıGörüntüle
9EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21Ölüm YılıGörüntüle
10Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
11NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64MeslekGörüntüle
12EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21MeslekGörüntüle
13Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Oktay Tuncerd. 5 Temmuz 1936 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64Madde AdıGörüntüle
18EM‘ÂNÎ, Em‘ânî Mehmed Efendid. ? - ö. 1720-21Madde AdıGörüntüle