Madde Detay

İstabul, Üsküdar’da doğmuştur. Şişli 19 Mayıs İlkokulu’nu, İtalyan Lisesi’ni, Ticaret Okulu’nu ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni bitirmiştir. İTÜ’nün canlı yayımlanan televizyon programlarıyla ün yapmıştır. 1969 yılından 1995'e kadar çeşitli ticarî faaliyetlerde bulunmuştur. 1995 yılında Cumhuriyet Gazetesi bünyesinde kurulan Medya Tanıtım, Dağıtım, Geliştirme A.Ş.’nin paydaşı, Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü olmuştur. Bununla birlikte Cumhuriyet Gazetesi Yönetim Kurulu üyeliği de yapmıştır. 1997’de Cumhuriyet Gazetesi Genel Müdürlüğünü ve Cumhuriyet Kitap Kulübü’nün Başkanlığını, bu arada da Cumhuriyet Kitapları'nın Genel Yayın Yönetmenliğini üstlenmiştir. 2001 yılında Cumhuriyet Gazetesi’nden ayrıldıktan sonra, bir yılı aşkın bir süre İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Medya ve İzleyici Koordinatörü, Genel Yayınlar Yönetmeni olarak çalışma yaşamını sürdürmüştür. Üstün Akmen, dünyanın en büyük yazar örgütü Uluslararası P.E.N. Kulüpleri Federasyonu Türkiye Merkezi’nin Genel Başkanlığını üstlenmiş ve bu kurumdaki uluslararası başarılarıyla da tanınmıştır. 2006’dan vefatına dek UNESCO’nun saygın sivil toplum kuruluşlarından Uluslararası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Türkiye Merkezi’nin Genel Başkanlığını üstlenmiştir. Bu dönemde çeşitli tiyatro ödüllerinin jüri üyeliklerinde bulunmuş ve “Sadri Alışık Tiyatro Oyuncu Ödülleri” ve “Lions Tiyatro Ödülleri” Seçici Kurulları Başkanlığı görevlerini sürdürmüştür. Bir süre de Can Yayınları’nın Genel Müdürlüğünü yapan Akmen, 30 Ekim 2015'te kalp krizi sonucu hayatını kaybetmiştir.

Üstün Akmen, 1961 yılından ölümüne dek yazmıştır. Önce Evrim, Dönem, Yeni Ufuklar, Yeni İnsan, A gibi dergilerde öykü ve denemeleri yayımlanmıştır. Biçimde serbestlik, düş gücü ve özgür bir anlayışı benimsemiştir. 1970’li ve 80’li yıllarda ekonomi dergilerinde, Milliyet, Güneş gazetelerinde yayımlanan Türk ekonomisi, dış ticaret, vergicilik konularındaki inceleme yazılarına kendi deyimiyle “edebiyat bulaştırmıştır.” Akmen'in Mart 2012 tarihine kadar Tiyatro … Tiyatro dergisinin her sayısında eleştirileri yayımlanmıştır. Uzun yıllar Milano'da yayınlanan ünlü sahne sanatları dergisi Il Sipario'da İstanbul'da sahnelenen opera, bale, tiyatro eserlerini tanıtan Akmen, burada da eleştiri yazılarını yazmaya devam etmiştir. Akmen'in TEB Oyun Dergisi, Evrensel dergisinin Gözlemevi köşesinde tiyatro eleştirileri düzenli olarak yayımlanmıştır. Müzik yazıları ise Andante Dergisi’nde yayımlanmıştır.

Üstün Akmen'in ilk yayımlanan eseri, 1992'de çıkan Çarçafın Gizlediği Dişilik adlı gezi kitabıdır. Bu kitapta yer alan kimi yazılarda, postmodernizmin izleri görülmektedir. Yazar, 1996 yılında çıkan Suçsuz Laleler adlı öykü kitabıyla yazmaya devam etmiştir. Öykülerinde evrensellik yerine genellikle, parçalanmış bir toplumun tekil öznelerine yer veren Akmen, anlatı düzenini bilinçli bir biçimde bozarak, okurun yorum ve yaratma sürecine bir ölçüde katılımını sağlamaya çalışmaktadır. 1998'de çıkan Bir Günlük Dost adlı kitabında Akmen, gezi yazılarını bir araya getirmiştir. Söz konusu gezi yazılarında yazar, sadece gezdiği kentlerde yaşanan gerçek olayları aktarmamış, aynı zamanda 'o' yerlerde yazılmış kültürel anlatımın izlerini deneme tadındaki gezi notlarının içerisine dâhil etmiştir. Akmen, 1999 yılında Kör Bakkalın Gözleri adında bir öykü kitabı daha çıkarmıştır. Bu öykü kitabında yazar, alışılagelmiş öykü anlayışının dışına çıkmış ve ilk kez bir senaryo öyküye malzeme edilmiştir. 2000 yılında çıkan Yarim Nereyi Mesken Tuttun "Öyküsel Duygusallık" adlı deneme-eleştiri kitabında ise yazar, "kentçilik", "uygar yaşam", "doğal çevre" gibi kavramları ele almıştır. Sırasıyla 2005 ve 2008 yıllarında çıkan Provasız Hayat ve Bay Kuş "Denemeler" adlı kitaplar, yazarın deneme türünde kaleme aldığı diğer eserlerindendir. Üstün Akmen'in belirli dönemlerde tiyatro, bale ve opera eserleri üerine yazmış olduğu eleştiri yazıları ise Ve Perdeee (2000), Üçüncü Zil (2001), Maskenin Öteki Yüzü (2002), Yüzde 100 Tiyatro (2010), Tiyatroda Ayna Var (2011), Yazı Uçtu Sahneye Kondu (2013), Koltuk Tozu (2013) ve Özdemir Abi'me Mektuplar (2014) adlı kitaplarda bir araya getirilmiştir.