RİYAZÎ, Ali Çelebi, Kuloğlu

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, müneccim, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. 16. yy. şairlerinden olan Riyâzî’nin asıl adı Ali olup Kuloğlu sanıyla tanındı. Kara Bâlî Çelebi tarafından evlat edinilip yetiştirildi. İskender Çelebi’nin himayesini kazandı. Şairliğinin ve kadılığının yanı sıra astronomi alanında da geniş bilgiye sahipti ve usta bir müneccimdi. Müneccim Lütfullâh’ın vefatı üzerine bu kıt‘ayı kaleme aldı;

Su’âl itdi bu gün ben zerresine

Ma‘ârif âsmânınun kuyaşı

Ki lutfu’llâh idi evvel müneccim

Ma’âda ‘azm idüp kodı ma’âşı

Ya şimdi kim kalupdur bâb-ı şehde

Rasad-bend-i nücûm-ı kasr-ı Kâşî

Didüm İbn-i ‘Ömerle bendenüzdür

İki kalduk cihânda göti başı (Kılıç 2010: 1398)

İstanbul’u vebadan korumak için yaptığı girişimler sonuçsuz kalınca Temişvar’a giderek zeamet aldı ve orada vefat etti. Riyâzî’nin latifelerini topladığı mecmuasının dışında kelam alanında yazılmış 200 beyitten fazla manzum bir eseri vardır (Kılıç 2010: 1398, Sungurhan 2009: 350, 351).

Kaynakça

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 08.09.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.3. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 09.10.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayli kasdı var idi Arslan Beg’ün

Mûş diyen düzde ammâ oldı fevt

Anun içün didiler târîhini

Avladı arslan pisiyi bebr-i mevt 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1398.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40Doğum YeriGörüntüle
2RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10Doğum YeriGörüntüle
3CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40Doğum YılıGörüntüle
5RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10Doğum YılıGörüntüle
6CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40Ölüm YılıGörüntüle
8RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10Ölüm YılıGörüntüle
9CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40MeslekGörüntüle
11RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10MeslekGörüntüle
12CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16REŞÎD, Rüşdî-zâde Hasand. ? - ö. 1739-40Madde AdıGörüntüle
17RÛHÎ, Ömer Rûhî Çelebid. ? - ö. 1609-10Madde AdıGörüntüle
18CÂMÎ, CÂMÎ BEYd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle