Madde Detay
TAHSİN EYÜBOĞLU
(d. 18.11.1935 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tahsin Eyüboğlu, 18 Kasım 1935 tarihinde, Erzurum'un Şenkaya ilçesinde dünyaya gelmiştir. Ana adı Tükez, baba adı Mahmut’tur. Beş kız, iki erkek, yedi kardeşin altıncısı olan âşık, ilk ve orta öğrenimini Şenkaya’da, lise öğrenimini ise Eskişehir’de tamamlar. Liseyi bitirdikten sonra 1954'te Saadet Hanım’la evlenen Eyüboğlu, iki erkek, bir kız olmak üzere üç çocuk babasıdır. 1956'da askere alınır. Askerlik görevini Isparta Eğirdir Dağ Komando Okulunda tamamlar. 1964'te Zonguldak Ereğli Demir Çelik Fabrikası Hammaddeler Bölümüne memur olarak alınır. Aynı yıl fabrika yönetimi tarafından hizmet içi eğitim programı kapsamında, Zonguldak Karaelmas Üniversitesine, iki yıllık maden yüksekokuluna gönderilir. Hem fabrikada çalışıp hem de eğitimine devam ederek okulu bitirir. Bu kurumda uzun yıllar çalışır. Devlet memuru olarak çalıştığı işinden 2000 yılında emekli olur (Vural 2009; Vural 2012: 334; Vural 2014: 232). Emeklilik sonrasında, bahar ve yaz aylarını Şenkaya’da, kış mevsimini ise İstanbul’da geçirir. Tahsin Eyüboğlu, emeklilik dolayısıyla aktif iş hayatından ayrılsa da edebiyat, kültür ve sanat faaliyetleriyle münasebetini kesmez. Kendine has mizahi anlatımıyla kültür ve sanat etkinliklerinde, dost meclislerinde hikâyelerini anlatmakta hem kendisinin ve hem de başka şairlerin şiirlerini okur. Okuduğu şiirler, anlattığı olaylar ve kısa hikâyeler sosyal medyada, elektronik kültür ortamında da yayımlanmıştır (Vural 2009-2019).
Edebiyat, şiir ve sanata çok küçük yaşlarda ilgi duymaya başlayan Eyüboğlu, ilkokul yıllarından itibaren kitapların dünyasıyla çok sağlam bir bağ kurmuştur. Hatta şiire ilgisini fark eden ilkokul öğretmeni, sözel derslerindeki başarısından dolayı kültür dersleri kadar iyi olmadığı sayısal derslerde, kendisine toleranslı davranır. Sürekli okuyarak kitabî bilgilerle kendisini geliştiren, öğrendiklerini ve duyup işittiklerini başkalarıyla paylaşan Eyüboğlu’nun en belirgin özelliklerinden biri çok dikkatli bir gözlemci olmasıdır. Halk kültüründen hiç kopmamış olan Eyüboğlu, çevresinde olup bitenleri, olayları ve kişileri en ince detaylarına kadar gözlemleyerek sonra da bunları ustaca kurgulayıp anlatmış veya şiirlerle dile getirmiştir. Bundan dolayı çevresinde şair kişiliği ve halk kültürünün usta bir anlatıcısı olarak tanınmaktadır. Bir anlatıcı olarak dili, üslubu, telaffuzu, vurgu ve tonlamaları, jest ve mimikleri, hatta vücut dilini kullanmasıyla herhangi bir anlatıcı olmanın ötesinde usta bir meddahın özelliklerini yansıtmaktadır (Vural 2012: 334; Vural 2014:232).
Kendi ifadesiyle, çok küçük yaşlardan itibaren görüp yaşadıklarını, dinlediklerini hafızasına almıştır. Zihnine kaydettiklerini muhayyilesinde zenginleştirmiş, bir bakıma yeniden kurgulamış, sanatçı sezgisinden de çok şeyler ilave ederek dost sohbetlerinde anlatmış, şiire dökmüş ve hâlâ da anlatmaktadır. Dostları ve yakın çevresi, onun bulunduğu sohbet ortamlarından büyük bir haz aldıklarını ifade ederler (Vural 2012: 335; Vural 2014:232).
Serbest ölçüyle yazdığı birkaç istisna dışında genellikle halk şiiri kurallarına bağlı olan Eyüboğlu’nun şiirlerinde mizah ve eleştirel bir tavır her zaman kendini hissettirir. Şiirlerinde yöresel ağız özellikleri dikkati çekse de akıcı bir dili vardır. Yaşadığı çevre, yaşadığı yörenin hayat tarzı, toplumsal yapının değişmesi vb. konular şiirlerinde işlediği temaların başında gelir. Bir kısım şiirleri ve sözlü anlatımları “Şenkaya Postası” gibi dergilerde ve kitaplarda (Vural 2012:335-338; Vural 2014: 233-258) yayımlanmıştır. Şenkaya ve çevresinin geleneksel hayat tarzını yansıtan ve bazı şahısları ilginç yönleri ile tasvir eden şiirleri ve anlatımları, mizahî özelliklerinin yanı sıra aslında kaybedilenler arkasından duyulan hüznü dile getirmesi bakımından da dikkat çekicidir (Vural 2014: 234).
Kaynakça
Tahsin Eyüboğlu, 1950 Şenkaya doğumlu, emekli memur, şair, [Temel Vural tarafından Temmuz 2009 yılında Şenkaya’da değişik zamanlarda yapılan görüşmeler, 04.08.2014 tarihinde Şenkaya’da yapılan görüşme. Görüşmelerin görüntülü kayıtları ve deşifre edilmiş metinler Temel Vural arşivindedir. 21.04.2019 tarihinde telefonla yapılan görüşme].
Vural, Temel (2009). Oltu Havzası Fıkraları ve Nüktedanları. Oltu: Arıklar Ofset.
Vural, Temel (2012). Sümmânî'den Günümüze Oltu Havzası Şairleri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Vural, Temel (2014). Oltu Havzası Fıkraları ve Nüktedanları. Ankara. Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: TEMEL VURALYayın Tarihi: 06.06.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.06.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ahmet İhsan Tokgöz | d. 1868 - ö. 27 Aralık 1942 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | FERYÂDÎ, Dervîş Hasan, Dervîş Hasan Efendi, Şeyh Hasan, Şeyh Hasan Baba | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ahmet İhsan Tokgöz | d. 1868 - ö. 27 Aralık 1942 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FERYÂDÎ, Dervîş Hasan, Dervîş Hasan Efendi, Şeyh Hasan, Şeyh Hasan Baba | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Ahmet İhsan Tokgöz | d. 1868 - ö. 27 Aralık 1942 | Meslek | Görüntüle |
9 | FERYÂDÎ, Dervîş Hasan, Dervîş Hasan Efendi, Şeyh Hasan, Şeyh Hasan Baba | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Ahmet İhsan Tokgöz | d. 1868 - ö. 27 Aralık 1942 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | FERYÂDÎ, Dervîş Hasan, Dervîş Hasan Efendi, Şeyh Hasan, Şeyh Hasan Baba | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KEMÂL, Ali Kemâl Efendi | d. 1818-19 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Ahmet İhsan Tokgöz | d. 1868 - ö. 27 Aralık 1942 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | FERYÂDÎ, Dervîş Hasan, Dervîş Hasan Efendi, Şeyh Hasan, Şeyh Hasan Baba | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |