Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Doğum YeriGörüntüle
2RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
3Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Doğum YeriGörüntüle
4Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Doğum YılıGörüntüle
5RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
6Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Doğum YılıGörüntüle
7Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Ölüm YılıGörüntüle
8RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
9Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Ölüm YılıGörüntüle
10Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987MeslekGörüntüle
11RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911MeslekGörüntüle
12Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961MeslekGörüntüle
13Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Madde AdıGörüntüle
17RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
18Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Madde AdıGörüntüle