Hüseyin Yurttaş

Özgür Foçalı
(d. 02 Kasım 1946 / ö. -)
Öğretmen, şair, öykücü, romancı, yayıncı, çocuk öyküsü yazarı, çocuk romanı yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İzmir / Foça’nın Kozbeyli Köyü’nde doğmuştur. İlkokulu köyünde, ortaokulu Menemen’de bitirdikten sonra, parasız yatılı olarak okuduğu Edirne Erkek İlköğretmen Okulu’ndan 1964 yılında mezun olmuştur. Van (Özalp), Amasya (Gümüşhacıköy), İzmir (Ödemiş, Foça) illerine bağlı köylerde on yıl çalıştıktan sonra İzmir’e atanmış ve İzmir merkezinde öğretmenlik yapmıştır. Bir süre Halk Eğitimi Merkezi’nde müdür yardımcılığı yaptıktan sonra (1979) Hüseyin Yurttaş öğretmenliğe dönmüştür. 1983 yılında öğretmenlikten ayrılarak yayıncılık ve dağıtımcılık işiyle uğraşmaya başlamış, sonradan Atatürk Kitaplığı adını alacak Bornova Belediye Kitaplığı ve Okumaevi’ni kurmuş ve yönetmiş, 1994'te emekli olmuştur.

İlk şiiri Keşan’da Önder Gazetesi’nde (03.01.1973) yayınlanan Hüseyin Yurttaş, arkadaşlarıyla birlikte İzmir’de Dönemeç adlı edebiyat dergisini çıkarmıştır. Anı, anekdot ve düşüncelerini içeren denemeler yazdığı Cumartesi Sohbeti adlı köşesiyle, 1995-2001 yılları arasında Yeni Asır gazetesinde yer almıştır. 2003’te yayımlanmaya başlayan Ünlem dergisinin çıkışına ve yayımına katkıda bulunmuştur.

Hüseyin Yurttaş, yazma serüveninin başlarından itibaren şiir dışındaki alanlara da ilgi göstermiştir. Deneme, anı, günce, öykü, oyun ve roman yazmıştır. Demokrat İzmir gazetesinin yayın yönetmeni olduğu yıllarda Attila İlhan'ın düzyazılarının iyi olduğu söylemesi onu yüreklendirmiştir (Ercan 2016:32).

Öğretmenliği sırasında çocuk edebiyatında tanık olduğu eksikleri giderme düşüncesiyle 1975'te çocuklar için roman ve öyküler yazmaya başlamıştır.

Hüseyin Yurttaş, TÖMER’in 1997 yılında düzenlediği ankette en başarılı on çocuk yazarı arasına girerek ödül almıştır. Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü (1980), Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü (mansiyon) (1982), Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü (1992), Yunus Nadi Yayınlanmamış Şiir Ödülü (1993), Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü (1994), Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü (2012), Çankaya Belediyesi Şiir Ödülü (1992), Damar dergisi İlkbahar Ödülleri Çocuk Şiiri Birinciliği ödüleri almıştır.

Yurttaş, Türkiye Öğretmenler Sendikası ve TÖBDER gibi meslek örgütleri ve Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN Yazarlar Birliği (Türkiye) üyesidir. Edebiyatçılar Derneği'nin kuruluşuna katılmış ve bu derneği İzmir’de örgütlemiştir.

1989'da İzmir’in Aliağa ilçesi Çakmaklı köyüne termik santral kurulacağını öğrenince İzmir’deki çevrecilerin harekete geçmesini sağlamış ve İzmir-Aliağa arasında kurulan insan zinciri eylemlerinde en öndeki isimlerden biri olmuştur.

2016 yılında düzenlenen 21. TÜYAP İzmir Kitap Fuarı’na onur yazarı seçilen Hüseyin Yurttaş halen İzmir’de yaşamakta ve yazın faaliyetlerine devam etmektedir.

Toplumcu gerçekçi sanat anlayışını benimseyen bir sanatçı olan Hüseyin Yurttaş, Attila İlhan ve yer yer Yılmaz Gruda şiirinin söyleyiş ve kurgu özelliklerinden etkilenmiştir. 1960 sonrasının ikinci kuşak şairleri arasında toplumcu tavrıyla dikkat çeken üretken bir isimdir.

Eserlerinde şehir ve ilçelerden de bahseden yazar, her şeyin hızla tükenerek değiştiği bir dönemde tarihe fotoğraflar bırakmak gibi bir amacı olduğunu söylemektedir. Ona göre şiirde, romanda ve öyküde ismi geçen yerler sadece mekân değil aynı zamanda saklanması gereken görüntülerdir.

Hüseyin Yurttaş'ın şiirinde doğduğu ve yaşadığı yerlerin izleri belirgindir. Kendi ifadesiyle onlar "şairin dünya tanıklıkları"dır. Şiiri “İnsanı, insanın hallerini, dünyayı ve dünyanın hallerini olabildiğince geniş açıdan görmek ve göstermek sorumluluğuyla doğmuş en arı sözlerden oluşan bütün” (Ercan 2016:41) olarak tanımlayan şair, insanımızın yüzyılların ötesinden taşıdığı birikimi özümseyerek bu toprakların kendinde bıraktığı izi şiirlerine taşır. Şairin amacı, şiirin sağlam dizelerle, çağrışımı bol imgelerle, dilin zenginliklerini yansıtacak zengin bir edebi değer olarak var olmasıdır. Akılda kalıcılık bu şiirin en önemli niteliklerinden biridir.

Hüseyin Yurttaş’ın romanları da çağın yansımalarını barındırır. Saklı Kimlik romanında başka bir kimlikle sürdürdüğü kırk üç yıllık ikinci yaşam diliminin ardından dönüp geldiği topraklarda geçmişinin izlerini arayan kahraman, ömrüne tuttuğu aynada yalnız kendisini görmez. Çevresindeki insanlar, türlü yaşam kesitleri ve çağın tozu dumanı, sislerin ardından görünüp yiterler. GDO Ülkesi, küresel değişimin hikâyesidir: Isınan dünya, eriyen buzullar, deniz sularının yükselmesi, kuraklık, çölleşme, seller, fırtınalar, genetikteki masum gelişmeler ve bunların saptırılıp kötüye kullanılması... Genleriyle oynanan bitkiler, hayvanlar ve insanlar... Ortaya çıkan yeni türler. Kendi halindeki bir tarım ülkesinin, GDO'lar (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) nedeniyle "GDO Ülkesi"ne dönüşmesi.
Çift atla sürülen araba anlamına gelen Karaço’da ise bir dönemin tarihine ışık tutan yazar, Kuvayı Milliye saflarına katılan, siperlerde cesurca direnen Fakı adlı kahramanın yaşadıkları üzerinden hem geçmişin iyi bilinmeyen bazı olaylarını aydınlığa kavuşturur hem de yaşanmış olayları düşlerle harmanlayan özgün bir çalışma ortaya koyar.

Robotlar Ülkesi, Yaz Arkadaşları Serisinin üç kitabı Karaçalı Çetesinin İzinde, Mağaradaki İskelet ve Farta Kartalı’yla Mucizeler Çiftliği gençlik romanlarıdır.

Hüseyin Yurttaş’ın öykülerinin temel niteliklerinden biri, içtenliği, sıcaklığı ve doğallığıyla, yaşamın içindeki insanı ya da insanın içindeki yaşamı anlatmaktır.
Geçmişten bugüne sürekli azalan insani değerler ve değişen değer yargıları, öykü kişilerinin sevgi sarmalı içinde, çarpıcı renklere bürünerek okura yansır. İlk öykü kitabı Ömrün Issız Günleri’nde bütün sıcaklığı ve doğallığıyla insanı anlatırken, Buğulu Camların Ardı’nda sevinçle hüzün arasındaki gelgitlerin, cinsel arayışlarla psikolojik savruluşların yansımalarından söz açar. Aşk İzleri'nde yaşadıklarımızdan geriye kalan ve özel tarihimizde yer etmiş aşkları işler.

Çok sayıda çocuk ve gençlik kitabına imza atmış olan Hüseyin Yurttaş, 1960’lı yıllarda küçümsenen bir alan olan çocuk edebiyatındaki yetersizliği gidermek için çocuk kitapları yazmaya başlar. Çocuklar için yazmanın ayrı bir keyfi olduğunu düşünen Yurttaş, orada çocukluğunun saflığına, içtenliğine, yalınlığına ve düş yoğunluğuna çekilir. Tutkuyla bağlandığı doğa, hayvanlar bu kitaplarda dile gelir. Düşleri salıvermenin güzelliğini bu kitaplarda yaşayan yazar, çocuklar için yazmanın onlarla oynamak gibi bir şey olduğunu düşünmektedir. (Ercan 2016:43)

Kaynakça

Ercan, Enver (2016). Uzun Yollar Yolcusu Hüseyin Yurttaş. İstanbul. Tüyap.

Ercan, Enver (2016). " Hüseyin Yurttaş'la Söyleşi". Varlık.1303: 88.

http://edebiyatbahcesi.net/kose-yazisi/1918/huseyin-yurttas-ile-soylesi (Erişim tarihi: 16.06.2018).

https://www.izgazete.net/iz-dergi/huseyin-yurttas-39edebiyat-bitmez-tukenmez-bir-arayis-yolculugudur39-h4080.html (Erişim tarihi: 16.06.2018).

http://siirlersairler.blogcu.com/kayip-iklimler-de-huseyin-yurttas-in-siir/6312851 (Erişim tarihi: 16.06.2018).

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/dogan-hizlan/iyi-bir-ozani-yakindan-gorun-40089119 (Erişim tarihi: 16.06.2018).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. SALİM ÇONOĞLU
Yayın Tarihi: 28.07.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İlk İşim UyanmakSeher Matbaası / İzmir1970Şiir
Gelincik GünleriTomurcuk Matbaası / İstanbul1977Şiir
Uzun Yollar YolcusuCem-May Yay. / İstanbul1978Şiir
UzunçalarDönemeç Yay. / İzmir1979Şiir
Sanayi ÇarşısıDerinlik Yay. / İstanbul1980Şiir
Astronot KarıncaDönemeç Yay. / İzmir1980Hikâye
Gecede Kanat SesleriYazarlar ve Çevirmenler Yayın Üretim Kooperatifi / İstanbul1984Şiir
ÇürümeDönemeç Yay. / İzmir1986Şiir
Eşekler CennetiBilgi Yay. / Ankara1991Hikâye
Çamlı Kuledeki GizBilgi Yay. / Ankara1991Hikâye
Beyaz BisikletBilgi Yay. / Ankara1993Hikâye
Sevgiyle Dönsün DünyaCeylan Matbaacılık / Ankara1993Şiir
Kod Adı: MansurBilgi Yay. / Ankara1993Şiir
Kirli TarihBilgi Yay. / Ankara1993Şiir
Cüceler GezegeniBilgi Yay. / Ankara1994Roman
Sevgiden Ötesi CehennemBilgi Yay. / Ankara1995Şiir
Uzaylılar GelinceBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Sakar TayBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Tavşancı DedeBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Mavi BilyeBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Akıllı Köpek AlabaşBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Dağa Düşen UçakBilgi Yay. / Ankara1995Hikâye
Küçük TelsizciBilgi Yay. / Ankara1995Hikâye
Irmak ÇocuklarıBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Küçük BalıkçılarBilgi Yay. / Ankara1995Hikâye
Deli UçurtmaBilgi Yay. / Ankara1995Hikâye
Kıyıdaki TekneBilgi Yay. / Ankara1995Roman
Bir Sıcak MerhabaBilgi Yay. / Ankara1996Deneme
Kör Kaptanın SerüvenleriBilgi Yay. / Ankara1996Hikâye
Yirminci Yüzyıl AğıtlarıBilgi Yay. / Ankara1996Şiir
Hınzır ÇiçekBilgi Yay. / Ankara1997Hikâye
Gülce Kızın DüşleriBilgi Yay. / Ankara1997Hikâye
Aşkların Gizli DefteriBilgi Yay. / Ankara1998Şiir
Bu Şehir, Bu TopraklarBilgi Yay. / Ankara1999Hatıra
Aşka Bahar YetmezBilgi Yay. / İstanbul2001Şiir
Kış MasallarıBilgi Yay. / Ankara2001Deneme
Ömrün Issız GünleriBilgi Yay. / Ankara2001Hikâye
Sarıbey, Yazarın KedisiBilgi Yay. / Ankara2002Hatıra
Konuşan KuklaBilgi Yay. / Ankara2002Hikâye
Saklı KimlikBilgi Yay. / Ankara2003Roman
Aslan İbişBilgi Yay. / Ankara2003Roman
Kahraman Kazlarİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Hayvanlar Şenliğiİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Yaralı Fokİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Hasan Dede'nin Hayvanlarıİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Cingöz Balıkİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Meraklı Maymunİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Hınzır Kelebekİmbat Yay. / İzmir2005Hikâye
Raİmbat Yay. / İzmir2005Şiir
Özgürlük Çiçekleriİmbat Yay. / İzmir2005Deneme
GDO Ülkesiİmbat Yay. / İzmir2005Roman
Arkadaşım Cingoİmbat Yay. / İzmir2006Hikâye
Düşlerde Uçmakİmbat Yay. / İzmir2006Deneme
Buğulu Camların ArdıSel Yay. / İstanbul2007Hikâye
Baskıyı Durdur Usta? / ??Tiyatro
Kayıp İklimlerSel Yay. / İstanbul2007Şiir
Robotlar ÜlkesiSay Yay. / İstanbul2008Roman
Molekül, Çocukluk ve Gençlik AnılarıSay Yay. / İstanbul2009Hatıra
Çınar Dede? / ??Tiyatro
Yaz Arkadaşları 1: Karaçalı Çetesinin İzindeSay Yay. / İstanbul2010Roman
Yaz Arkadaşları 2: Mağaradaki İskeletSay Yay. / İstanbul2012Roman
Mucizeler ÇiftliğiSay Yay. / İstanbul2012Roman
Güvercin KayalarıKoza Yayın Dağıtım / Ankara2012Hikâye
Sevgiler KanarkenTürkiye İş Bankası Kültür Yay. / İstanbul2012Şiir
Bir Senfonidir YaşamakTekin Yay. / İstanbul2014Şiir
Onları Tanıdım: Anılar-PortrelerTekin Yay. / İstanbul2014Hatıra
Aşk İzleriTekin Yay. / İstanbul2014Hikâye
Yaz Arkadaşları 3: Farta KartalıSay Yay. / İstanbul2014Roman
Çanakkale İçindeTekin Yay. / İstanbul2015Şiir
Çınar DedeTürkiye İş Bankası Kültür Yay. / İstanbul2016Hikâye
Benim Mavi GezegenimTürkiye İş Bankası Kültür Yay. / İstanbul2016Şiir
Bu Dünya HepimizinTürkiye İş Bankası Kültür Yay. / İstanbul2016Hikâye
Karaço Yolların Bittiği YerTekin Yay. / İstanbul2017Roman
Önderimiz AtatürkYurtvak Yay. / İzmir2018Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Aziz Gökdemird. 03 Temmuz 1967 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Baha Tevfikd. 1884 - ö. 19 Mayıs 1914Doğum YeriGörüntüle
3Sevgi Sanlıd. 2 Temmuz 1925 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÇARIKLI, Hıdır Vurald. 1946 - ö. 2005Doğum YılıGörüntüle
5Okan Yükseld. 28 Eylül 1946 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Fatma Güreld. 20 Ocak 1946 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Halit Aliosmanov Dağlıd. 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Hamza Hekimzade Niyazid. 6 Mart 1889 - ö. 18 Mart 1929MeslekGörüntüle
9Ayanzade Namık Ekremd. 1878 - ö. 1917MeslekGörüntüle
10Hüseyin Topçugild. 31 Aralık 1925 - ö. 12 Mart 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mehmed Said Aydınd. 1983 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Bahar Asland. 1975 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ali Hüseyin (Hüseyinzâde) Turand. 8 Mart 1864 - ö. 17 Mart 1940Madde AdıGörüntüle
14HÜSEYİN, Hüseyin Orhand. 1938 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HÜSEYİN FEVZİd. 1886 - ö. 1928Madde AdıGörüntüle