MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SIDKÎ, Abdullah Sıdkî Efendid. ? - ö. 1747-48Doğum YeriGörüntüle
2TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Doğum YeriGörüntüle
3Haluk Akerd. 13 Haziran 1940 - ö. 20 Mart 2018Doğum YeriGörüntüle
4DÜRRÎ, Hasîb Dürrî Efendid. 1848 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
5FEHMÎ, Fehmî Hüsâm Deded. 1848 - ö. 1912Doğum YılıGörüntüle
6TAKÎ, Abdurrahman, Urfalıd. 1848 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
7RÂŞİD, Ali Râşid Efendi, Kandiyelid. 1858 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8DİLDARÎ, Hasand. 1858 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9MUʼAZZAM HANd. 1842 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10SA'DÎ, Şeyhülislam Hoca Sâdeddin Efendid. 1536-37 - ö. 1599MeslekGörüntüle
11MOLLÂ GÜRÂNÎ, Şemseddîn Ahmedd. 1410 - ö. 1488MeslekGörüntüle
12Ebû Seyyid Mehmed Efendi-zâde, Feyzullah Feyzî Efendid. 16 Ocak 1631 - ö. 1698MeslekGörüntüle
13SÂLİM, Mehmed Sâlim Efendid. ? - ö. 1851Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FEYZÎ, Halîld. 1793 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HUSREV, Mehmed Ali Husrev Han, Senendüçlüd. ? - ö. 1834Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KÂZIM FERHATd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Madde AdıGörüntüle
18İSKENDER PAŞA-ZÂDE, Derviş Bey b. İskender Paşad. 1529 - ö. 1590Madde AdıGörüntüle