Madde Detay

Bursa'da doğdu. Sanat hayatının oluşumunda iki önemli belirteci vardır. İlki Ankara Kız Lisesi ve devamında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’nde okuması (1946); ikincisi ise eşi şair Ömer Faruk Toprak’tır. Özellikle 1940'lı yılların sosyal gerçekçi yaklaşımlarıyla şiirlerini kuran eşi, yazarın hem sosyal hem ideolojik kimliğinin oluşmasında kalıcı etkiler bırakmıştır. Uzun yıllar çeşitli okullarda felsefe alanları (felsefe, sosyoloji, psikoloji) ve edebiyat öğretmenliği; ayrıca kısa bir süre İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Yüksek Okulu’nda öğretim görevliliği yapmıştır. Öykü ve yazılarını Varlık, Türk Dili Dergisi, Güzel Yazılar, İnsancıl, Berfin Bahar, Anadolu Ekini, Yeditepe vb. dergilerde (Işık 2006: 3546) yayımlamıştır. 1974-1977 yılları arası İstanbul radyosunda radyofonik oyunların seslendirilmesini yapmıştır. Aynı yıllarda kendisi de radyo için bazı oyunlar kaleme alıp sergilese de büyük kısmı bir kitap hâlinde basılmayarak arşivlerde kalmıştır.

1979’da eşini kaybettikten sonra zamanının büyük bir kısmını onun eserlerine ayırmıştır. Ömer Faruk Toprak'ın kitaplarını, yazılarını, şiirlerini yeniden hazırlayarak düzenlemiş, bastırmıştır. 1980’den itibaren de eşinin adına bir şiir yarışması düzenlemiştir. 1984'ten sonra iki yılda ve tekli yıllara verilen ödülün ilk sahipleri Hüznün İsyan Olur'la Ahmet Telli ve Kendinin Avcısı ile Metin Altıok'tur. Ödül, uzun sürmesi tasarlansa da 1987'de Rıfat Ilgaz'ın Ocak Katırı Alagöz kitabına verilmesiyle son bulmuştur. Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluş ve eylemlerinde aktif olarak yer almıştır.

Füruzan Toprak, alt yapı olarak sağlam bir felsefe/sosyoloji geleneğine sahip olmasına rağmen edebiyata geç girmiştir. Bu konuda eşi Ömer Faruk Toprak’ın önemli bir katkısı ve etkisi olmuştur. Tercümeler ve radyofonik seslendirmelerle ilk sanat deneyimlerini yaşamıştır. Radyo oyun denemeleri içinde Boğaç Han (1973) onun derli toplu ilk edebiyat eylemi sayılabilir. Radyo oyunlarının seslendirilmesi ile başlayan sanat yakınlaşması ilk önemli örneklerini büyük oranda öykü alanında kendini göstermiştir. Peşi sıra çıkan üç önemli kitabı Dövme (1986), Balonlar (1989) ve Hovarda (1999) Füruzan Toprak'ın sanatının, öyküsünün değişim boyutlarına tanıklık etmiştir. Yazar, ayrıca Haykırmak (1991) isimli bir de uzun öykü kaleme almıştır. Öyküleri Türkiye'nin değişimlerinin sosyal ve insan boyutlu yanlarını yansıtmaktadır. Öykü geleneğimiz içindeki geçiş dönemlerini, dönüşümlerini biraz da sosyal gerçekçi bir çizginin önderliğinde başarıyla anlatmaktadır.

2006’da çıkan Gidenlere Selam Olsun’da Hüseyin Rahmi’den Attila İlhan’a edebiyatımızın önemli değerlerine dair önemli anılar ve anekdotlar yayımlamıştır. 2002’de çıkan Mektuplar, hem bu türe dair bilgiler içeren hem de sanatsal yönleri ağır basan mektuplardan oluşmaktadır. Ömer Faruk Toprak, Attilâ İlhan, Hasan Hüseyin Korkmazgil, Azime Korkmazgil ve kendi mektuplarını toplayan yazar âdeta sanatsal bir kaynak oluşturmuştur. Öykülerinde toplumsal ve kurmacanın çelişen yanları sosyolojik bir tavırla irdelenmiştir. Klasik tarzda olmasına rağmen beklenmedik bitişler onun en tipik öykü tarzıdır. Metinlerde hiçbir ayrıntıyı gözden kaçırmayan uyanık bir bilinç dikkat çeker. Her boyuttaki sosyokültürel çarpıklıklar, çıkar ilişkileri, özenti onun öyküsünü kuran öğelerdir. Yumuşak bir anlatım, bazen mizaha yaklaşan özenli bir dille aktarılmıştır. Yaptığı bazı roman tercümeleri de sanat etkinliklerini desteklemiştir: Tatar Kızı Uruma (Zaharia Stancu’dan, 1973), Boyun Eğmeyeceksin (Fatmır Gjata’dan, 1979).