Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852Doğum YeriGörüntüle
2Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04Doğum YeriGörüntüle
4ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852Doğum YılıGörüntüle
5Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04Doğum YılıGörüntüle
7ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852Ölüm YılıGörüntüle
8Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04Ölüm YılıGörüntüle
10ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852MeslekGörüntüle
11Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04MeslekGörüntüle
13ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ATÂ BEYd. 1809 - ö. 1852Madde AdıGörüntüle
17Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZARÎF, Mehmed/Abdullah Çelebid. ? - ö. 1703-04Madde AdıGörüntüle