Tahir Abacı

Mehmet Tahir, Sakıp Coşkun
(d. 20 Mayıs 1951 / ö. -)
Şair, Yazar, Avukat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Öğretmen Halide Hanım ile avukat M. Hayrettin Abacı’nın oğlu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. Tam adı Mehmet Tahir Abacı olmasına rağmen eserlerinde genel olarak Tahir Abacı adını kullandı. Ortaöğrenimini Malatya Turan Emeksiz ve Elazığ liselerinde sürdürdükten sonra Malatya Özel Fırat Koleji'nde tamamladı. Yükseköğrenimine 1969 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde başladı. 1971 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne geçti. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Gazetecilik Enstitüsü’nü bitirdi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Siyaset Bilimi dalında “Türk Şiirinde Siyasallaşma” adlı teziyle yüksek lisans yaptı. 1981 yılından sonra İstanbul’da serbest avukat olarak çalıştı. 1973 - 76 yılları arasında Yarına Doğru dergisini yayınladı. TYS ve PEN Yazarlar Derneği üyeliğinde bulundu.

Tahir Abacı, Turan Emeksiz Lisesinin dergisi olan Yeni Adım ve Lütfi Kaleli tarafından Malatya’da çıkarılan Sebat gazetesindeki ürünleri ile edebiyat dünyasına giriş yaptı. Papirüs dergisinin 34. sayısında (Nisan 1969) yayınlanan “Güze Doğru” adlı şiiriyle adını duyurdu. 1968-1969 yılları arasında Malatya’da on sayı yayımlanan Çağ dergisini çıkardı. 1969'dan başlayarak Papirüs, Yeni Dergi, Yarına Doğru, Akatalpa, Birikim, Yazko Edebiyat, Varlık, Sanat Olayı, Adam Sanat, Defter, Kuram, Yeni Biçem, Radikal, Adam Öykü, Umut, Virgül, Yasakmeyve, Ludingirra gibi çok sayıda gazete ve dergide şiir, hikâye, eleştiri ve incelemesi yayınlandı. 1973 - 76 yılları arasında on sekiz sayı çıkan Yarına Doğru dergisini yönetti. Radikal gazetesinin haftalık pazar eki Radikal İki’de haftalık yazılar yazdı. Eserlerinde Mehmet Tahir, Sakıp Coşkun imzalarını da kullandı.

1976 yılında hikayelerini topladığı ilk kitabı Gelin Ömrümüz adlı eseri Sergen Yayınları’nca basıldı. Aynı yıl Odaları Utandıran Dağlar adlı şiir kitabı Yar Yayınları’ca neşredildi. 1980’de Basit Şeyler adlı şiir kitabı Sergen Yayınları tarafından yayınlandı. Çocuklar için kaleme aldığı Nasreddin Hoca adlı şiir kitabı 1980’de Oda Yayınları’nca çıkarıldı. İlk romanı Ağır Akan Su, 1990 yılında E Yayınları tarafından basıldı. 1994 yılında Sıcak Hayat adlı şiir kitabı Kandil Kitapları’ndan yayınlandı. Bir burjuva aydını olan başkişinin gelgitleri, yaşadığı birbirine zıt itilimler ve dönemin başıboş kalmış aydınının ruh hallerinin çarpıcı bir biçimde verildiği Aynada Bir Yüz adlı romanı, 1995’te Pencere Yayınları’nca basıldı (Alpay 2000: 32). 1998’de İki Adam adlı romanı; Bir Zamanlar Anadolu’da adlı deneme kitabı ise 1999 yılında basıldı.

Yahya Kemal’in şiirleri, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanları ve denemelerinde müzik ile kurdukları yakın ilişkiyi geniş bir çerçevede irdelediği Yahya Kemal ve Ahmet Hamdi Tanpınar’da Müzik adlı inceleme kitabı, 2000; tarihî gelişimi içinde ele aldığı Harput müziği üzerindeki değerlendirmeleri, Harput/Elazığ Türküleri adlıyla 2000 yılında basıldı. Sevdavi adlı şiir kitabı 2002’de, Adı Senfoni Kalsın adlı romanı 2004’te, Zamanın Yüreğindeki Gece adlı şiir kitabı 2006’da Hüznengiz adlı şiir kitabı 2007’de yayımlandı. 

Çeşitli gazete ve dergilerdeki türkü, şiir ve şarkılar üzerine oluşan yazılarını bir araya getirdiği Gramofonlu Kahvehane adlı eseri ve bestelenmiş şiirleri incelediği Türk Müziğinde Bestelenmiş Şiirler adlı antoloji niteliğindeki çalışması 2013; Ruh Gibi adlı şiir kitabı da 2014'te yayınlandı.

Edebiyatın eleştiri, deneme, anı, biyografi, roman, dilbilim, yapısalcılık, felsefe, sosyoloji, siyaset, ideoloji, tarih, şehir, teknoloji, gelenek, estetik, ütopya, müzik, sinema, aşk, doğa gibi olgularla olan ilişkisi ve kesişme noktaları üzerine yazılardan oluşan Edebiyat ve Öteki Alanlar adlı incelemesi ve Gerçekçilik Açısından Ahmet Hamdi Tanpınar adlı çalışması 2015’te basıldı.

1981'den beri çeşitli gazete ve dergilerdeki şiir üzerine yazdığı yazılar bir araya getirilerek 2016 yılında Şiir: Üretici Etkinlik adı altında yayınlandı.

Eski bir polisin, bir köşe yazarının, yerel yöneticilerin, antikacılık yapan eski gazeteci kadının ve turizmcilerin Akdeniz kasabasında gerçekleşen bir cinayete "kanıt" aranışıyla yollarının kesişmesi üzerine kurgulanan; polisiye unsurlar, siyasal durumlar ve psikolojik çözümlemeler içeren romanı Kanıt ve Vicdan, İkaros Yayınları’nca 2016’da basıldı. Odak noktasında genç bir şair tiplemesinin yer aldığı ironiyle iç içe geçmiş, anlatı tarzına yakın olan Türk Şiirinin Bir Türlü Yükselemeyen Yıldızı: Ozan Genç adlı romanı 2016’da yayınlandı.

Yazarın ikinci hikâye kitabı olan ve Türk Dili, Sanat Olayı, Adam Öykü, Yeni Biçem, Notos gibi dergilerde yayımlanmış hikâyelerden derlediği yirmi hikâyeden oluşan Gül Harmanı adlı yapıtı 2016’da; 1946-1953 yılları arasındaki siyasî olayların, baskıların, örgütlenmelerin, ajanların, muhaliflerin, direnişlerin, sanat ve edebiyat dünyasının, aydınların arayışlarının konu edinildiği Bir Gün Yeniden adlı romanı 2018’de yayınlandı. Varlık, Sözcükler, Akatalpa, Edebiyatta Üç Nokta gibi dergilerde yayımladığı şiirlerin de yer aldığı Güz Divanı adlı şiir kitabı 2018 yılında basıldı. Divan ve halk edebiyatından başlayarak çağdaş şiire kadar devam eden edebiyatımızda iz bırakmış elli kadar şairle ilgili yazıları içeren Şairler Kahvehanesi adlı eseri çıktı. 

Hikâyelerinde ve romanlarında toplumun hemen her kesiminden insanlara yer veren yazar, şiirsel bir üslupla dili ustaca işledi.

Şiirlerinde toplumcu gerçekçi temaların yanı sıra müzikten, folklordan, gelenekten, doğadan, aşktan beslenen Abacı, çok sesli ve devingen bir dil kullandı.

Kaynakça

Alpay, Necmiye (2000). "İkinci Adım ve Aynada Bir Yüz". Virgül, S. 26. s.31-33.

Kurdakul, Şükran (1999). “Abacı, Tahir". Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

Necatigil, Behçet ( 2017) “Abacı,Tahir”. Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.

Uğurlu, Şerif Mehmet (2019). Edebiyatta Yarım Yüzyıl/ Tahir Abacı Kitabı. İstanbul: İkaros Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ZEHRA ERGEÇ
Yayın Tarihi: 05.09.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gelin ÖmrümüzSergen Yayınları / İstanbul1976Hikâye
Odaları Utandıran DağlarYar Yayınları / İstanbul1976Şiir
Basit ŞeylerSergen Yayınları / İstanbul1980Şiir
Nasreddin HocaOda / İstanbul1980Şiir
Ağır Akan SuE Yayınları / İstanbul1990Roman
Sıcak HayatKandil Kitaplar / İstanbul1994Şiir
Aynada Bir YüzPencere / İstanbul1995Roman
İkinci AdımTelos Yayınları / İstanbul1998Roman
Bir Zamanlar Anadolu’daİletişim Yayınları / İstanbul1999Deneme
Yahya Kemal ve Ahmet Hamdi Tanpınar’da MüzikPan Yayıncılık / İstanbul2000İnceleme
Harput-Elazığ TürküleriPan Yayıncılık / İstanbul2000İnceleme
SevdaviVarlık Yayınları / İstanbul2002Şiir
Adı Senfoni KalsınKandil Kitaplar / İstanbul2004Roman
Zamanın Yüreğindeki GeceToroslu Kitaplığı / İstanbul2006Şiir
HüznengizYasakmeyve Yayınları / İstanbul2007Şiir
Gramofonlu Kahvehaneİkaros Yayınları / İstanbul2013Deneme
Türk Müziğinde Bestelenmiş Şiirlerİkaros Yayınları / İstanbul2013Antoloji
Ruh Gibiİkaros Yayınevi / İstanbul2014Şiir
Edebiyat ve Öteki Alanlarİkaros Yayınları / İstanbul2015İnceleme
Gerçekçilik Açısından Ahmet Hamdi Tanpınarİkaros Yayınları / İstanbul2015İnceleme
Şiir: Üretici Etkinlikİkaros Yayınları / İstanbul2016İnceleme
Kanıt ve Vicdanİkaros Yayınları / İstanbul2016Roman
Gül Harmanıİkaros Yayınları / İstanbul2016Hikâye
Türk Şiirinin Bir Türlü Yükselemeyen Yıldızı: Ozan Gençİkaros Yayınları / İstanbul2016Roman
Bir Gün Yenidenİkaros Yayınları / İstanbul2018Roman
Güz Divanıİkaros Yayınları / İstanbul2018Şiir
Şairler Kahvehanesiİkaros Yayınları / İstanbul2018İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HIZRÎd. ? - ö. 1547/48Doğum YeriGörüntüle
2ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YeriGörüntüle
3S‘İD, Abdullah Sâ‘id Efendid. ? - ö. 1739-40Doğum YeriGörüntüle
4Özgen Seçkind. 23 Ocak 1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Şakir Bilgind. 1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hasan Özkılıçd. 12 Mayıs 1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Lütfi Seyfullahd. 15 Ocak 1926 - ö. 25 Mayıs 2005MeslekGörüntüle
8Tufan Çolakd. 01 Ocak 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Hayriye Ünald. 06 Ekim 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Yılmaz Çongard. 28 Aralık 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Kenan Bibercid. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Gavsi Ozansoyd. 25 Mayıs 1917 - ö. 10 Nisan 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Yahya Kemal Beyatlıd. 2 Aralık 1884 - ö. 1 Kasım 1958Madde AdıGörüntüle
14TAHİR MUSAOĞLU MUSAYEVd. 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Murat Batmankayad. 07 Temmuz 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle