Madde Detay
Hayriye Melek Hunc
(d. 1896 / ö. 25 Ekim 1963)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Balıkesir Manyas'da doğdu.1864’teki Büyük Çerkes sürgününde Kafkasya’nın Soçi yöresinden sürülen Xunge adlı bir Vubıh ailesinin kızıdır. Annesi Vubıhların Çizemuğ, babası ise Hunca ailesindendir. (Berzeg 1995:125; Papapha 2015).
Notre Dame de Sion Fransız Lisesin'i bitirdi. Mehâsin, Musavver Kadın, Türk Yurdu, Çerkes İttihat ve Teavün Cemiyeti’nin Türkçe-Adıgece yayımlanan Qhuaze (Rehber) gazetesi gibi çeşitli dergi ve gazetelerde yazı ve şiirleri yayımlandı. Kurucusu olduğu ve başkanlığını yaptığı Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti’nin yayını Diyane’nin başyazarlığını yürüttü. Şimali Kafkas Cemiyeti’nde çalışmalar yaptı (Berzeg 1995:125-126; Işık 2006: 1739; Tural 2004: 69; Mutlu 2012:3-6).
1919’da sürgündeki Kafkasyalıların sosyo-kültürel yaşamına önemli katkıları bulunan Met Yusuf İzzet Paşa’yla, onun ölümünden sonra 1931’de Prof. Aytek Namitok'la evlendi. Karacaahmet mezarlığına defnedildi (Papapha 2015).
Hayriye Melek Hunc, Türkiye’nin ilk kadın romancılarından biridir (Papapha 2015). Romantik bir yazar olan Hunc, roman türünde iki eser yazar. İlk romanı Zühre-i Elem’de annesini küçük yaşta kaybeden Beria’nın sevgi ihtiyacı içinde geçen ruhsal olgunlaşma süreci anlatılır. Vatan aşkıyla Ahmet ile Zeynep’in romantik aşkının iç içe geçtiği Zeynep’te ise 1919’da Mısırlıların İngiliz sömürgeciliğine karşı başlattığı halk ayaklanmasında yaşanan aşk hikâyesi anlatılır.
Baskın, Bir Hikâye-i Harp, Çırpınışlar, Bir Hatıra, Firar Hayriye Melek Hunc’un çeşitli dergilerde tespit edilen hikâyelerinden bazılarıdır. Romanlarında kadın karakterleri ön plana çıkaran yazarın hikâye ve mensur şiirlerinde de var olma mücadelesi, kırılganlığı, aşkları ve hassasiyetleri ile kadınları anlattığı, kadın merkezli eserler verdiği görülür.
Kaynakça
Berzeg, Sefer E. (1995). “Hayriye Melek Hunc”. Kafkas Diasporası’nda Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü. Samsun: Nart Yayıncılık. 125-126.
Işık, İhsan. (2006). “Hunc, Hayriye Melek”. Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi Cilt 4. Ankara: Elvan Yayınları. 1739.
Hürmen, Fatma Rezan (Yay. Haz.). (2000). Münevver Bir Türk Hanımı Ressam Naciye Neyyal’ın Mutlakiyet, Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları. İstanbul: Pınar Yayınları. s. 216-234; 431-436.
Mutlu, Betül. (2012). Asi ve Duygulu Bir Ses Hayriye Melek Hunç. Ankara: Ürün Yayınları.
Papapha, Mahinur Tuna. (12 Ocak 2015). Hayriye Melek Hunc. http://www.abhazhaber.com/yazi/191/hayriye-melek-hunc#.Wldvha7iaUk. Erişim Tarihi: 11 Ocak 2018.
Tural, Sadık (Ed.). (2004). “Hunc, Hayriye Melek”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi Cilt 5. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını. 69.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. AYDAN ENER SUYayın Tarihi: 14.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 14.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Zühre-i Elem | - / İstanbul | 1910 | Roman |
Zeynep | - / İstanbul | 1926 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | RAVZÎ | d. ? - ö. 1600\'den sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞU'ÛRÎ, Ali Şu'ûrî Efendi, Balıkesirli | d. ? - ö. 1868 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Metin Savaş | d. 01 Ocak 1965 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | FEYZİ MİRZAOĞLU | d. 1896 - ö. 1964 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev | d. 1896/1900 - ö. 1942/1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ARIK OZAN, Mustafa Ârif Arık | d. 1925 - ö. 23.09.1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HÜSEYİN ALYANSOĞLU | d. ? - ö. 1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | AHMET ÇITAK | d. 1893 - ö. 20.01.1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ziya Mısırlı | d. 5 Şubat 1926 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Derya Cebecioğlu | d. 12 Ekim 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Zeynep Sati Yalçın | d. 10 Ağustos 1972 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Ali Kemal Balkanlı | d. 1900 - ö. 1992 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ali Vecdi Bingöl | d. 1888 - ö. 30 Ocak 1973 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Mehmed Selim İnal | d. 9 Temmuz 1885 - ö. 10 Kasım 1948 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Hayriye Ünal | d. 06 Ekim 1973 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Hayriye Çitoğlu | d. 22 Aralık 1932 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Melek Paşalı | d. 10 Kasım 1969 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |