Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatDoğum YeriGörüntüle
2Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatDoğum YılıGörüntüle
5Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatÖlüm YılıGörüntüle
8Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatMeslekGörüntüle
11Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUDSİ, Arap-zâded. ? - ö. 1561-62 Ocak / ŞubatMadde AdıGörüntüle
17Gülçin Alpöged. 21 Aralık 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SÂ'Î, Mehmed Sâlih Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle