ZEKİ, Zeki Yıldırım

(d. 1958 / ö. -)
âşık, memur
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zeki Yıldırım 1958'de Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Yukarısazlıca köyünde doğmuştur. İlkokul eğitimini köyünde tamamladıktan sonra ortaokul ve liseyi dışarıdan bitirmiştir. 1975 yılında köyünden ayrılarak Ankara’ya yerleşmiştir. Evli ve iki çocuk babasıdır. 1977 yılında Başbakanlık’a memur olarak girmiş ve bu kurumdan emekli olmuştur (Canseven 2011: 517).

Zeki Yıldırım'ın şairliğe ilgi duymasında dilsiz kaval ve bağlama çalan babasının etkisi olmuştur. Yıldırım, şiir yazmaya 1977-1978 yıllarında başlar. "Mektup Gelmedi" adlı şiiri askerliği sırasında yazar (Özerol 2013: 9). Şiirlerinde Zeki ve Âşık Zeki mahlasını kullanmıştır (Bebek 2015: 200). Yıldırım'ın üstat kabul ettiği ve örnek aldığı ustalar Ali Kızıltuğ, Hasan Erdoğan, Ali Baştuğ ve özellikle kendisini en çok etkileyen Abdullah Papur’dur (Canseven 2011: 517). Sahne aldığı bir düğünde Ali Kızıltuğ ile tanışır ve Kızıltuğ’un tavsiyesi ile Halk Ozanları Kültür Derneğine üye olur ve burada Yozgatlı Kaplani, Çorumlu Âşık Arabi Demir, Gürünlü Âşık Gülhani ve Sivaslı Ozan Rehberi Ali Metin gibi değerli birçok halk ozanıyla tanışır. Ozan Kaplani, Yıldırım'ın şairliğini şu şekilde değerlendirir: “Sen tarlayı çok güzel sürüyorsun, ekiyorsun, biçiyorsun ama ekinin suyunu tam denginde veremiyorsun.” Yıldırım da bu sebepten dolayı söylediği ilk şiirlerin şekil özellikleri bakımından zayıf olduğunu düşünür (Canseven 2011: 517). "Güzel Malatyam" yayımlanan ilk şiiridir (Özerol 2013: 10). TRT sanatçılarından Saim Çağlayan, âşığı 1986-1990 yılları arasında Makina Kimya Türk Halk Müziği Korosu'nda yetiştirir. 1995’te 35 eseriyle Kültür Bakanlığına başvurur. Kültür Bakanlığının saz ve ses mülakatından geçerek Halk Şairliği Belgesi'ni alır. Haşkoop Halk Aşıkları Antolojisi (1992), Anadolu Kültürü ve Ozanlarımız (1995), Ozanlar Vakfı Şiir Antolojisi (2002) kitaplarında şiir ve yazı dizileri yayımlanır. Dört albüm çıkarır ve bu albümlerinde sadece kendi eserlerini seslendirir. Âşık, şiirlerini genellikle hecenin 8’li ve 11’li kalıbıyla söyler. Şiirlerinin konularını aşk, doğa güzellikleri, tasavvufi konular ve toplumu derinden etkileyen olaylar oluşturur.

Kaynakça

Bebek, Güngör (2015). Hekimhanlı Şairler. Ankara: Sage Yay.

Canseven, Yusuf (2011). “Zeki Yıldırım (Malatyalı Âşık Zeki Yıldırım, Âşık Zeki/ Zeki)". Yaşayan Halk Şairleri Sazın ve Sözün Sultanları. C.V. Ed. Fatma Ahsen Turan, Ezgi Bolçay. Ankara: Gazi Kitabevi. 517.

Özerol, Süleyman (2013). Malatyalı Âşık Zeki Yıldırım, Yaşamı, Sanatı, Şiirleri. Ankara: Kuloğlu Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: GAMZE BULGAN
Yayın Tarihi: 01.04.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KARAHÖYÜKLÜ ALİ, Ali Kılıçd. 22.10.1924 - ö. 26.02.2015Doğum YeriGörüntüle
2Mustafa Işıkd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KUL VAHAP, Abdulvahap Saltd. 1934 - ö. 04.09.2014Doğum YeriGörüntüle
4Ayşe Tunceroğlud. 14 Mayıs 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Abuzer Akbıyıkd. 11 Aralık 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Bedirhan Toprakd. 19 Temmuz 1958 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7OLTULU, Ali Oltulud. 12.05.1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
8HİLMİ (HİLMİ DEDE), Mehmed Ali Hilmi Dedebabad. 1842 - ö. 1908MeslekGörüntüle
9GÜLDEN, Güldane Taşd. 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
10EYÜP, Eyüp Çetind. 1937 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÖZ, Muhsin Özkılıçd. 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ASLIHAN BACI, Aslıhan Çetind. 1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KUL EMSALÎ, Muharrem Akkayad. 20.10.1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ALAADDİN, Ali Yıldızd. 1937 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HUBYÂR/ALİCAN, Alican Yıldırımd. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle