Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Vecihid. 1869 - ö. 1904Doğum YeriGörüntüle
2ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40Doğum YeriGörüntüle
3ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920Doğum YeriGörüntüle
4Vecihid. 1869 - ö. 1904Doğum YılıGörüntüle
5ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40Doğum YılıGörüntüle
6ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
7Vecihid. 1869 - ö. 1904Ölüm YılıGörüntüle
8ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40Ölüm YılıGörüntüle
9ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
10Vecihid. 1869 - ö. 1904MeslekGörüntüle
11ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40MeslekGörüntüle
12ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920MeslekGörüntüle
13Vecihid. 1869 - ö. 1904Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Vecihid. 1869 - ö. 1904Madde AdıGörüntüle
17ÜMÎDÎ, Mustafa/Mehmed Ümîdî Paşad. ? - ö. 1539-40Madde AdıGörüntüle
18ÂRİF, Cabbâr-zâde Mehmed Ârif Beyd. 1828 - ö. 1920Madde AdıGörüntüle