Madde Detay
SADIK AŞAN
(d. 1971 / ö. -)
âşık, zanaatkâr
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Sadık Aşan, 1970 yılının kasım ayında Şanlıurfa’nın Kısas köyünde (bugün merkez Haliliye ilçesine bağlı mahalle) dünyaya gelmiştir. Kimliğinde doğum tarihi 1971 olarak geçmektedir. Âşık Halit Aşan’ın oğlu Hüseyin ile İslim’in (önceki adı Hamdiye’dir) evliliklerinden dünyaya gelen âşık, altı kardeşin en büyüğüdür. Kılolar sülalesindendir. İlkokula Almanya’da başlayan âşık, 1984 yılında ailesinin Türkiye’ye dönüş yapmasıyla eğitim hayatına Şanlıurfa’da devam eder ve ortaokulu Şanlıurfa Atatürk Ortaokulu’nda tamamlar. On yedi yaşından itibaren hizmet sektöründe çeşitli yerlerde işçi ve tezgâhtar olarak çalışır. 1987–1990 yılları arasında Ankara’da Musa Eroğlu, İhsan Öztürk ve diğer sanatçılardan müzik eğitimi alır. 1990 yılında askere gider. Acemi askerlik görevini Batıkışla 7.Bölük Piyade Tugayı’nda, ustalığını ise Genelkurmay Başkanlığı’nda muhafız olarak yapar (İlhan 2018).
Bağlamayla ilk defa Almanya'da iken çocuk yaşlarda, dayısı vasıtasıyla tanışır. Ortaokul yıllarında ise Cemlerde âşıklığa ve saza meyleder. Âşıklığa olan meyli Akpınar Köyü’ne gelen Deli Bektaş’la karşılaşmaları ile olur. Almanya’dan yeni geldikleri tarihlerde, Hacı Bektâş-ı Veli Dergâhı’ndan gelen Deli Bektaş’ın Kısas’ı ziyareti sırasında o da odada bulunmaktadır. Deli Bektaş’a gösterilen hürmete ve Deli Bektaş’ın tutumuna içinden bir sûizan besler. Bu esnada kalabalık grubun içinde eğilerek Âşık Sadık Aşan’la göz göze gelir ve Sadık Aşan’ın gözlerinin içine bakarak “derdin ne der”. Bu durum karşısında sarsılan Sadık Aşan'ın, o günden itibaren içine âşıklık sevdası düşer. Bir süre sonra Şanlıurfa Akpınar Köyü’nde Çerçi Velo’nun (Veli Erenler) torunu Sefa’ya musahip olarak bağlanır. Cemlerde mahcup olmamak için hem usta malı deyişler hem de kendi deyişlerini hazırlamaya başlar. Kendine ait ilk saz, İğneci Memet’in ikramı ile Şanlıurfa’dan alınır. Birlikte en sık icrada bulunduğu âşıklar; kardeşi Ali Aşan (Nutk-u Alim) ve Âşık Cemalettin Güleç’tir (İlhan 2018).
Âşık Halit Aşan Özlem Hanım’la evlenmiş, ancak daha sonra anlaşamayarak ayrılmışlardır. Bu evlilikten Hüseyin ve Ali adında iki çocukları dünyaya gelmiştir. Uzun yıllar Alanya’da kuyumcu tezgâhtarlığı ve ticareti yapmış olan Âşık, hem deneyimi hem de aldığı eğitim sayesinde zamanla ustalaşır, kendi takı tasarımlarını yapmaya başlar. O, âşıklığının yanında zanaatkârlık yapmaya devam etmektedir (İlhan 2018).
Âşık Sadık Aşan, âşık bir aileden gelmektedir. Babasının babası meşhur âşık, Halit Aşan’dır. Âşıklık bilgisi sık sık gittiği Cemevinde inşa olur. Badeli âşık değildir. Kendi şiirlerinin yanında usta malı da okumaktadır. Şiirlerinde yarım kafiyeye ağırlık vermiştir. Tür olarak en çok güzelleme, taşlama ve deyiş türlerini kullanmaktadır (İlhan 2018). Kendisi hakkındaki bilgilere temel olarak iki çalışmada yer verilmiştir (Atılgan ve Acet 2001; Akbıyık 2012).
Kaynakça
Akbıyık, Abuzer (2012). “Halk Şiirinde Kısaslı Âşıklar”. Şurkav Şanlıurfa Kültür Sanat Tarih ve Turizm Dergisi. 13: 42–46.
Atılgan, Halil, Mehmet Acet (2001). Harran’da Bir Türkmen Köyü: Kısas –Tarihçe, Kültür, Saz-Söz Ustaları, Âşıklar, Deyişleri, Türküleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Sadık Aşan, Kısas, 1970, Ortaokul Mezunu, Âşık/Zanaatkâr [M. Emir İlhan tarafından 24.12.2018 tarihinde yapılan görüşme].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ M.EMİR İLHANYayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | CEMİLE NARCIOĞLU | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ALİ KOCA | d. 1926 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ELİMERDANLI, Necef | d. 1905 - ö. 1947 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nurdan Beşergil | d. 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | İbrahim Eyibilir | d. 05 Aralık 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Kaan İnce | d. 02 Şubat 1971 - ö. 11 Ağustos 1992 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KUL SULTAN/OZAN SULTAN, Sultan Çakmak | d. 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | RAHMAN ZARİÎ KARA MELİKÎ | d. 21.03.1932 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | NASUH, Nasuh Gülmez | d. 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | SELAMÎ, Selami Erdemir | d. 30.10.1954 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ÜMÜSÜ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HACI GÜRHAN | d. 22.02.1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HACI ABBAS OĞLU BAYRAMOV | d. 1931 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | KUL MUSTAFA, Kümbetli | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | CEFAÎ, Galip Güler | d. 04.01.1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |