Madde Detay

Asıl adı Mehmed Hasîb, mahlası Dürrî’dir. 1264/1848’de Antep’te doğmuştur. Ailesi Torun-zâde diye tanınmıştır. Babası Hacı Hafız Ahmed Efendi, dedesi Hafız Mehmed Şerîf Efendi ve kendisi Pişirici Mescidi‘nde imamlık yapmıştır. Annesi Bazoğlu Bekir Bey‘in kızı Ayşe Hanım’dır (Aksoy 1933: 9) . Dürrî’nin dördü kız, ikisi erkek olmak üzere toplam altı ço­cuğu var idi. Erkeklerden ikisi şehit olmuş, kızlarından birisi ölmüş, üç çocuğu hayatta kalmıştır (Yener 1934: 133). Antep ulemasından Söylemez-zâde Sa'îd Efendi ile Hacı Mustafa Efendilerden ders görmüştür. Arapça ve Farsça'yı bu dillerde şiir yazacak kadar iyi öğrenmiştir. Kendisine bazı memuriyetler teklif edilse de hiçbirini kabul etmemiştir. Hatta Şeriye Mahkemesi Başkâtipliği öner­ilmiş, onu da reddetmiştir (Güzelbey 1969: 14). Medrese tahsilini bitirdikten sonra uzun süre Pişirici Mescidi'nde imamlık yapmıştır. Aynı zamanda hafızdır. Hayatının son zamanlarında kemik veremi­ne yakalanmış, bu hastalığı dört yıl çektikten sonra 1329/3 Ekim1913’te 71 yaşında vefat etmiştir.

1. Dîvân: Bir divan meydana getirmek için manzume yazmayan Hasîb Dürrî’nin şiirleri, daha sonra bir araya getirilerek Dîvân şeklinde tertip edilmiştir.

2. Zübdetü’l-Ferâîz: İslam hukukuna göre miras taksimini anlattığı, nazım-nesir karışık bir eseri 1317/1899'da İstanbul‘da tab edilmiştir.

3. Ateş-i Suzân: Şiir risâlesidir.

Bu eserlerinin yanı sıra birçok kaside ve gazel­leri 1959'da Gaziantep'te bastırılmıştır.

Hasîb Dürrî, Antep’in XIX. yüzyılda yetiştirdiği en kudretli şairlerden biridir. Şiirde üstadı Hasırcı-zâde’dir. Münif Paşa ile de yakın ilişkileri vardır. Dürrî, şiirlerinde yaşadığı zamanı tamamiyle yansıtmaya muvaffak olmuştur.

Aksoy, Ömer Asım (1933). Hasip Dürri, Eserlerinin Tahlili, Hayatı, Eserlerinden Seçilmiş Parçalar. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.

Aksoy, Ömer Asım (1941). Hasırcızâde Hafız Mehmet Ağa. Gaziantep: CHP Basımevi.

Aksoy, Ömer Asım (1958). “Dürri-Münif Paşa”. Gaziantep Kültür Dergisi. (2): 5-6.

Aksoy, Ömer Asım (1959). “Hasib Dürri”. Gaziantep Kültür Dergisi. (2): 4-22.

Aksoy, Ömer Asım (1959). Hasip Dürri. Gaziantep: Gaziyurt Basımevi.

Ayıntabi Hacı Hasip Dürrî (1317). Zubdetü'l-Ferâiz. İstanbul.

Güzelbey, Cemil Cahit (1962). “Gaziantep Suyuna Ait Birkaç Tarih ve Birkaç Şair”. Gaziantep Kültür Dergisi. (5): 33.

Güzelbey, Cemil Cahit (1969). “Hasib Dürri”. Gaziantep Kültür Dergisi. (12): 14.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları.

Yener, Şakir Sabri (1934). Gaziantep Büyükleri. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.

Yener, Şakir Sabri (1958). Gaziantep Kitabeleri. Gaziantep: Kardeşler Matbaası.

Yener, Şakir Sabri (1961). “Hasip Dürri'nin Divanına Girmemiş Üç Kıtası”. Gaziantep Kültür Dergisi. (4): 5-6.

Terkîb-i Bend'den

Hezl-i bü’l-aceb der hicv-i bintü’l-ineb

Sâkî aç o bintü’l-inebin perde-i rûyun

Rûyından anın anlayalım sîret ü hûyun

Dil-teşne olup vuslatına çok kişi-zâde

Dökdü reh-i aşkında eliyle yüzü suyun

Aslında helâlzâde idi şimdi bozulmuş

Göstermez idi bir ere aslâ ser-i mûyun

Ekşi ise de çehresi tatlıydı lisânı

Etmez idi rencîde acı söz ile şûyun

Çıkdı kokusu âleme açıldı boyası

Nâ-mahrem anın bilmez idi evvel-i bûyun

Mestûre idi başı açık oldu o hatun

Ebnâ-yı zamân cân verip alır anı satun

Haddini bilip haclet ile olmuş iken lâl

Meydâna düşüp oldu yine arsa-i dellâl

İhvânını hapseyledi sandûka-i âra

Hemşîresi nâmûsunu da eyledi pâ-mâl

Oglancıların koynuna çok girmedi ammâ

Zenpâreleri eyledi müflis komadı mâl

Çok nâşizeyi eyler iken pend ile irşâd

Dûşîzeleri eyledi şeytân gibi idlâl

Su gibi akar pâyine her kimi görürse

Açıldı yüzü sen dahi bir kerre haber sal

Sûfi ana künye edeli ümm-i fesâdı

Rüsvâ-yı cihân oldu o mestûrenin adı

...

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları. 219.)