MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Samih Rifatd. 16 Nisan 1874 - ö. 3 Aralık 1932Doğum YeriGörüntüle
2Tuvana Gülcand. 1975 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hüseyin Avni Deded. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NUSRET, Seyyid Mehmed Nusret Ali Han Efendi, Delhilid. 1848 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Doğum YılıGörüntüle
6RIZAd. 1848-1849 - ö. 01.03.1920Doğum YılıGörüntüle
7CESİMÎ, Yusufd. 1835 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8RÂŞİD, Ali Râşid Efendi, Kandiyelid. 1858 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9RÂ'İF Bey, Davutpaşalı Mehmed Râ'if Beyd. ? - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10ES'AD, Ebû İshâk-zâde Mehmed Es'ad Efendid. Eylül-Ekim 1685 - ö. 10 Ağustos 1753MeslekGörüntüle
11ŞERÎF, Mehmed Şerîf Efendid. 1717 - ö. 1790MeslekGörüntüle
12MOLLÂ GÜRÂNÎ, Şemseddîn Ahmedd. 1410 - ö. 1488MeslekGörüntüle
13İZZET, Hüseyin İzzet Efendi, Karaferyelid. 1829 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜSNÎ, Hüseyin Hüsnîd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RAGÎB, Mehmed Ragîb Çelebid. ? - ö. 1684-85Madde AdıGörüntüle
17KÂDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ŞÂVUR/ŞÂVERd. ? - ö. 1553Madde AdıGörüntüle