Ahmet Cemil

Divan şairi
(d. 1880 / ö. 1920)
şair, gazeteci, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1880 yılında İzmir'de doğdu. Eski İzmir Vilayet Muhasebe mümeyyizlerinden Rifat Efendi'nin oğludur. İptidaî, rüşdî ve i'dâdî eğitimini İzmir'de tamamladı. İstanbul'da Mekteb-i Hukuk'a başladı. Ancak eğitimini tamamlayamadan İzmir'e döndü ve Vilayet Yazı İşlerine mektubî müsevvidi olarak tayin edildi. 1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanından sonra vilayetteki görevinden ayrılarak basın hayatına atıldı. Meşrutiyetin ilk aylarında resmîyetteki adı  İstikbâl olan siyai, ilmî, edebî, musavver Osmanlı gazetesini çıkardı.  Haftada iki gün çıkan bu gazete kısa bir süre sonra kapandı. Daha sonra 18 Kasım 1908'de İbiş adlı mizahi bir gazete çıkardı. Ahmed Cemîl'in tanınmasına vesile olan bu gazete de fazla uzun ömürlü olmadı. Şen şakrak ve esprili bir yadatılışa sahip olan Ahmed Cemîl İbiş gazetesinin kapanmasından bir müddet sonra gazeteciliği bırakarak 1910 Şubatı'nda tekrar memuriyete geçmiş ve memuriyet hayatının büyük bir kısmını Aydın vilayetinin çeşitli nahiyelerinde, Bergama'ya bağlı Kilise (Reşadiye) nahiyesinde, Torbalı nahiyesinde, Marmara (Göl Marmara-Manisa) nahiyesinde Nahiye Müdürü olarak geçirdi. 1919 yılında vilayet merkezi olan İzmir'e döndü ve burada yine vilayet müsevvidliği görevinde bulundu. Ancak devlet memuriyetine geçmeden önce İstikbal gazetesini çıkarırken Mahmûd Nedîm Bey'in açtığı Menba-ı Füyûzât adlı özel okulda bir süre öğretmenlik yaptı. Balkan savaşı sırasında veya bundan kısa bir süre önce askere alınmış ve bir müddet İstanbul'da kalmıştır. Ahmed Cemîl İzmir'in işgal altında bulunduğu bir sırada yani 1920 yılında aşırı içki düşkünlüğünün yol açtığı bir hastalıktan 40 yaşlarındayken İzmir'de vefat etti.

Daha çok bir gazeteci olarak tanınan Ahmet Cemil, kendi çıkardığı İstikbâl ve İbiş ile Zilâl, Mecmû'a-i Edebiyyeİzmir, Edeb Yahu gibi gazete ve dergilerde imzasız şiirler ve yazılar, muhavereler yazmıştır. Duygulu ve içli bir şairdir. Yazdığı "Bahar" şiiriyle Nef'î'ye benzetilmiş, hatta Zamanın Nef'î'si olarak da adlandırılanlar olmuştur.


Arkadaşı Nûri Sıdkı'nın kanaatine göre bir işret kurbanı olan Ahmed Cemîl, "hayatında ney, mey, hey hey ve İbiş'ten başka bir şey düşünmemiş" rind meşrebli bir şairdi. Ahmed Cemîl, Servet-i Fünûn edebiyatının son yıllarında şiirleriyle kendini tanıtmış olmakla beraber esasen II. Meşrutiyet'ten sonra bir mizah şairi ve yazarı olarak ün kazanmış, ancak içkiden genç yaşta ölümü yüzünden fazla eser verememiş bir şair olarak görünmektedir (Huyugüzel 2000: 32).

Kaynakça

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kurdakul, Şükran (1999). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN - ALI AKSAKAL
Yayın Tarihi: 18.11.2018
Güncelleme Tarihi: 26.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İzmir Lokantası- / İzmir1890Şiir
Gülzâr-ı Şebâb- / İstanbul1902Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Seyfettin Tekdilekd. 1910 - ö. 1981Doğum YeriGörüntüle
2M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Doğum YeriGörüntüle
3Mustafa Şerif Onarand. 27 Aralık 1927 - ö. 23 Mayıs 2013Doğum YeriGörüntüle
4Mecit Gafurid. 01 Ağustos 1880 - ö. 28 Ekim 1934Doğum YılıGörüntüle
5Şerafettin Yaltkayad. 1880 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
6İbrahim Hilmi Çığıraçand. 1880 - ö. 12 Haziran 1963Doğum YılıGörüntüle
7ABBAS, Mollad. 1870? - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
8SA'ÎD, Kemâl Paşa-zâde Mehmed Sa'îd Bey, Lastik Sa'îdd. 1848 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
9HÂKÎ, Emîn Hâkî Beyd. 1889 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
10Emel Güzd. 20 Mayıs 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977MeslekGörüntüle
12Yusuf Yağdırand. 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
13İhsan Raifd. 1877 - ö. Nisan 1926Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Halit Bayrıd. 8 Şubat 1896 - ö. 27 Ekim 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Nüzhet Sâbitd. 1883 - ö. 6 Ocak 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CÛDÎ, Dâye-zâde Cûdî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BASÎRÎ, Halîl Efendid. 1804-05 - ö. 1865-66Madde AdıGörüntüle
18ÂZERÎ, Bostan-zâde İbrahim Âzerî Efendid. ? - ö. Ekim 1647Madde AdıGörüntüle