ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AYŞE ÖKSÜZd. 1908 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2AHMED/FEHMİ, Ahmed Fehmi Erturhand. 1884 - ö. 1966Doğum YeriGörüntüle
3DOST YUSUF, Yusuf Çıldırd. 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SELİMÎ, Ali Selimîd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Turan Koçd. 3 Mayıs 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Halil Açıkgözd. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019Doğum YılıGörüntüle
7ŞAMHAL BAYRAMOVd. 1914 - ö. ?MeslekGörüntüle
8SÜPHANÎ, Ali Sırrı Çoband. 12.11.1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
9MEHMED RIZA MİRZAYİd. 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
10MAHRUMÎ, Mazlum Çiftçid. 1922 - ö. 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11AHMET ERSÖZd. 01.01.1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12FİKRİYE ASİLd. 1919 - ö. 05.07.1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ÂLİM/SİTEMKÂR ÂLİM, Bekir Alimd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ZÜLFİKAR ELİMERDANLId. 1880 - ö. 1947Madde AdıGörüntüle
15MİNBERÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle