Yaşar Kaplan

(d. 1952 / ö. -)
Yazar, Memur, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Niğde'de dünyaya geldi. İlkokulu köyünde okuduktan sonra lise eğitimi için Kayseri'ye gitti. 1974 yılında Kayseri İmam Hatip Lisesini bitirdi. 1975-1979 yılları arasında İngiliz Dili ve Edebiyatı ile Amerikan Dili ve Edebiyatı bölümlerinde eğitimler aldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, İller Bankası ve Türkiye Zirai Donanım Kurumu gibi devlet kurumlarında memurluk görevlerinde bulundu. İngilizcesi çok iyi olduğundan Mila Haber Ajansı ve Devlet Planlama Teşkilatında çevirmenlik de yaptı. Kaplan, aynı zamanda Ankara'da Aylık, İstanbul'da Eksen Yayıncılık ve Meydan dergisinin kurucusudur. Buralarda yazın hayatına hız veren yazar dört farklı eserinden dolayı soruşturmalar geçirdi 1985 yılında yayımladığı Demokrasi Risalesi adlı eseri üzerinden üç yıla yakın cezaevinde kaldı. Cezaevinden çıkınca çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yapmaya devam etti. Yaşar Kaplan uzun yıllardır yurt dışında yaşamakta ve edebi hayatına devam etmektedir.

Edebiyat dünyasına öykü, deneme, anı ve mektup gibi birçok türde eser vermiş yazarlarımızdan Yaşar Kaplan, yazı hayatına üniversite yıllarında başlamıştır. İlk ürünlerini N. Pakdil'in çıkarmış olduğu Edebiyat adlı dergide yayımlamıştır. Müstear imzalar da kullanmıştır. Daha sonra Ankara'da kendisi bir dergi çıkarmıştır: Aylık Dergi (1978-1988). Bu dergide Kaplan, cesur ve yenilikçi kabul edilen yaklaşımlarıyla o dönemin İslamcı şair ve yazarlarının yetişmesine katkıda bulunmuştur. Demokrasi Risalesi adlı eseriyle çeşitli soruşturmalar geçiren ve hapis yatan yazar buradaki anılarını da Giriş ve Çıkışlar adlı eseriyle anlatmıştır. 1982 yılında hikâye türünde ortaya koyduğu Birinci Kitap ve İkinci Kitap birbirinden bağımsız hikâyelerden oluşmaktadır ve bu eserler aynı yıl yayımlanmıştır. Daha sonraki yıllarda Sıfırüç Depremleri ve Canhıraş adlı hikâyeleri de kütüphanesine eklemiştir. 1983 yılında yazdığı ilk denemesi İzdüşüm'ün ardından Mücahide Mektuplar (1990), Açıl Sofram Açıl (1990), Devrim ve Terbiye (1995) gibi eserler dizilmiş bu eserlerle kendisine gençlerden oluşan bir edebiyat çevresi toplamayı başarmıştır.

Yazarın isimiyle birlikte en çok anılan eseri ise ilk baskısı 1976 yılında yapılan ve 2018'de Ketebe Yayıncılık tarafından düzenlenerek tekrar basılmıl olan Dönemeçler kitabıdır. Kitabının tanıtımında “Hakikati hayâlete ve hayâleti hakikate çevirme. Hayâletlerden bunalırsan, hayallerine hicret et. Çıkmaz yoldan çıkar yola hicret et. Hâinden dîvâneye, vatan dîvânesine hicret et. Mutlak kavî ol îmanında. Îmanda hicran varsa, hicranda buhran vardır. Buhranlı devranda hüsran vardır. Hüsrandan sonra tufan vardır. Bırakma geçmişi, kaçırma geleceği. Büyük düşünceyi her durumda hatırla, bütün benliğinle inan buna: Medeniyet durdurulamaz, insan susturulamaz, vicdan kurutulamaz. Yalnız olmadığını idrak et. Sefere niyet et, davran ve sebat et. Servetini hebâ etme, emanetini kirletme. Nâmerdin karşısında bükülme. Dönemeçlerinde dökülme.” (Kaplan, 1976) sözlerine yer veren yazar her insanın kendi dönemeçlerinde kendi savaşını verdiğini ve bu dönemeçlerin insan hayatındaki önemini eserinde işlemiştir. Yaşar Kaplan'a ait Yazışmalar adlı eseri ise mektuplardan oluşmaktadır. İngilizcesinin iyi olması sebebiyle Alex Halley'den Malcom X adlı eseri de çeviri dünyasına kazandırmıştır. Yazar çeşitli türlerde vermiş olduğu eserlerle edebiyat sahasındaki çalışmalarına devam etmektedir.

Kaynakça

Yalçın, Murat. (Ed.) (2010). "Kaplan, Yaşar". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s.576

https://www.biyografya.com/biyografi/5806 [Erişim Tarihi: 22.11.2019]

https://www.kitapyurdu.com/kitap/donemecler/488316.html&manufacturer_id=12300 [Erişim Tarihi: 22.11.2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EDA IŞIR
Yayın Tarihi: 25.11.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Birinci KitapElif Matbaacılık / Ankara1982Hikâye
Demokrasi RisalesiBirleşik Yayınevi / Ankara1985Deneme
Mücahide MektuplarBirleşik Yayıncılık / İstanbul1990Deneme
Canhıraş (Hikayeler)Eksen Yayınları / İstanbul1991Hikâye
Vatan Millet Sakarya Üzerine Düşülmüş NotlarTimaş Yayınları / İstanbul1993Deneme
Sıfır Üç DepremleriTimaş Yayınları / İstanbul1994Hikâye
Kalem ve KelepçeBirleşik Yayıncılık / İstanbul1995Deneme
Hz. AliDüşün Yayıncılık / İstanbul1998Biyografi
Siyaset BilinciDüşün Yayıncılık / İstanbul1998Deneme
Günümüz YezidiliğiNubihar Yayınları / İstanbul2013İnceleme
Kaniya StrananNubihar Yayınları / İstanbul2015Diğer
DönemeçlerKetebe Yayınevi / İstanbul2018Hikâye
İdris’in İdrisKetebe Yayınevi / İstanbul2019Hikâye
Düşüncenin Temel DinamikleriBirleşik Yayınevi / İstanbul-Deneme
AdemceTimaş Yayınevi / İstanbul-Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OZAN NEFER/HALİLÎ, Halil Alpatd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mustafa Everdid. 15 Nisan 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3BORLU OZAN SAFAÎ, Tunay Özkand. 06.12.1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Nadir Paksoyd. 07 Şubat 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5DOST YUSUF, Yusuf Çıldırd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hasan Akarsud. 1 Temmuz 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Kaya Özdemird. 1931 - ö. 19 Ocak 2001MeslekGörüntüle
8Mustafa Erdem Özlerd. 08 Nisan 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Baha Tevfikd. 1884 - ö. 19 Mayıs 1914MeslekGörüntüle
10Güven Turand. 2 Aralık 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şevket Radod. 1913 - ö. 10 Nisan 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Mina Hepsend. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Yunus Yaşard. 25 Mayıs 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Yaşar Faruk İnald. 24 Nisan 1934 - ö. 16 Nisan 2012Madde AdıGörüntüle
15Ercan Kapland. 1985 - ö. ?Madde AdıGörüntüle