Madde Detay

Gürbüz Vural imzasını da kullanan Yılmaz Erdoğan, 4 Kasım 1967’de (nüfus kaydında 23 Ağustos 1968) Hakkari’de doğdu. Süheyla Hanım ile öğretmen Nâzım Erdoğan’ın ortanca oğludur. Çocukluğu Ankara Aydınlıkevler’de geçen Erdoğan’ın Deniz ve Mustafa adlı iki kardeşi vardır. İlk ve ortaöğrenimini Ankara’da tamamladı. Aydınlıkevler Lisesinde okudu. 1978-85 yılları arasında lisanslı olarak futbol oynadı. 1987 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesini kazandı ancak lisans öğrenimini yarıda bırakıp Ferhan Şensoy’un Nöbetçi Tiyatro kadrosuna katılmayı tercih etti. Burada hem oyuncu hem de yazar olarak görev yapan Erdoğan, 1988’de “Gül Düşündür Tiyatrosu”nu kurdu. Bu dönemde oyun yazarlığına yoğunlaştı ve Levent Kırca Tiyatrosu’nun Gereği Düşünüldü oyununu, Olacak O Kadar adlı televizyon serisinin senaryosunu, Yasemin Yalçın Tiyatrosu’nun Kadınlık Bizde Kalsın ve Haşlama Taşlama oyunlarını yazdı. Umut Taksi dizisinin senaryosunu yazdı ve bir rol de üstlendi. 11 Kasım 1994’te Necati Akpınar ile birlikte Beşiktaş’ta bulundan “Mıstık Sineması”nı tiyatro salonuna dönüştürerek Beşiktaş Kültür Merkezini kurdu. Sen Hiç Ateş Böceği Gördün Mü?, Otogargara, Cebimde Kelimeler, Bana Bir Şeyhler Oluyor, Haybeden Gerçeküstü Aşk gibi oyunları yazdı ve bu oyunların bir kısmı BKM’de oynandı. Bu sırada başrollerini Demet Akbağ ile paylaştığı Bir Demet Tiyatro adlı dizinin senaristliğini yaptı. Aynı zamanda bu dizideki “Mükremin” karakterini canlandırdı. Erdoğan, 2001 yılında vizyona giren Vizontele filmiyle sinemaya geçiş yaptı. Filmin senaryosunu, yönetmenliğini ve oyunculuğunu üstlendi. 2001 yılında Muhsin Kızılkaya tarafından yazılan ve Yılmaz Erdoğan’ın yaşamını anlatan Yılmaz-Hakkâri’den İstanbul’a Bir Şöhret Yolculuğu adlı biyografik roman yayımlandı.

Oyun ve senaryo yazarlığı dışında öykü ve şiir kitapları da olan Yılmaz Erdoğan’ın ilk öyküsü “Bakire Postacı” 1988’de Gırgır dergisinde yayımlanır. Sanatının özünü oluşturan “toplumsal meseleler” öykülerinde de belirgin bir şekilde öne çıkar. Şiirleri genel anlamda popülist edebiyat bağlamında değerlendirilebilecek olan Erdoğan, sosyal sorunları mizahi ve eleştirel bir tarzda öykülerine taşırken sıklıkla kelime oyunlarına başvurur. Sıra dışı bileşimler kullanarak ilginç söz oyunları yaratmaya çalışan yazar, bu yolla yazılarında gülmeceyi ve ironiyi öne çıkarır (Alagözlü 2005: 77).

Yaşamın gerçeklerine yaslanan, çocukluk anıları ve tecrübelerinin yansımalarını içeren şiirlerinde toplumun geniş kesimlerini ilgilendiren olaylar, vazgeçilmeyen temaların başında gelir. Bu özelliğini ise kendisine usta kabul ettiği ve etkisinde kaldığı Ahmed Arif’e bağlar: “…ben ölene kadar Ahmet Arif’i okuyacağım. Ondan etkileneceğim” (Parıltı 2009). Yılmaz Erdoğan’ın hayatın içinden aldığı ve kendi yaşamında var olan hikâyeleri şiirin temel kurucu ögesi hâline getirmesi özellikle ikinci şiir kitabı Anladım ile başlar. Bu kitaptaki şiirlerini “daha çok kendine yol açan gerçek hikâyeler” (Erdoğan 2018a) olarak tanımlayan şair, şiirinin kaynaklarını “Ben Türkan Demiryöney’in öğrencisiyim. Gerçek hayata imanım vardır. Her şiir, varlığını bir yaşanmışlığa borçludur.” (Erdoğan 2018b) diyerek ortaya koyar. Yılmaz Erdoğan, şiirlerinin yanı sıra hikâye ve senaryolarının da beslendiği "gerçek hayat"ı Sahiler Düş Düşler Sahi adlı şiir kitabı üzerine yapılan söyleşide dile getirir: “Benim bildiğim tek çıkar yol şu oldu: Benim yazdığım hikâyelerin, şiirlerin hepsi bir 'gerçek' dürtüden, bir şeyi tanımlamak üzerine kurulu. Mesela o şiir tartışmasında şöyle diyen bir görüşe rastladım. ‘Bunlar şiiri başlarından geçen olayların anlatımı zannediyorlar’. Evet, vallahi öyle zannediyorum. Her şeyi öyle zannediyorum. Filmlerim de öyle. Benim ya da birilerinin başına gelmiş olaylar üzerine kuruyorum” (Parıltı: 2009). Küçük İskender ise Yılmaz Erdoğan’ın şiirleri üzerine yaptığı değerlendirmede imgenin kullanımına ve hayatın gerçeğine gönderme yapar: “İmge, nesnelerin, meselelerin arkasından konuşmaktır aslında. Yılmaz, bunu bilir. İyi bilir. Hayatın içinde hayatın arkasından konuşur” (Küçük İskender 2009: 16). Erdoğan şiirde musikiye önemli bir yer ayırır: “Ben şiirlerinde musiki barındıran şairler okulundan sayıyorum kendimi. Şiirlerimi okuyarak doğru melodiyi yakalıyorum” (Parıltı: 2009). Yılmaz Erdoğan’ın şiirlerinde öne çıkan diğer bir husus ise hüzündür.