Madde Detay
Abdülvahit Coşkunlu
Vahit Lütfi Salcı, Vahit Dede
(d. 1883 / ö. 03 Şubat 1950)
Şair, Folklor Araştırmacısı, Mûsikîşinas
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Abdulvahit Coşkunlu olmakla birlikte “Vahit Lütfi Salcı”, “Vahit Dede” isimleriyle bilinir. 1883 İstanbul / Kadırga doğumlu folklor araştırmacısı ve mûsikîşinas şair, Nuruosmaniye’deki Taş Mektep ve Darüşşafaka’dan sonra öğrenim hayatını Harbiye Nezareti Sanayi ve Kuleli Askeri İdadilerinde sürdürmüştür. Mekteb-i Harbiye’deyken siyasi nedenlerle Tunceli’ye sürgün edilen Salcı, Sivas’ta valilik nezaretinde halk edebiyatı araştırmaları yaptı. Saha araştırmalarının birinde Rusya’ya kaçtı (Balkar, t.y:3). Moskova Konservatuarı öğretim üyelerinden Prof. Lebiski’nin aile orkestrasında ikinci keman olarak çalıştı.1908’de İstanbul’a döndü. Müzik öğretmenliği ve memurluk yaptı. I. Dünya Savaşı’nda Edirne ve Çanakkale’de Mustafa Kemal’in birliğinde görev yaptı. İstanbul’da bir süre müzik öğretmenliği yaptıktan sonra Kırklareli’ne döndü. Yunanlılarca arandığını öğrenince göbeğine kadar sakal bırakarak; âsâsıyla tüm Trakya’yı dolaştığı söylenegelir. “Vahit Dede” diye bilinmesi bu sebepledir. 1925'te Kırklarelili halk şairlerinden Mestan Baba’nın kızı Ayşe hanımla evlenir. 1948'te Yoğuntaş nüfus memurluğundan emekliye ayrılan Salcı, 3 Şubat 1950'de Kırklareli’nde vefat etmiştir (Arslan, 2015:17-22).
Vahit Lütfi, aruz ve hece vezniyle yazdığı şiirlerini Saz Şairleri Gibi ve Benim Gibi'de toplamıştır. Saz Şairleri Gibi'de koşma, ağıt, nefes, gazel, kalenderi, muhammes, müseddes, taşlama ve mani türlerinde şiirleri bulunmaktadır. Edebî zevkinde Bektaşiliğin izlerini görmek mümkündür (Bayrı, 1950:130-131). Salcı’nın hayatını vakfettiği üç alan halk edebiyatı, folklor araştırmacılığı ve mûsikîdir. Şairin ilk yazısı, henüz talebeyken 1898'de Musavver Terakki'de çıkmıştır. Özellikle Alevî köylerindeki cönkleri ve çeşitli belgeleri inceleyerek yalnızca tarikat mensuplarınca bilinen gizli mûsikî ve oyunları derlemiş, birçok yeni şairi tanıtmıştır (Yaprak, 2003). Folklor Postası, Milli Gazete, Türk Folklor Araştırmaları, Yücel, Yeni Türk, Bartın Gazetesi, Halk Bilgisi Haberleri Mecmuası, Müzik ve Sanat Hareketleri, Trakya’da Yeşilyurt, Özdilek, 6 Ok gibi birçok süreli yayında yazıları bulunmaktadır (Arslan, 2015:27).
Kaynakça
Arslan, Fazlı (2015). Vâhitnâme.İstanbul: Mavi Yayıncılık.
Ataman, Sadi yaver (1950). “Folklorcu Vahit Lütfi Salcı” İstanbul:Türk Folkor Araştırmaları, S.11.
Balkar, Tuğrul Asi (t.y). "Kırık Bir Keman: Vahit Lütfi Salcı" www.https://docplayer.biz.tr
Bayrı, M.Halit (1950). “Vahit Lütfi Salcı”İstanbul:Türk Folklor Araştırmaları, S.9.
Öztelli, Cahit (1952). “Vahit Lütfi Salcı’nın Büyük İdeali Ne İdi?” İstanbul:Türk Folklor Araştırmaları, Sayı:33.
Yaprak, Mevlüt (2003 ). Vahit Lütfi Salcı’nın İzinde.Edirne: Ulusal Bellek Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. MEHMET TUNCERYayın Tarihi: 08.01.2020Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 08.01.2020Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Feryad-ı İstibdat | - / - | 1910 | Hatıra |
Hafiye Darbesi | - / - | 1911 | Tiyatro |
Saz Şairleri Gibi | Nümune Matbaası / İstanbul | 1940 | Şiir |
Gizli Türk Halk Musikisi ve Türk Musikisinde (Armoni) Meseleleri | Nümune Matbaası / İstanbul | 1940 | Derleme |
Gizli Türk Dînî Oyunları | Nümune Matbaası / İstanbul | 1941 | İnceleme |
Benim Gibi | - / - | 1945 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Selahattin Yolgiden | d. 07 Mart 1977 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÂRİF, Kethudâ-zâde Hacı Mehmed Ârif Efendi | d. 1768 - ö. 1849 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HAYRİYE BACI | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HÂMİD, Küçük Hacı-zâde Hâmid Ahmed Bey | d. 1883 - ö. 1920 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ACZÎ, İbrahim Aczî Kendi | d. 1883 - ö. 1965 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CEMAL/CEMAL HOCA, İsmail Turan | d. 11.10.1883 - ö. 17.02.1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Alıkul Osmonov | d. 1915 - ö. 1950 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | DÜŞKÜN/KÜÇÜK İĞNE/NEJAT/KORKUT, Rahmi Korkut Öğütçü | d. 1898 - ö. 12.09.1950 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Orhan Veli Kanık | d. 13 Nisan 1914 - ö. 14 Kasım 1950 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Leyla Arsal | d. 15 Ekim 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | İbrahim Yıldız | d. 1928 - ö. 13 Şubat 1994 | Meslek | Görüntüle |
12 | Sabri Altınel | d. 16 Nisan 1925 - ö. 19 Ekim 1985 | Meslek | Görüntüle |
13 | Nigar Hanım | d. 1862 - ö. 1 Nisan 1918 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Mehmet Asaf Borsacı | d. 20 Ekim 1874 - ö. 1961 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hakkı Tarık Us | d. 1889 - ö. 21 Ekim 1956 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MUHARREM DEDE | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ES'AD DEDE, Mehmed Es'ad Dede | d. 1841 - ö. 1911 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ÇETİN, Vahit Çetin | d. 1940 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |