Mehmet Abut

(d. 24 Ağustos 1915 / ö. 2 Şubat 2002)
Yazar, Müzisyen, Ressam, Heykeltıraş
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un ileri gelenlerinden Abud ailesine mensup sanatçı, baba tarafından II. Abdülhamid’in başkâtibi Süreyya Paşa’nın; anne tarafından da tüccar Mehmet Abud Efendi’nin torunu olup Süreyya Abid Bey ile Belkıs Hanım’ın çocuğudur.

1980'e kadar Abud Yalısı’nda yaşadı. Yazı denemelerinin ilkini kardeşleri ve kuzenleriyle çıkardıkları Mebusan-ı Çocuk dergisinde gerçekleştirdi. 16 yaşındayken babasını kaybeden sanatçı,1979'da vefat edene kadar yanında kaldığı annesine çok düşkündür. 1928’de girdiği Galatasaray Lisesi’nden Eylül 1940’ta mezun oldu. Okulda müzik hocası Muhittin Sazak sayesinde piyanosunu ilerletti. 1941’de Sabih Güzen’in La Chat Botté (Çizmeli Kedi) adlı çocuk piyesine müzik yapmak için gittiği Şehir Tiyatroları’nda Muhsin Ertuğrul’la tanışarak 36 yıl çalışacağı işine başladı.

Yerli ve yabancı birçok oyunun müziklerini yapan Abut, önemli isimlerle aynı projelerde yer aldı. Aynı zamanda soyut ve abstre resimler yapan sanatçı, Prof. Leopard Lévy’nin davetiyle akademide Cemal Tollu’nun atölyesine girdi. Heykel çalışmaları da yapan sanatçının çeşitli sergileri bulunur. 1994’ten sonra görme problemleri başladı. 2002’de vefat etti.

Aile ortamındaki huzursuzluklardan ve kadınlar arası ilişkilerden etkilenen Mehmet Abut, kırılgan bir mizaca sahiptir. Küçük yaşlardan itibaren yaşadığı travmalar onu intihar girişimlerine ve eşcinselliğe yönlendirir. Annesinin baskın gücünü sürekli üzerinde hisseden sanatçının psikolojik kırılmalarında bu aşırı ilginin etkisi yadsınamaz. Sanata müzik ve resimle başlayan Abut, ilk bestesi “Çağlayanın Şarkısı”nı matematik hocası Bedros Adruni’nin evinde akan sudan ilham alarak oluşturur. Yine aynı evdeki bir yazıdan etkilenerek ilk öyküsü “Bu da Geçer Ya Hû”yu yazar. Öykü Hüseyin Cahit Yalçın tarafından beğenilerek gazetede tefrika edilir.

Sanatçı, Emine Çaykara ile gerçekleştirdiği görüşmelerinde eşcinsellik içeren Marius adlı bir roman yazdığını ve dönemin şartları gereği bu eseri yayımlamayıp müsveddelerini yok ettiğini söyler (Çaykara 2001: 248). Yine bu eserde Gölgeler adlı bir romanı daha olduğunu ve bu eserinde de kırılgan mizacını ve cinsel tercihlerini çeşitli semboller üzerinden anlattığını ifade eder (220). Abut, Gülen Gözler romanında ise kendi hayatından izler barındıran konak yaşamına ve kişisel çekişmelerin doğurduğu yıkımlara yer verir.

Kaynakça

Arslan, Mustafa (2018). “Tiyatro Sahnesi Bir Büyük Ustasını Yitirdi”. Yeni Şafak. 04 Mart 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mart/04/k2.html [erişim tarihi: 01.10.2018].

Çaykara, Emine (2001). Abud Yalısı’nın Gölgesinde Melek Annem ve Ben. İstanbul: İletişim Yay.

http://www.oktayaras.com/gulen-gozler/tr/45836 [erişim tarihi: 01.10.2018].

https://egoistokur.com/ah-bilmezsiniz-orada-ne-hikayeler-yasanmisti%E2%80%A6/ [erişim tarihi: 28.09.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen GözlerSemih Lütfi Kitabevi / İstanbul1942Roman
Öldükten SonraMarifet Basımevi / İstanbul1943Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AHMED LÜTFÎ EFENDİd. 1817 - ö. 1907Doğum YeriGörüntüle
2Hatice Kübra Tongard. 15 Kasım 1984 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HİLMÎ, Abdullah Hilmî Deded. ? - ö. 1766Doğum YeriGörüntüle
4Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Doğum YılıGörüntüle
5M. Rauf Alanyalıd. 17 Ekim 1915 - ö. 16 Kasım 1997Doğum YılıGörüntüle
6HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MAHZÛNÎ/MAHZÛNÎ ŞERİF, Şerif Cırıkd. 17.11.1939 - ö. 17.05.2002Ölüm YılıGörüntüle
8İbrahim Cüceoğlud. 1929 - ö. 25 Haziran 2002Ölüm YılıGörüntüle
9Seyfettin Başcıllard. 8 Haziran 1930 - ö. 25 Mayıs 2002Ölüm YılıGörüntüle
10Aydoğan Yavaşlıd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Nevzat Akyard. 01 Nisan 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Orhan Seyfi Orhond. 23 Ekim 1890 - ö. 22 Ağustos 1972MeslekGörüntüle
13Feyzi Halıcıd. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Selçuk Altund. 19 Ağustos 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Cem Mumcud. 26 Aralık 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mehmet Rıza Çalışkand. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEHMET HİCRANÎ, Mehmet Kasım Ülkerd. 1915 - ö. 20.07.1978Madde AdıGörüntüle
18Tarık Gülmend. 12 Temmuz 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle