Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883Doğum YeriGörüntüle
2Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974Doğum YeriGörüntüle
3AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618Doğum YeriGörüntüle
4HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883Doğum YılıGörüntüle
5Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974Doğum YılıGörüntüle
6AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618Doğum YılıGörüntüle
7HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883Ölüm YılıGörüntüle
8Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974Ölüm YılıGörüntüle
9AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618Ölüm YılıGörüntüle
10HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883MeslekGörüntüle
11Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974MeslekGörüntüle
12AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618MeslekGörüntüle
13HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendid. 1805-06 - ö. 1883Madde AdıGörüntüle
17Nurettin Kalkandelend. 1902 - ö. 21 Aralık 1974Madde AdıGörüntüle
18AZÎZ, Abdülazîz bin Hoca Sâdeddînd. 1575 - ö. 1618Madde AdıGörüntüle