Şinasi Özdenoğlu

(d. 30 Ağustos 1922 / ö. 12 Ocak 2019)
Şair, Yazar, Hukukçu, Politikacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

fŞinasi Özdenoğlu, 1922’de Gümüşhane’de doğdu. İlkokul ve ortaokulu Gümüşhane’de, lise eğitimini ise 1940’ta Trabzon Lisesi’nde tamamladı. Ardından 1944’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ni bitirdi. Bundan 9 yıl sonra ise aynı üniversitesinin hukuk fakültesinden mezun oldu. Trabzon’un Sürmene, Yozgat’ın Sorgun ve Kırklareli’nin Lüleburgaz gibi ilçelerinde kaymakamlık yaptı. Bir müddet bürokrasiden uzaklaşarak 1954’te Ankara Barosu’nda avukatlık yapmaya başladı. 1960’ta ise Kurucu Meclis Üyeliğine seçildi. Türk Macar Derneği kurucularındandır. Ardından 1969’da CHP’den Ankara milletvekili seçilerek 1973’e kadar bu görevini sürdürdü. Bu tarihten sonra avukatlığa yeniden dönen şair, evli ve iki çocuk babasıdır.12 Ocak 2019 tarihinde vefat etti. 

1940 kuşağı şiirinin önemli bir halkası olan Özdenoğlu, ilk şiirini ortaokul yıllarında kaleme alır. “30 Ağustos” adlı bu şiir, 1935’te Gümüşeli gazetesinde yayımlanır. Daha sonra edebiyat hayatına Ülkü, İstanbul, Hisar ve Varlık gibi çeşitli gazete ve dergilerde devam eder. Özdenoğlu, Anadolu insanını yakından tanıma fırsatı bulduğundan onların acılarını eserlerinde konu edinir. Şiirlerinde dönemin siyasi olaylarına olan hassasiyeti de oldukça dikkat çekicidir. Bunların yanı sıra vatan ve millet sevgisine şiirlerinde oldukça yer verir. Şairin şiirlerinde hassasiyet gösterdiği bir başka konu ise Atatürk sevgisidir. Özdenoğlu, kendi sanatı ve denediği şiirsel düzyazı türü hakkında Varlık dergisinde Ağustos 1977’de Behzat Ay’la yaptığı söyleşide Ay’ın “Acısıyla Yanmak Türkiye’nin” adlı yapıtında şiirsel düzyazı türünü denemesindeki amacı sorması üzerine şunları söyler:

“İlkin bir zorunluluk duyduğum için denedim. Sosyal ve siyasal öğeler katacaktım yapıtıma. Öylesine, bu kez şiir türünün dışına çıkmalıydım. Toplumsal, güncel insancıl öğeler katarak “şiirsel düzyazı” türü sunmak istedim Türk yazınına. Bu tür Ahmet Haşim’den, Ruşen Eşref’ten, Yakup Kadri’den bu yana denenmemişti hiç. Kaldı ki onların yazdıkları tam anlamıyla “şiirsel düzyazı” sayılır mı? Üstelik bu yapıtım, eleştirmen geçinenlerin kasıtlı susuşlarına karşın, umduğumdan çok ilgi gördü.” (Ay 1977: 11)

Özdenoğlu, 1942’de Yeni Adam dergisinin fikir yarışmasında birincilik ödülünü, 1945’te Türk Hukuk Kurumu Özendirme Ödülünü, 1956’da “Macar Rapsodisi” adlı şiiriyle Hür Macarlar Örgütü’nün onur madalyası ve beratını, 1981’de 100.Yıl Atatürk Marşı güftesiyle Kültür Bakanlığı Ödülü ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkent Onur Ödülünü alır.

Kaynakça

Ay, Behzat (1977). “Şinasi Özdenoğlu”. Varlık. S. 839. 11.

Çetin, Mehmet (2002). Tanzimattan Günümüze Türk Şiiri Antolojisi II. Ankara: Akçağ Yayınları.

Geçer, İlhan (1990). Cumhuriyet Döneminde Türk Şiiri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

http://gumushaneliler.net/sinasi-ozdenoglu/ [erişim tarihi:23.09.2017].

http://www.biyografya.com/biyografi/2789 [erişim tarihi: 23.09.2017].

http://www.turkmacar.org.tr/dernegimizin-kurucularindan-sinasi-ozdenoglu-vefat-etti/

Özdenoğlu, Şinasi (1976). “Atatürk’süz”. Varlık. S. 830. 6.

Özer, Ahmet-Uyguner, Muzaffer (2000). Şinasi Özdenoğlu Yaşamı-Sanatı- Kişiliği. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 14.12.2017
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Anaforda Dönen AdamÜniversite Matbaası / İstanbul1946Şiir
Vatanım BenimEroğlu Yayınevi / Ankara1973Şiir
Özgürlük İçin ÖlmekEroğlu Yayınevi / Ankara1974Şiir
Acısıyla Yanmak Türkiye’ninEroğlu Yayınevi / Ankara1975Şiir
Memleketi Sevmek SuçuEroğlu yayınevi / Ankara1978Şiir
Önce İnsan OlmakAkın yayınevi / Ankara1981Deneme
Şairler Böyle SeverGrafik Stüdyo Yayınları / Ankara1986Şiir
Suskunlar ÜlkesiNorm Dizgi Yayınevi / Ankara1988Deneme
Özgürlük Tek SevgilimOfset Repromat / Ankara1992Şiir
Yasaklar CehennemiOfset Repromat / Ankara1992Şiir
Sımsıcak Dostluğunda ÖlümünGece Yayınları / Ankara1993Şiir
Sevdim SavaştımEvrim Sanat Yayınevi / Ankara1995Şiir
Türkiye SevdasıKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1997Şiir
Anılar ve PortrelerCumhuriyet Kitapları / İstanbul2000Hatıra
Seninle Bir YılbaşıOfset Repromat / Ankara?Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NURHANİ, Nuri Kayad. 16.06.1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NASÛHÎ, Muhlis Aydınd. 1944 - ö. 08.12.2020Doğum YeriGörüntüle
3SALİM BABA, Salim Topd. 1932 - ö. 2015Doğum YeriGörüntüle
4Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Doğum YılıGörüntüle
5Nahit Övünçd. 1922 - ö. 1991Doğum YılıGörüntüle
6KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Doğum YılıGörüntüle
7Cavit Kürnekd. 25 Ağustos 1933 - ö. 22 Şubat 2019Ölüm YılıGörüntüle
8Halil Açıkgözd. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019Ölüm YılıGörüntüle
9Haluk Dursund. 02 Ocak 1957 - ö. 19 Ağustos 2019Ölüm YılıGörüntüle
10Necdet Subaşıd. 01 Ağustos 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Sami Gürtürkd. 1914 - ö. 22 Kasım 1996MeslekGörüntüle
12Ergun Hiçyılmazd. 1942 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ahmet Yorulmazd. 1932 - ö. 31 Mart 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İsmail Karakurtd. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞİNÂSÎ, Abdurrahman Şinasî Çelebid. ? - ö. 1675Madde AdıGörüntüle
17Şinasi Nahit Berkerd. 1920 - ö. 2 Ocak 2001Madde AdıGörüntüle
18Şinasi Teped. 14 Ekim 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle