Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917Doğum YeriGörüntüle
3ALİd. 1785 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
6ALİd. 1785 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9ALİd. 1785 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917MeslekGörüntüle
12ALİd. 1785 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ALİd. 1785 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HULUSî, Cerrah Kasım Paşa-zâde Zâhid Ahmed Hulûsî Beyd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİd. 1848 - ö. 1917Madde AdıGörüntüle
18ALİd. 1785 - ö. ?Madde AdıGörüntüle