ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HAYRİYE ALTUNOĞLUd. 1932 - ö. 06.06.1994Doğum YeriGörüntüle
2HÜSEYİN, Hüseyin Akbulutd. 1920 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3REMZÎ, Mikdatd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RECEP KIZILKAYAd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Bahçıvan, Orhand. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Halil Açıkgözd. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019Doğum YılıGörüntüle
7TAŞDELEN, Abdullah Taşdelend. 18.04.1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
8ÖZEROL, Süleyman Özerold. 01.11.1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
9REİS AYARd. 09.08.1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
10SÜRMELİ, Sürmeli Bostancıd. 13.07.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ALİ TOKGÖZd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12İSMAİL, İsmail Zihnid. 1939 - ö. -Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Madde AdıGörüntüle
14TURANOĞLU, Tosun Turanoğlud. 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15SÜLEYMAN BOZKURTd. 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle