BİATÎ/BEYATÎ

(d. ?/? - ö. 1000/1591)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Diyarbakır'da doğdu. Seyyit Cemaleddin-i Mücerred'in oğludur. Dervişlerden olduğu için "Kalender" Beyatî denmiştir. Edirne'ye kadar gitmiş; orada Baba Ali Kazvinî'ye bağlanmıştır. Kınalızade Hasan Çelebi'nin seyahat arzusu ile Rum diyarına dahil olduğu ifadesi Biatî'nin Anadadolu'ya başka bir bölgeden geldiği izlenimini vermektedir. Kalenderler zümresine katılması, bağlandığı kişinin ismindeki "Baba", "Ali" ve "Kazvinî" gibi kavramlar Biatî'nin batınîliğe eğilimli bir karakterde olduğunu sezdiriyor.

Ahdî ve Hasan Çelebi  "sevgilinin niteliklerini anlattığı eldeki iki beytini Biatî'nin şiir gücü"ne örnek gösterir (Solmaz 2005: 241, Sungurhan 2014: 192).

Kaynaklardan sadece Ali Emiri Efendi, Esâmî-i Şuarâ-yı Âmid'de  şairin vefatının 1000/1591civarında olduğu bilgisini vermiştir (Güner 2003: 12)

Kaynakça

Güner, Galip ve Nurhan Güner (hzl.) (2003). Esâmî-i Şuarâ-yı Âmid, Ali Emiri Efendi. Ankara: Anıl Matbaası.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Solmaz, Süleyman (2005). Ahdi ve Gülşen-i Şuarası. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun. Kınalızade Hasan Çelebi-Tezkiretü’ş-Şuara. ekitap.kulturturizm.gov.tr.[erişim tarihi: 1.1.20014]

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 05.01.2014
Güncelleme Tarihi: 03.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nedür ol kâmet-i mevzûn nedir ol sîm-beden

Nedür ol talat-ı zîbâ nedir ol vech-i Hak

Nedür ol çâh-ı muallak nedür ol katre-i mâ

Nedür ol kûy-ı melâhat nedür ol sîb-i zekan

(Solmaz, Süleyman (2005). Ahdi ve Gülşen-i Şuarası. Ankara: AKM Yay. 241.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HUMÂRÎ, Humârî Çelebid. 1523-24 - ö. 1591-92Ölüm YılıGörüntüle
2MÜNŞÎ/MEHMED, Mehmed Münşî Efendid. ? - ö. 1591-92Ölüm YılıGörüntüle
3ŞUHUDÎ, Şeyh Şuhudî Deded. ? - ö. 1591Ölüm YılıGörüntüle
4Ahmed, Ahmed bin Mahmûd, Molla Arab-zâde A. Efendi b. İmam Mahmûd Efendid. ? - ö. 1569Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
5YAHYÂ, Çukadâr Yahyâ Beyd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
6DİLÎRÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
7HÜSEYİN HÜSNÎ EFENDİd. ? - ö. 1881Madde AdıGörüntüle
8SÜRÛŞÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
9HÂMİD, Nazîf-zâde Ahmed Hâmid Efendid. ? - ö. 1832Madde AdıGörüntüle