SELMÂN, Selman Efendi

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bursa'da doğdu. Eğitim hayatı oldukça zor geçti. İstanbul kadısı iken ölen Hasan Çelebi'den mülâzım oldu. Divan kâtipliğine atanırken engellendi. Nakkaş Balizâde Rahmî Çelebi'nin arkadaşı ve hemşerisidir. Selmân hakkında en ayrıntılı bilgiyi Meşâirü'ş-Şuarâ vermektedir.Bu bilgilerden Âşık Çelebi'nin Selmân'ı çok iyi izlediği ve bu izlenimlerini oldukça ayrıntılı yazıya aktardığı görülmektedir. Âşık Çelebi'ye göre Selman, iyi bir mûsıkîşinastı. Mıskal ve defi güzel çalardı. Sesi güzel ve davudîydi. Her çeşit yazıda başarılıydı, dakîk (ince) ve celî yazıları vardı. İyi nesih yazardı. Süsleme sanatlarında da ustaydı. Musiki usullerini bağlamayı her yönüyle bilirdi. Rubailer bulup onları süslemek onun icadıydı. Abdî Şâh ve Hıramân türküsü hep onun icadıdır. Nihâyetinde Ubeydî Çelebi’nin ortaya çıkmasıyla bu alanda en önemli üstad o oldu. Ubeydî Çelebi’den sonra, Selmân-ı Bursevî’nin türküleri Hasanoğlu türküsü olarak yorumlanmaya başladı. Onun söylediği gazeller ve yaptığı süslemeler Aydınlı Selmân’ın olarak bilindi. Defalarca dîvân yazışmalarını yapma durumu olduysa da, her seferinde bir engel çıktı. Elkâs Mirzâ’nın geldiğini yazıp padişaha ithafen bir mektup yazdı. Sonunda Timurençe’ye kadı olup onun kadılığına karşı olanlar ve o bölgenin Arnavutları tarafından şehit edildi. Yazıları da yanında bulunduğundan kayboldu. 

Kaynakça

Kılıç, Filiz (2010). Meşâirü'ş-Şuara, İnceleme-Metin. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 

Kurnaz, Cemal-Mustafa Tatcı (hzl.). (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay. 

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsü'l-Alam. İstanbul : Kaşgar Neşriyat. 

Sungurhan, Aysun. Beyanî-Tezkiretü’ş-Şuara. ekitap.kulturturizm.gov.tr.. [1.1.2014]. 

Sungurhan, Aysun. Kınalızade Hasan Çelebi-Tezkiretü’ş-Şuara. ekitap.kulturturizm.gov.tr.. [1.1.2014]. 

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 18.11.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Ne şîve vaktidür sâkî bir aydur rûzedâruz biz

Bu dem pîr-i harâbâtun öninde şermsâruz biz

(Sungurhan, Aysun. Beyanî-Tezkiretü’ş-Şuara. ekitap.kulturturizm.gov.tr.. [1.1.2014]. 394.)

Benümçün agla ey çeşmüm benem bî-çâre vü bî-kes

İlahî olmasun böyle kişi âvâre vü bî-kes

(Kılıç, Filiz (2010). Meşâirü'ş-Şuara, İnceleme-Metin. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitsü Yay. 1000-1002.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEVDET, Bursalı Cevdet Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2SİYAHİ-ZÂDE/SİPAHİ-ZÂDE, Mehmed Efendid. ? - ö. 1588Doğum YeriGörüntüle
3HÂDÎ, Nâzük-zâde Abdülhâdî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4BAHÂYÎ, Şeyhülislam Bahâyî, Azîz-zâde, Mehmed Efendid. 1601 - ö. 1654MeslekGörüntüle
5RESMÎ, Çukadar-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1783-84MeslekGörüntüle
6SENÂYÎ, Sirozî Seyyid Abdülbaki Efendid. ? - ö. 1694-95MeslekGörüntüle
7İLMÎ, Yahya İlmî Çelebid. ? - ö. 975/1568\'den önceAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8KABÛLÎ, Gedizlid. 1523? - ö. 1591/92Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10SIRRÎ, Sırrî Paşad. 1802-03 - ö. 1853-54’ten sonraMadde AdıGörüntüle
11NEŞ'ETd. 1836 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12BEKTAŞÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle