Madde Detay
Şinasi Özdenoğlu
(d. 30 Ağustos 1922 / ö. 12 Ocak 2019)
Şair, Yazar, Hukukçu, Politikacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
fŞinasi Özdenoğlu, 1922’de Gümüşhane’de doğdu. İlkokul ve ortaokulu Gümüşhane’de, lise eğitimini ise 1940’ta Trabzon Lisesi’nde tamamladı. Ardından 1944’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ni bitirdi. Bundan 9 yıl sonra ise aynı üniversitesinin hukuk fakültesinden mezun oldu. Trabzon’un Sürmene, Yozgat’ın Sorgun ve Kırklareli’nin Lüleburgaz gibi ilçelerinde kaymakamlık yaptı. Bir müddet bürokrasiden uzaklaşarak 1954’te Ankara Barosu’nda avukatlık yapmaya başladı. 1960’ta ise Kurucu Meclis Üyeliğine seçildi. Türk Macar Derneği kurucularındandır. Ardından 1969’da CHP’den Ankara milletvekili seçilerek 1973’e kadar bu görevini sürdürdü. Bu tarihten sonra avukatlığa yeniden dönen şair, evli ve iki çocuk babasıdır.12 Ocak 2019 tarihinde vefat etti.
1940 kuşağı şiirinin önemli bir halkası olan Özdenoğlu, ilk şiirini ortaokul yıllarında kaleme alır. “30 Ağustos” adlı bu şiir, 1935’te Gümüşeli gazetesinde yayımlanır. Daha sonra edebiyat hayatına Ülkü, İstanbul, Hisar ve Varlık gibi çeşitli gazete ve dergilerde devam eder. Özdenoğlu, Anadolu insanını yakından tanıma fırsatı bulduğundan onların acılarını eserlerinde konu edinir. Şiirlerinde dönemin siyasi olaylarına olan hassasiyeti de oldukça dikkat çekicidir. Bunların yanı sıra vatan ve millet sevgisine şiirlerinde oldukça yer verir. Şairin şiirlerinde hassasiyet gösterdiği bir başka konu ise Atatürk sevgisidir. Özdenoğlu, kendi sanatı ve denediği şiirsel düzyazı türü hakkında Varlık dergisinde Ağustos 1977’de Behzat Ay’la yaptığı söyleşide Ay’ın “Acısıyla Yanmak Türkiye’nin” adlı yapıtında şiirsel düzyazı türünü denemesindeki amacı sorması üzerine şunları söyler:
“İlkin bir zorunluluk duyduğum için denedim. Sosyal ve siyasal öğeler katacaktım yapıtıma. Öylesine, bu kez şiir türünün dışına çıkmalıydım. Toplumsal, güncel insancıl öğeler katarak “şiirsel düzyazı” türü sunmak istedim Türk yazınına. Bu tür Ahmet Haşim’den, Ruşen Eşref’ten, Yakup Kadri’den bu yana denenmemişti hiç. Kaldı ki onların yazdıkları tam anlamıyla “şiirsel düzyazı” sayılır mı? Üstelik bu yapıtım, eleştirmen geçinenlerin kasıtlı susuşlarına karşın, umduğumdan çok ilgi gördü.” (Ay 1977: 11)
Özdenoğlu, 1942’de Yeni Adam dergisinin fikir yarışmasında birincilik ödülünü, 1945’te Türk Hukuk Kurumu Özendirme Ödülünü, 1956’da “Macar Rapsodisi” adlı şiiriyle Hür Macarlar Örgütü’nün onur madalyası ve beratını, 1981’de 100.Yıl Atatürk Marşı güftesiyle Kültür Bakanlığı Ödülü ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkent Onur Ödülünü alır.
Kaynakça
Ay, Behzat (1977). “Şinasi Özdenoğlu”. Varlık. S. 839. 11.
Çetin, Mehmet (2002). Tanzimattan Günümüze Türk Şiiri Antolojisi II. Ankara: Akçağ Yayınları.
Geçer, İlhan (1990). Cumhuriyet Döneminde Türk Şiiri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
http://gumushaneliler.net/sinasi-ozdenoglu/ [erişim tarihi:23.09.2017].
http://www.biyografya.com/biyografi/2789 [erişim tarihi: 23.09.2017].
http://www.turkmacar.org.tr/dernegimizin-kurucularindan-sinasi-ozdenoglu-vefat-etti/
Özdenoğlu, Şinasi (1976). “Atatürk’süz”. Varlık. S. 830. 6.
Özer, Ahmet-Uyguner, Muzaffer (2000). Şinasi Özdenoğlu Yaşamı-Sanatı- Kişiliği. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRKYayın Tarihi: 14.12.2017Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Yayın Tarihi: 14.12.2017Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Anaforda Dönen Adam | Üniversite Matbaası / İstanbul | 1946 | Şiir |
Vatanım Benim | Eroğlu Yayınevi / Ankara | 1973 | Şiir |
Özgürlük İçin Ölmek | Eroğlu Yayınevi / Ankara | 1974 | Şiir |
Acısıyla Yanmak Türkiye’nin | Eroğlu Yayınevi / Ankara | 1975 | Şiir |
Memleketi Sevmek Suçu | Eroğlu yayınevi / Ankara | 1978 | Şiir |
Önce İnsan Olmak | Akın yayınevi / Ankara | 1981 | Deneme |
Şairler Böyle Sever | Grafik Stüdyo Yayınları / Ankara | 1986 | Şiir |
Suskunlar Ülkesi | Norm Dizgi Yayınevi / Ankara | 1988 | Deneme |
Özgürlük Tek Sevgilim | Ofset Repromat / Ankara | 1992 | Şiir |
Yasaklar Cehennemi | Ofset Repromat / Ankara | 1992 | Şiir |
Sımsıcak Dostluğunda Ölümün | Gece Yayınları / Ankara | 1993 | Şiir |
Sevdim Savaştım | Evrim Sanat Yayınevi / Ankara | 1995 | Şiir |
Türkiye Sevdası | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 1997 | Şiir |
Anılar ve Portreler | Cumhuriyet Kitapları / İstanbul | 2000 | Hatıra |
Seninle Bir Yılbaşı | Ofset Repromat / Ankara | ? | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NURHANİ, Nuri Kaya | d. 16.06.1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NASÛHÎ, Muhlis Aydın | d. 1944 - ö. 08.12.2020 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SALİM BABA, Salim Top | d. 1932 - ö. 2015 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Ayşe Serhat Kestel | d. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Nahit Övünç | d. 1922 - ö. 1991 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KARAHANLI, Murat Yıldız | d. 1922 - ö. 25.09.1999 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Cavit Kürnek | d. 25 Ağustos 1933 - ö. 22 Şubat 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Halil Açıkgöz | d. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Haluk Dursun | d. 02 Ocak 1957 - ö. 19 Ağustos 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Necdet Subaşı | d. 01 Ağustos 1961 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Sami Gürtürk | d. 1914 - ö. 22 Kasım 1996 | Meslek | Görüntüle |
12 | Ergun Hiçyılmaz | d. 1942 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Ahmet Yorulmaz | d. 1932 - ö. 31 Mart 2014 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | İsmail Karakurt | d. 1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Fatih Akça | d. 04 Ocak 1984 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ŞİNÂSÎ, Abdurrahman Şinasî Çelebi | d. ? - ö. 1675 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Şinasi Nahit Berker | d. 1920 - ö. 2 Ocak 2001 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Şinasi Tepe | d. 14 Ekim 1961 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |