ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÜLFETİ, Ülfettin Yıldırımd. 1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KUL ELİFd. ? - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
3KEMAL, Kemal Ozanoğlud. 1929 - ö. 2007Doğum YeriGörüntüle
4Leyla Ruhan Okyayd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İpek Nevra Bucakd. 11 Ocak 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KEMAL, Kemal Doğand. 05.07.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7UYSUNÎ, Adlen Uysund. 01.01.1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8SAVAD ŞEFİ GIZId. 1885 - ö. 1950MeslekGörüntüle
9ÖMERÎ/ÖMER, Ömer Yerlid. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
10CERRAHÎ, Behzat Tokdemird. 1919/1925? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SİBEL, Sibel Köpürd. 1978 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KÖROĞLU, Vahit Üstündağd. 03.08.1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞERANÎ, Sönmez Doğand. 15.01.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HEKİKET (ŞINIHLI) HELİLOVAd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ALİ RIZA, Ali Rıza Gökburund. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle