Madde Detay
Kamuran Şipal
(d. 24 Eylül 1926 / ö. 19 Eylül 2019)
Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adana’da doğdu. İlk ve ortaokulu Adana’da okudu. 1946'da İstanbul Pertevniyal Lisesi'nden, 1955’te ise İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu. Bitirdiği bölümde iki yıl asistanlık yaptıktan sonra Almanya’ya gitti ve orada iki yıl akademik araştırmalar yaptı. 1960 yılında dönüş yaptıktan sonra başladığı İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’ndaki Almanca okutmanlığını emekli oluncaya kadar sürdürdü. Yazar, 19 Eylül 2019’da, 93 yaşında iken çoklu organ yetmezliğine bağlı olarak hayatını kaybetti ve Adana’da toprağa verildi. Kâmuran Şipal, bir öyküsüyle 1953 Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülü; Elbiseciler Çarşısı ile 1965 Sait Faik Hikâye Armağanı (M. Özay ile paylaştı); Köpek İstasyonu ile 1988 TYB Hikâye Ödülü’nü kazandı.
Yazın yaşamına 1949’da Varlık dergisinde yayımlanan bir şiiriyle giren Şipal’in ilk öyküsü de Haziran 1951’de yine Varlık’ta çıktı. Sonraki yıllarda hikâye, inceleme ve çevirileri Varlık, Yelken, Türk Dili, Araç, Dönem, Yeni Dergi, Dönem (1949-1970) gibi dergilerde yayımlandı. Adını 1953’te TDK’nin açtığı öykü yarışmasında aldığı ödülle duyurdu. Ayrıca Alman edebiyatından ve Franz Kafka’dan yaptığı çevirilerle tanındı. Başlangıçta klasik hikâye düzenine uyan, geleneğe bağlı, olay, zaman ve yer koşullarına bağlı bir hikâye tarzını benimsedi. Yalnızlık, tedirginlik, mutsuzluk, çaresizlik, ayrılık ve pişmanlık gibi temaları geleneksel öykü düzeni içinde, Kafkavari bir anlatımla işlemeye çalıştı. Genellikle orta tabaka ve çevrenin baskısına karşı tepkileri olmayan insanları, umursamazlıkları, savaşma gücünden ve eylemden yoksunlukları işledi. Behçet Necatigil’e göre, Şipal öykülerinde orta tabakadan insanların iç ve dış yaşamları arasındaki ilişki ve çatışmaları gerçekçi-düşçü bir yaklaşımla olayların ve çatışmaların nedenlerine yönelerek irdeledi. 1968’den sonra edebiyat ve kültür tarihinden beslenen çağrışım-bileşim öykülerine yöneldi. Buhûrumeryem adlı kitabında klasik hikâye anlayışından uzaklaştı. Şipal’in kişileri genellikle yalnızdır ve bu yalnızlık, arkadaşsızlık içinde bir de cinsel sıkıntı etkisiyle ruhsal bunalıma düşmüşlerdir. Bu bunalımı, çeşitli hikâyelerinde, çeşitli durumlar içinde başarılı olarak verebilmiştir.
Kaynakça
"Kâmuran Şipal". https://www.biyografya.com/biyografi/5082, [Erişim Tarihi: 24.10.2019].
Yalçın, Murat (Ed.) (2011). "Şipal, Kâmuran". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: YKY.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 31.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Yayın Tarihi: 31.10.2019Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Beyhan | Ataç Yayınları / İstanbul | 1962 | Hikâye |
Çağdaş Alman Hikâyesi / 1945'ten Sonra | Ataç Yayınları / İstanbul | 1962 | Çeviri |
Elbiseciler Çarşısı | Ataç Yayınları / İstanbul | 1964 | Hikâye |
Büyük Yolculuk | Cem Yayınevi / İstanbul | 1969 | Hikâye |
Buhurumeryem | Cem Yayınevi / İstanbul | 1971 | Hikâye |
Genç Şaire Mektuplar (R. M. Rilke) | Cem / İstanbul | 1983 | Çeviri |
Yaşama Sanatı (Alfred Adler) | Say / İstanbul | 1984 | Çeviri |
Köpek İstasyonu | Cem Yayınevi / İstanbul | 1988 | Hikâye |
Marakeş'te Sesler (Elias Canetti) | Cem / İstanbul | 1990 | Çeviri |
Demir Köprü | Afa / İstanbul | 1998 | Roman |
Gece Lambalarının Işığında (Toplu Öyküler) | YKY / İstanbul | 2009 | Hikâye |
Sırrımsın Sırdaşımsın | YKY / İstanbul | 2010 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Taha Toros | d. 1912 - ö. 26 Ocak 2012 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ömür İklim Demir | d. 20 Ocak 1980 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HAZIM/DELİ DOLU/DELİ HAZIM, Hazım Demirci | d. 1925 - ö. 1996 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Kemal Demirel | d. 9 Eylül 1926 - ö. 4 Kasım 2009 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SABİRE, Sabire Güler | d. 1926 - ö. 18.04.2012 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Can Yücel | d. 21 Ağustos 1926 - ö. 12 Ağustos 1999 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Kemal Haşim Karpat | d. 15 Şubat 1923 - ö. 20 Şubat 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Nuri Pakdil | d. 1934 - ö. 18 Ekim 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | küçük İskender | d. 28 Mayıs 1964 - ö. 3 Temmuz 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Tunç Kurt | d. 28 Mayıs 1982 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı) | d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015 | Meslek | Görüntüle |
12 | Haluk Aker | d. 13 Haziran 1940 - ö. 20 Mart 2018 | Meslek | Görüntüle |
13 | Aydilge Sarp | d. 25 Haziran1979 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Nur Tahsin Salor | d. 14 Ağustos 1908 - ö. 27 Kasım 1996 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İsmail Sivri | d. 15 Ocak 1927 - ö. 2 Ağustos 2007 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Kâmuran Demirkesen | d. 1979 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Kamuran Özbir | d. 1927 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Kamuran Gürün | d. 1924 - ö. 20 Temmuz 2004 | Madde Adı | Görüntüle |