ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SA'ÎDd. ? - ö. 1750Doğum YeriGörüntüle
2MOLLA ALİ, Ali Oflazd. 1942 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ ABBAS, Ali Abbas Bakırd. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Ömer Erud. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ALİ, Ali Karadağlıd. 24.03.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7TÜRABÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
8VİSALÎ, Kanberd. 1835 - ö. ?MeslekGörüntüle
9MEYDANİ/MEYDANİ MEHMET/MEYDANİ BABAd. 1865/1869? - ö. ?MeslekGörüntüle
10SELİM KALECİKLİd. 1925 - ö. 1955Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11DURSUN GÜNELd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12OSMAN AKTAŞd. 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MERDOĞLU, Mevlüt Culfad. 01.05.1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HEMİD KAZAHLId. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ŞEREF TAŞLIOVAd. 10.04.1938 - ö. 20.09.2014Madde AdıGörüntüle