ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ADEM ULUTAŞd. 06.04.1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DERTLİ BİRÇARE/BİRÇARE, Halis Şahind. 1938 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NUSRETd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hasan Barışcand. 01 Ocak 1952 - ö. 09 Nisan 2011Doğum YılıGörüntüle
5Murat Tunceld. 02 Kasım 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Yavuz Bildikd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MERAKÎ, Yusuf Biberd. 1925 - ö. 2014MeslekGörüntüle
8MEHMED RIZA MİRZAYİd. 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
9VEHHAÇ, Alpsarılı-zâde, Hocazâde Osmand. 1855-1856? - ö. 1911MeslekGörüntüle
10AHMET ERSÖZd. 1933 - ö. 2006Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ZEKİ AKÇAKAYAd. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12LEYLA ŞAHİNd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HAN ÇOBANd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KUL SEFİLİ, Ali Turalıd. 1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ATABALA MİRZAYEVd. 1929 - ö. ?Madde AdıGörüntüle