RİYAZÎ, Ali Çelebi, Kuloğlu

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, müneccim, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. 16. yy. şairlerinden olan Riyâzî’nin asıl adı Ali olup Kuloğlu sanıyla tanındı. Kara Bâlî Çelebi tarafından evlat edinilip yetiştirildi. İskender Çelebi’nin himayesini kazandı. Şairliğinin ve kadılığının yanı sıra astronomi alanında da geniş bilgiye sahipti ve usta bir müneccimdi. Müneccim Lütfullâh’ın vefatı üzerine bu kıt‘ayı kaleme aldı;

Su’âl itdi bu gün ben zerresine

Ma‘ârif âsmânınun kuyaşı

Ki lutfu’llâh idi evvel müneccim

Ma’âda ‘azm idüp kodı ma’âşı

Ya şimdi kim kalupdur bâb-ı şehde

Rasad-bend-i nücûm-ı kasr-ı Kâşî

Didüm İbn-i ‘Ömerle bendenüzdür

İki kalduk cihânda göti başı (Kılıç 2010: 1398)

İstanbul’u vebadan korumak için yaptığı girişimler sonuçsuz kalınca Temişvar’a giderek zeamet aldı ve orada vefat etti. Riyâzî’nin latifelerini topladığı mecmuasının dışında kelam alanında yazılmış 200 beyitten fazla manzum bir eseri vardır (Kılıç 2010: 1398, Sungurhan 2009: 350, 351).

Kaynakça

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 08.09.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.3. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 09.10.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayli kasdı var idi Arslan Beg’ün

Mûş diyen düzde ammâ oldı fevt

Anun içün didiler târîhini

Avladı arslan pisiyi bebr-i mevt 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1398.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847Doğum YeriGörüntüle
3SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46Doğum YeriGörüntüle
4FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847Doğum YılıGörüntüle
6SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46Doğum YılıGörüntüle
7FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847Ölüm YılıGörüntüle
9SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46Ölüm YılıGörüntüle
10FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847MeslekGörüntüle
12SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46MeslekGörüntüle
13FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FERDÎ, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RÂ'İF, Mehmed Râ'ifd. ? - ö. 1847Madde AdıGörüntüle
18SÂMÎ, Mustafa Sâmî Beyd. ? - ö. 1645-46Madde AdıGörüntüle