Madde Detay
SERMED, Seyyid Feyzullâh Efendi
(d. ?/? - ö. 22 Muharrem 1202/3 Kasım1787)
divan şairi ve bilgin
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Feyzullah’tır. Seyyid Feyzullah Sermed Efendi olarak tanındı. Babası nesih ve sülüste asrının en büyük hattatlarından olan Şekerci-zâde (Şeker-zâde) Mehmed Efendi’dir. Eğitimine babasından aldığı temel derslerle başladı. Hattatlığı, Ebi'l-Kâsım Hoca Mehmed Râsim Efendi'den, matematiği de Mustafa Sıdkî b. Sâlih Kethüdâ'dan öğrendi. Üsküdar'da Yeni Vâlide Camii hatibi olup şeyhü'l-kurrâ oldu. Saray-ı Âmire hocalığı ve Selanik kadılığı yaptı. Devrinde ünlü bir hattattı. Selanik kadılığından azledildikten sonra 22 Muharrem 1202 / 3 Kasım 1787’de vefat etti. Üsküdar’da Karacaahmet'te Re’isü’l-Hattâtîn Şeyh Hamdullah Efendi kabri civarında, babasının kabri yanında medfundur.
Şiir ve inşada mahirdi. Osmanlılar'da logaritma sahasındaki ilk müstakil eseri yazmıştır. Klasik matematikle ilgilenmiş, hocası Mustafa Sıdkî ile başlayan modern matematik geleneğinin de ikinci temsilcisi olmuştur. Edebiyat ve matematik yanında astronomi ve müzik alanlarında da söz sahibi olmuştur. Dîvânı vardır. Matematik alanında başta Maksadeyn fî halli'n-Nisbeteyn olmak üzere birçok eser vermiştir. Dîvânı (Topkapı Saray Müzesi Kütüphanesi, Hazine, nr.890) Sultan Abdülaziz döneminde basılmıştır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. C.2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 530
Aydüz, Salim (2012). "Şekerzâde Seyyid Feyzullâh Sermed". Üsküdarlı Meşhurlar Ansiklopedisi. İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yay. 350.
Aydüz, Salim (2010). "Şekerzâde Seyyid Feyzullâh Sermed".TDVİA. İstanbul: İSAM. C.38, 489.
Fatin (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul.187.
İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 439.
Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman Tuhfe-i Nâilî. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay. 417.
Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı. Ankara: AKM Yay. 158
Şemseddin Sâmi (1311). Kâmûsü’l-A‘lâm. C.IV. İstanbul. 2554.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MÜBERRA GÜRGENDERELİ
Yayın Tarihi: 05.07.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Eserlerinden Örnekler
Âşık hayâle la‘l-i leb-i gonce-fâm alır
Der-hâb teşne destine ru’yâda câm alır
Pür-şûrdur o zülf ile Sermed dimâğımız
Sünbülsitâna girse de bûy-ı zükâm alır
Ey serv-i nâz gülşene çıkma salınma sen
Ar‘ar bakar da kaddine nakş-ı hırâm alır
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001) Mehmet Nail Tuman Tuhfe-i Nâilî. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay. 417.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Meslek | Görüntüle |
13 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | AZÎZ, Şehlâ Abdurrahman Efendi-zâde Mehmed Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KÂMİL, Cerrâh Kâmil Efendi | d. 1819 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | NİKÂTÎ | d. ? - ö. 1715 | Madde Adı | Görüntüle |