ŞEVKET GÜHERİ

(d. 1945 / ö. -)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Güherî’nin asıl adı Şevket Güheri’dir. 1945 yılında Adana'nın Feke ilçesinde dünyaya gelir. Âşığın iki eşi, dört çocuğu vardır. Okula hiç gitmemiştir, ama kendi imkanlarıyla okuma yazmayı öğrenir. Geçimini bir fabrikada çalışarak sağlar. Tüm yaşamını geçim sıkıntısıyla geçirir. Âşık Güherî, şiirlerini herhangi bir tarikat ya da zümreye bağlı kalmadan, içinden gelerek ve taraf tutmadan yazdığını belirtir. Askerliği, sanatını olumlu etkiler ve kendisini geliştirmesini sağlar. Âşıklığa, rüyasında gördüğü güzel bir kızın etkisiyle başlar. Saz çalabilen bir âşıktır. Saz çalmayı herhangi bir eğitim almadan veya bir usta âşığın yanında çıraklık yapmadan kendi kendine öğrenir. Güherî, âşık fasıllarında yer alarak halkla bir araya gelir. Şiirlerini hiçbir sanatsal kaygı gütmeden irticalen söyler (Koç 2002: 3-4).

Şiirlerinde maddi aşkın yanı sıra tasavvuf kültürüyle ilgili kavramlar da yer alır. Ayrıca peygamberlerle ve cennetle ilgili kavramlara da rastlanır. Maddi aşkla ilgili şiirlerinde sevgilinin güzelliğinin yanı sıra eziyetini de dile getirir. Ölümü, doğayı, sigarayı ve öğretmeni konu edinen birçok şiiri vardır. Felekten, hayattan yakındığı şiirleri de vardır (Koç 2002: 5-8).

Âşık Güherî, şiirlerinde genellikle 7 (4+3 duraklı), 8 (4+4 duraklı) ve 11’li (6+5 duraklı) hece kalıplarını koşma nazım biçimi içerisinde kullanır. Güherî’nin şiirlerinde genellikle yarım uyak bulunur. Çoğunlukla güzelleme söylemesine rağmen ağıt, ilahi ve öğütleme türlerinde de şiirleri vardır. Halk söyleyişleri ve yerel dili ustaca kullanan âşık; nasihat, hitap, tahkiye, karşılıklı soru-cevap üslubuyla şiirler söyler. Birçok edebi sanatı başarıyla kullandığı şiirlerinde deyimler ve atasözleri de yer alır (Koç 2002: 5-8).

Kaynakça

Koç, Derya (2002). Âşık Güherî. Lisans Bitirme Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. İSMAİL ŞENESEN
Yayın Tarihi: 27.03.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ziya (Adanalı)d. 1859 - ö. 26 Ağustos 1932Doğum YeriGörüntüle
2SİNEM KIZd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HARİKA, Harika Ufukd. 23.07.1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Özel Arabuld. 20 Mart 1945 - ö. 04 Kasım 2014Doğum YılıGörüntüle
5DURSUN ALİ AKINETd. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Çağlıkasapd. 1945 - ö. 3 Ocak 2017Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED, Seyyid Mehmedd. 1840 - ö. 1925MeslekGörüntüle
8SEHEND/RAZÎ, Bulud Karaçorlud. 1922? - ö. 11.04.1977MeslekGörüntüle
9SEFİL AHMET, Ahmet Bakid. 1937 - ö. 09.01.1996MeslekGörüntüle
10ELVANÎ, Ali Yıldızd. 1927 - ö. 1976Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11YILMAZ ŞENLİKOĞLUd. 1939 - ö. 2019Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DİVANE, Niyazi Kılıçd. 1922 - ö. 2006Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13TATAROĞLU, Ali Rıza Öztürkd. 1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14DOLLU ABUZER, Abuzerd. 1856 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MİHMANÎ, Muhittin Cuyad. 1935 - ö. 2006Madde AdıGörüntüle