Piraye Şengel

(d. 31 Ocak 1956 / ö. -)
Yazar, Senarist, Yapımcı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Anne ve babasının görevleri nedeniyle gittikleri Bayburt'ta 31 Ocak 1956'da doğmuştur. Köy enstitüsünde öğretmen olan ebeveynleri dolayısıyla seçici okumalar yaparak büyümüştür. Fatih Kız Lisesi'nden 1975'te mezun olduktan sonra 1976'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne devam etmiştir. 1977'de evlenmiş ve eğitimini yarıda bırakarak edebiyatla ilgilenmeye başlamıştır. Aynı yıllarda koşullardan dolayı Paşabahçe Şişe Cam'ın otomasyon servisinde çalışmaya başlamıştır. 1985'te Attila İlhan'la tanışmış ve iş hayatını bırakarak dergiciliğe başlamıştır. Babıâli'de devrinin önemli yazarlarından eğitim almıştır; Attila İlhan, Ülkü Tamer, Emre Kongar gibi isimler Piraye Şengel'in yazın hayatının şekillenmesinde etkili olmuştur. Editörlüğünü Attila İlhan'ın yaptığı Sanat Olayı dergisinde, İlhan'dan edindiği tecrübelerin, yazarın dergicilik yaşantısına büyük katkısı olmuştur. 1994 yılına kadar yazar bu dergilerde çalışmıştır. Aynı yıl ilk romanı yayımlanmıştır. Daha sonra Attila İlhan'ın yönlendirmesiyle televizyon hayatı başlamıştır,

TRT için yazdığı 'Prensesin Böylesi' isimli çocuk dizisinin senaryosunu yurt dışında ödül almıştır. TRT de yayınlanan 'Ondan Sonra' kültür programında ve 'Cumhuriyete Kanat Gerenler' belgeselinde metin yazarlığı yapmıştır. 1996-1998 arasında Nuran Devres'le özel kanallarda dizi yazarlığı yapmıştır. Biket İlhan"ın 2014 yılında yazarın anne ve babasının Köy Enstitüsü yıllarından esinlenerek çektiği sinema filmi' Yarım Kalan Mucize'nin projesi Piraye Şengel'e aittir, yazar aynı zamanda bu filmin senaryosunda çalışmıştır.

Yazmaya politik polisiye ile başlamıştır; polisiye kurguyu kullanarak yazdığı Gölgesiz Bir Kadın romanı seksenli yılların siyasi ortamını yansıtır. 1998'de yayımlanan öykü kitabı Masumiyeti Özlemiştim'de, ilk romanındaki masumiyet izleğini zenginleştirerek sürdürmüştür. 2003'te yayımlanan Pusulasız Yolcu romanında sokak çatışmaları, işkenceler ve askeri yönetimlere tanık olan bir kuşağı polisiye kurguyu kullanarak anlatmıştır. 2005'te yayımlanan "Hayat Tutulması" romanı yine polisiye kurguyla yazılmış, ülkenin içinde bulunduğu durumu ve dönemin toplumsal gerçeklerini yansıtan bir romandır. Yazar edebiyatını, geldiği siyasi kuşaktan bağımsız düşünemediği için politik içerikli romanlar yazmıştır fakat bu romanlarında kullandığı polisiye kurgu onu daha sonra salt polisiye yazmaya itmiştir. Polisiye, ilk kitaplarında bir araçken, daha sonra amaca dönüşmüştür.

Kaynakça

Üyepazarcı, Erol (2008). Kokmayınız Mister Sherlock Holmes Türkiye'de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006). İstanbul: Oğlak Yayınları.

Ümit, Başak (2006). "Piraye Şengel, polisiye kurguya devam ediyor." Piraye Şengel ile Söyleşi. Cumhuriyet Kitap Eki: s.45

İpek Bozkaya (2013) Piraye Şengel ile kişisel görüşme, İstanbul

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: IPEK BOZKAYA
Yayın Tarihi: 02.02.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gölgesiz Bir KadınVarlık Yayınları / İstanbul1994Roman
Masumiyeti ÖzlemiştimPapirüs Yayınevi / İstanbul1999Hikâye
Pusulasız YolcuEpsilon Yayınevi / İstanbul2003Roman
Hayat TutulmasıAltın Kitaplar / İstanbul2005Roman
Ay ÇöreğiAltın Kitaplar / İstanbul2006Roman
Cenin ve CesetAltın Kitaplar / İstanbul2008Roman
Acıbadem ve Sınırlarına Ksıa GezintilerHeyamola Yayınları / İstanbul2011Gezi Yazısı
Miralay ÇıkmazıLabirent Yayınları / İstanbul2014Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUL BURHAN/ BURHANÎ/BURHAN, Hüseyin Tatard. 1899 - ö. 1957Doğum YeriGörüntüle
2BÜYÜK İRŞÂDÎ BABA, Bayburtlud. 1790? - ö. 1865Doğum YeriGörüntüle
3AĞLAR BABA/BAKİ/BAKİ BABA/AĞLAR/AĞLAR GÜLMEZ/İRŞÂDÎ, İrşâdîd. 1879 - ö. 18.07.1958Doğum YeriGörüntüle
4Nilgün Ilgazd. 01 Ocak 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Kâzım Cömertd. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Muzaffer Abayhand. 4 Eylül 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Hakkı Tarık Usd. 1889 - ö. 21 Ekim 1956MeslekGörüntüle
8Zeynep Altıok Akatlıd. 01 Ocak 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Mıgırdiç Margosyand. 23 Aralık 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Muazzez Menemencioğlud. 25 Haziran 1929 - ö. 7 Ekim 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Aytekin Karaçoband. 23 Ağustos 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Adalet Ağaoğlud. 23 Ekim 1929 - ö. 14 Temmuz 2020Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle